جمال شورجه از اعضای شورای پروانه ساخت فیلم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به سخنان رییس‌جمهور در حوزه فرهنگ در گزارش ۱۰۰ روزه و اینکه دخالت دولت در حوزه نظارت بر فرهنگ و هنر باید کمتر شود، گفت: حوزه فرهنگ و هنر حتما باید از نظارت و مدیریت دولتی برخوردار باشد و همانطور که در قانون هم آمده است بