دکتر «غلامرضا کاظمی‌دینان»، مدیر افتخاری «چهارمین جشن فیلم کوتاه مستقل خورشید»؛
نمی توان از قطار علم و دانش پیاده شد
غلامرضا کاظمی‌دینان گفت: امکان ایستادن و پیاده‌شدن از قطار علم و دانش و تکنولوژی در دنیا وجود ندارد.اگر چنین رویه‌ای در پیش بگیریم،از قافله علم و دانش دنیا جا می‌مانیم و به کشوری عقب‌مانده و محروم تبدیل خواهیم شد و نسل‌هایی فاقد دانش و تخصص تربیت خواهیم کرد.
تاريخ : يکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۲۲
به گزارش هنرنیوز،دکتر غلامرضا کاظمی‌دینان رئیس انجمن روابط‌عمومی ایران و مشاور رئیس کل بانک مرکزی است. فعالیت‌های موثر وی در حمایت از هنرمندان و به ویژه سینماگران در سال‌های اخیر مشهود بوده.انتصاب او به عنوان «مدیر افتخاری چهارمین جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید» نیز در همین راستا است. جشن فیلم کوتاه مستقل خورشید، نخستین جشنواره آنلاین فیلم کوتاه در کشور است که با تمرکز بر حمایت از سینمای مستقل کوتاه و مستند، طی سال‌های اخیر توانسته نقش بسزایی در معرفی فیلمسازان خلاق و فیلم‌های آنها به جامعه بین‌المللی داشته باشد.حضور موثر این فیلمسازان و کسب جوایز متعدد در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی گواه این مطلب است.در این گفت‌وگو دکتر دینان درباره اهمیت حمایت از سینمای مستقل کوتاه،جایگاه مؤثر ارتباطات در حوزه فرهنگ و هنر و نقش تکنولوژی در دگرگونی شیوه¬های ارائه محصولات هنری به مخاطبان در سراسر دنیا با ما صحبت کرد.
***
شما با بسیاری از سازمان‌ها، موسسات، نهادها و سازمان‌های دولتی یا غیردولتی به عنوان مشاور و مدیرکل ارتباطات همکاری داشته‌اید.حتی این اواخر از فیلمسازان و ساخت فیلم هم حمایت کرده‌اید.کدام انگیزه شما را به سمت حمایت از فعالیت‌های فرهنگی کشانده است؟
ارتباط میان فرهنگ و ارتباطات یک رابطه دوسویه و تفکیک‌ناپذیر است و می‌توان گفت ارتباطات و فرهنگ از ابتدای آفرینش انسان در رابطه‌ای تنگاتنگ و در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.رسانه‌ها و وسایل ارتباط‌جمعی مظهر ارتباطات اجتماعی محسوب می‌شوند و در واقع ارتباطات از طریق رسانه‌ها بروز و ظهور می‌یابند.انسان از ابتدای پیدایش نیاز به انتقال پیام خود به سایر افراد داشته که این نیاز را از طریق بهره‌گرفتن از رسانه‌ها رفع کرده است. بی‌تردید می‌توان سینما،فیلم و تلویزیون را از موثرترین رسانه‌های انتقال فرهنگ و تمدن بشری در تمام کشورهای جهان دانست.کسب سال‌ها تجربه در حوزه‌های مدیریتی ارتباطات در سازمان‌های مختلف من را به این باور رسانده که مقوله ارتباطات و فرهنگ در هیچ دوره‌ای نه تنها هرگز از یکدیگر منفک نبوده،که قرابتی دیرینه نیز با یکدیگر دارند.از این‌رو،هرگز فاصله‌ای میان مقوله فرهنگ و حوزه ارتباطات مشاهده نکردم و همواره برای گسترش این دو حوزه مهم و تاثیرگذار تلاش کرده‌ام. من سینما و فیلم را از قوی‌ترین و موثرترین ابزارهای انتقال فرهنگ ناب می‌دانم و بنابراین حمایت از آثار هنرمندانی را که در قالب فیلم تجلی می‌یابد،در راستای حمایت و گسترش فرهنگ و ارتباطات این مرز و بوم می‌دانم.
جشن فیلم کوتاه مستقل خورشید، نخستین جشنواره آنلاین و تنها جشنواره ویژه سینمای مستقل کوتاه در کشور است. سال گذشته رویکرد این جشنواره نمایش همزمان فیلم‌ها در مترو و روی گوشی موبایل بود که به خاطر برخی مسائل عملی نشد. به نظر شما همسوشدن با تکنولوژی روز دنیا چه امتیازاتی برای جشنواره دارد؟
بی‌تردید ورود به وادی عرضه و ارائه آثار و محصولات فرهنگی از طریق فضای مجازی همسویی و هم‌نوایی با بهره‌جویی از تکنولوژی‌های روز دنیاست و مسئولان و بانیان برگزاری «جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید» از جمله پیشگامان و سردمداران همسویی با تکنولوژی‌ها و فناوری‌های نوین روز دنیا برای ارائه فیلم به صورت آنلاین در کشور هستند. ما هم ناگزیریم از دنیا عقب نمانیم.امکان ایستادن و پیاده‌شدن از قطار علم و دانش و تکنولوژی در دنیا وجود ندارد.اگر چنین رویه‌ای در پیش بگیریم،از قافله علم و دانش دنیا جا می‌مانیم و به کشوری عقب‌مانده و محروم تبدیل خواهیم شد و نسل‌هایی فاقد دانش و تخصص تربیت خواهیم کرد.در حالی‌که داشتن رفاه بیشتر یکی از مشخصه‌های بارز استفاده از تکنولوژی‌های نوین ارتباطی است. جامعه امروز دنیا به مدد تکنولوژی‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت زیاد در حال تبدیل‌شدن به جامعه‌ای فرامکانی و فرازمانی است.دنیای امروز،دنیای بی‌مرزی است و به تعبیر «مک‌لوهان» صاحب‌نظر برجسته ارتباطی دنیا در حال تبدیل‌شدن به دهکده‌ای کوچک است که همه از احوال یکدیگر باخبرند.امروز دیگر دیدن تصاویر زنده یک رویداد بزرگ سیاسی، فرهنگی،اجتماعی،ورزشی در سراسر دنیا آرزو و آرمان نیست و حتی برای بسیاری از شهروندان امری طبیعی و عادی محسوب می‌شود.امروز از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌توان یک تصویر،فیلم و مقاله را در کمترین زمان برای تعداد زیادی از کاربران و گروه‌های اجتماعی منتشر کرد. به راحتی می‌توان یک تصویر، یک سخنرانی علمی و ادبی و یک فیلم بلند سینمایی و مستند را از طریق یوتیوپ منتشر کرد و میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا، همزمان آن را مشاهده کنند. بنابراین دنیا به سمت‌وسوی بی‌مرزی پیش می‌رود و تلاش برای برگزاری جشنواره فیلم کوتاه آنلاین در کشور نویدبخش این مساله است که عده‌ای خوش‌فکر و مستعد درصددند فیلم‌ها را با استفاده از تکنولوژی‌ها و رویکرد جدید به مخاطبان خوش‍‌ذوق ایرانی ارائه بدهند.امتیازات استفاده از تکنولوژی‌های ارتباطی جدید برای تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطبان فعلی بسیار زیاد است. باید تلاش کرد مفاهیم فرهنگی را با ابزارهایی مخاطب‌پسندتر ارائه داد تا جذابیت‌های بیشتری برای مخاطب و نسل امروز به وجود بیاید. نسل امروز نسل موبایل‌های هوشمند،اینترنت ۳G و شبکه‌های اجتماعی است. ما ناگزیر بودیم به سمت فراهم‌کردن فضا برای برگزاری جشنواره فیلم‌های آنلاین در کشور حرکت کنیم. این جشنواره نخستین جشنواره آنلاین فیلم کوتاه در کشور است و باید برگزاری آن را به فال نیک گرفت.امیدواریم این گام بلند نویدبخش روزهای درخشان‌تر در سینمای ایران باشد.
شما به عنوان مدیر افتخاری جشن فیلم کوتاه مستقل خورشید انتخاب شده‌اید. به‌عنوان یک مدیر فعال در حوزه ارتباطات و فرهنگ، چه رسالتی بر دوش خود احساس می‌کنید؟
ایجاد هماهنگی بیشتر میان دو مقوله فرهنگ و ارتباطات مهمترین مسئولیتی است که تصور می‌کنم همواره جزو دغدغه‌هایم بوده است. سال‌ها تجربه در حوزه ارتباطات به من آموخته از طریق وسایل ارتباط جمعی با بهترین شیوه می‌توان غنی‌ترین و ناب‌ترین فرهنگ‌های جهان را منتقل کرد. به یک معنا راه درست انتقال فرهنگ استفاده از ارتباطات‌جمعی در سطح گسترده است.از محبت دوستانی که من را به عنوان مدیر افتخاری این جشنواره انتخاب کردند، تشکر می‌کنم و تلاش خواهم کرد جایگاه نمایش فیلم کوتاه آنلاین را در خور این جشنواره به علاقمندان و مخاطبان سینما معرفی کنیم.
پیشنهادتان برای حرکت به سوی یک جشنواره آرمانی برای فیلم کوتاه در ایران، جشنواره‌ای که در شأن سینمای پرافتخار و مستعد ایران باشد، چیست؟
در تمام دنیا فیلم کوتاه جزو تاثیرگذارترین و قوی‌ترین فیلم‌های دنیا محسوب می‌شوند. به زعم بسیاری از کارشناسان سینما هرچه سینمای کوتاه قوی‌تر باشد، فیلم‌های بلند کارگردانان نیز قوی‌تر و تاثیرگذارتر است.فیلم کوتاه خلاقیت و ذوق هنری خاصی می‌طلبد. به دلیل اینکه کارگردان باید در کوتاهترین زمان پیام خود را به مخاطب منتقل کند. بنابراین کارگردان فیلم کوتاه باید خلاق باشد و نگاه تازه‌ای به موضوعات پیرامون داشته باشد. نمی‌خواهم آرمانی فکر کنم. ما در دنیای حقیقی زندگی می‌کنیم و هنوز با سینمای دنیا در هر دو بخش فیلم بلند و کوتاه فاصله داریم اما معتقدم افراد مستعدی وجود دارند که در صورت حمایت مادی و معنوی می‌توانند فیلم‌های خوب و تاثیرگذار تولید کنند. منظورم از فیلم خوب، فیلمی است که در کوتاهترین زمان بیشترین پیام فرهنگی را منتقل کند. بنابراین باید دست به دست هم داد و سینمای کوتاه را معرفی کرد.
از جمله مهمترین شروط ضروری و حائز اهمیت در تولید فیلم‌های کوتاه خوب،توجه به این نکته است که فیلم کوتاه سرمایه‌گذار می‌خواهد. بیشترتهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران فیلم‌ها،امید به برگشت سرمایه و سودآوری فیلمشان دارند؛چیزی که در فیلم کوتاه زیاد اتفاق نمی‌افتد، یعنی سرمایه‌گذاران پرهیز دارند روی فیلم کوتاه سرمایه‌گذاری کنند. باید تهیه‌کنندگان فیلم‌ها به این آگاهی برسند که حمایت از فیلم‌های کوتاه می‌تواند منجر به خلق آثار ماندگار فیلم‌های بلند سینمایی بشود.تهیه‌کنندگان مطرح به‌دلیل محدودیت‌های فیلم کوتاه درصدد حمایت از فیلم کوتاه برنمی‌آیند و این ضعف باید برطرف شود.از سویی آموزش مستمر علاقمندان به سینما، مبنی بر اینکه از دل فیلم کوتاه، فیلم‌های با ارزش بالای هنری تولید و خلق می‌شود، نکته‌ای است که نباید فراموش کرد.در دانش ارتباطات، یک تئوری به نام گلوله جادویی وجود دارد که می‌گوید پیام با تاثیر نامحدود و همچون گلوله بر مخاطب فرود می‌آید. شاید بتوان گفت تاثیر فیلم‌های کوتاه بر مخاطب مانند تاثیر گلوله جادویی است که در عصر ارتباطات و اطلاعات تاثیر بسیار سریع و قوی بر مخاطبان در مقایسه با فیلم بلند خواهد گذاشت.پس این‌گونه فیلم‌ها باید مورد حمایت و لطف علاقمندان به سینما قرار گیرند.در عصری که هر دو سال یک‌بار حجم دانش در جهان دوبرابر حجم قبلی می‌شود،دسترسی به اطلاعات موثر، موجز از میان انبوه داده‌ها و اطلاعات و دانش شاید از نیازهای اساسی عصر مدرن امروز باشد که بی‌شک چنین ویژگی‌هایی را باید در فیلم‌های کوتاه جستجو کرد.
گاهی برخی فیلمسازان و علاقه¬مندان سینما ترجیح می‌دهند فیلم را روی پرده ببینند.از سوی دیگر، سرعت و ریتم زندگی، همسویی با تکنولوژی و رسانه‌های تعاملی را ناگزیر می¬کند. با توجه به اینکه جشن خورشید نمایش آنلاین فیلم‌ها را در اولویت خود قرار داده،نظرتان درباره تغییر رویکرد مخاطبان از تماشای فیلم‌ها از شیوه سنتی به شیوه آنلاین چیست؟
ببینید،دنیا شتابان پیش می‌رود. یک مثال عینی و ملموس بزنم.روزگاری داشتن تلفن همراه که از طریق آن هر لحظه در دسترس باشید،آرزویی دور و بعید بود اما امروز تلفن‌های هوشمند از طریق خدمات ارزش افزوده،امکانات زیادی در اختیار کاربران خود قرار داده‌اند. قبول دارم که ذائقه و سلیقه تعدادی از مخاطبان سینما هنوز سنتی است و خیلی‌ها ترجیح می‌دهند فیلم‌ها را روی پرده ببینند ومنکر جذابیت‌های پخش فیلم به صورت سنتی و از طریق گیشه نیستم،ولی نباید از نشر و تولید محصولات فرهنگی مثل فیلم در فضای مجازی غافل ماند. به نظرم باید در این خصوص فرهنگسازی کرد.
جوان امروزی تنوع‌طلب و عاشق سرعت است.اگر فیلم‌های کوتاه، جذاب و خلاقانه و مخاطب‌پسند ساخته بشوند و به مخاطبان اطلاع‌رسانی کامل بشود که فیلم‌ها،کجا، چگونه و چه زمانی پخش می‌شوند، مخاطبان به ویژه جوانان از آن استقبال می‌کنند.رویکرد جوانان به استفاده از فناوری‌های ارتباطی نوین و مدرن مثبت است و یقین داشته باشید با فرهنگسازی درست بدنه جامعه که بیشتر سنتی اندیشیده و به مسائل سنتی نگاه می‌کند نیز نسبت به عرضه خدمات فرهنگی در حوزه سایبر و مجازی مثبت خواهد شد.اگر سرعت اینترنت قابل‌قبول باشد و تجهیزات تکنولوژیکی و زیرساخت‌های فنی فراهم باشد، با سرعت خوبی به سمت استفاده بیشتر از فضاهای مجازی برای انتشار محصولات فرهنگی مانند فیلم خواهیم رفت. مخاطب امروز با مخاطب دیروز در برخی ویژگی‌ها تفاوت‌های اساسی دارد.زندگی در جهان امروز ریتم تندی دارد. بنابراین ناخواسته به سمت رسانه‌هایی خواهیم رفت که سرعت،کمیت و کیفیت را به مخاطب عرضه کنند.
با توجه به برگزاری آنلاین جشن فیلم کوتاه مستقل خورشید،ارزیابی شما از نحوه برگزاری این جشنواره چیست؟
ابتدا در یک جمله بگویم اگر اطلاع‌رسانی مناسبی در خصوص انتشار فیلم‌ها به صورت آنلاین برای علاقمندان فیلم و سینما و جوانان صورت بگیرد، استقبال خوبی از جشنواره به عمل می‌آید.تاکید می‌کنم متولیان جشنواره از پیشگامان استفاده از وسایل ارتباطی مدرن در فضای مجازی برای نمایش فیلم کوتاه به صورت آنلاین و بر بستر وب هستند که جای تقدیر دارد. به نظرم هر کار نوآورانه و خلاق نیاز به تلاش و کار مضاعف دارد تا بتوان آن را به عنوان یک کار نو در ذهن مخاطب نشاند. پیدایش مدرنیته و شکل‌گیری جوامع مدرن مستلزم به وجودآمدن رسانه‌های تعاملی و تکثرگرا در سطح گسترده جهان امروز است و رسانه‌های تعاملی که بر بستر وب شکل گرفته‌اند از ملزومات دنیای امروزند.در عصر جهانی‌شدن و با درهم شکسته‌شدن مکان و زمان و به تعبیری فرازمانی و فرامکانی‌شدن جوامع،اقتصاد،سیاست،فرهنگ و ارتباطات نیز جهانی شده‌اند،وجود رسانه‌های تعاملی ضروری است تا فرهنگ،دانش و اطلاعات بشری با تاثیر بیشتر و قوی‌تری به مخاطبان عرضه و منتقل شود. جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید، جشنواره‌ای است که از وجود رسانه‌های تعاملی بهره جسته است. فیلم‌ها به صورت آنلاین بر بستر وب منتشر می‌شوند و علاقمندان می‌توانند فیلم‌های مورد علاقه خود را در کمترین زمان و بدون پرداخت هزینه به تماشا بنشینند و کامنت و دیدگاه خود را نسبت به فیلم مورد نظرشان بیان کنند.
چند سال است جمعی از دلسوزان و علاقه‌مندان برای رساندن سینمای کوتاه ایران به جایگاه واقعی اش تلاش می‌کنند و به همین دلیل سرمایه‌گذاران و کارآفرینان فرهنگی را به سرمایه‌گذاری در این حوزه تشویق می کنند، با توجه به جایگاه ویژه فیلم کوتاه ایرانی در جوامع بین‌المللی، توجه به کدام نکات را برای موفقیت در این زمینه ضروری می‌دانید؟
تعداد آثار سینماگران فیلم‌های کوتاه در ایران نشان می‌دهد با توجه به همه محدودیت‌ها،آثار قابل‌توجهی در سینمای کوتاه ایران تولید شده و ایران از این نظر جایگاه خوبی دارد.امیدواریم با تمام کاستی‌ها و مشکلاتی که در حوزه تولید فیلم کوتاه وجود دارد،ایران جایگاه واقعی و در خور خود را در جهان پیدا کند و به مراتب بهتر و قوی‌تر از گذشته خود را به سینمای جهان عرضه کند. سرمایه‌گذاران و تهیه‌کنندگان باید به حمایت از فیلم کوتاه مجاب شوند. هرچند ممکن است این امر اندکی با تاخیر صورت بگیرد اما برای رسیدن به آن باید تلاش کرد. به نظر می‌رسد برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور تهیه‌کنندگان،از راه‌های شناساندن سینمای کوتاه به حامیان مالی فیلم‌هاست. تشکیل سازمان‌های فراگیر مردم‌نهاد(NGO) برای حمایت معنوی و مالی از فیلم‌های کوتاه می‌تواند، موجب دلگرمی کارگردانان این فیلم‌ها و شناساندن بیشتر تاثیرات قابل‌توجه فیلم کوتاه در میان مردم و متولیان این حوزه باشد.
با توجه به اینکه شما سال‌ها در موسسات اقتصادی و از جمله بانک‌های مختلف در کسوت مدیر روابط‌عمومی و مشاور ارتباطی و رسانه‌ای،عهده‌دار مسئولیت بوده¬اید،دلایل عدم استقبال بانک‌ها و موسسات مالی را در سرمایه‌گذاری در رویدادها و جریان‌های فرهنگی را در چه می‌دانید؟
تصور می‌کنم دلیل عمده عدم توجه موسسات مالی و سازمان‌های اقتصادی به سرمایه‌گذاری و حمایت از جریان‌های فرهنگی و آثار هنری از جمله فیلم، عدم شناخت و باور گردانندگان و مدیران این موسسات در عمل‌کردن به مسئولیت اجتماعی خود CSR(Corporate Social Responsibility) است. به تعبیری مسئولیت اجتماعی CSR یک سازمان، فعالیت‌هایی است که پیش‌برنده منفعت اجتماعی و فراتر از منافع سازمان و چیزی است که قانون مقرر کرده است.در حالی که امروز تمام موسسات اقتصادی موفق دنیا، عمل‌کردن به مسئولیت‌های اجتماعی را از وظایف ذاتی و اخلاقی خود می‌دانند و موسسات و شرکت‌های اقتصادی موفق دنیا به خوبی بر این مسئله واقفند،حتی اگر به انجام مسئولیت‌های اجتماعی خود CSR اعتقاد قلبی و درونی نداشته باشند اما سرمایه‌گذاری و حمایت از رویدادهای فرهنگی و هنری می‌تواند در کسب اعتبار و برندسازی بیشتر شرکت و موسسه مالی آنها موثر باشد. بنابراین به نظر می‌رسد باید مقوله انجام مسئولیت اجتماعی را در سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی جدی گرفت و با فرهنگسازی و آموزش‌های لازم مدیران سازمان‌ها را برای عمل به مسئولیت اجتماعی‌شان تشویق و تهییج کرد.
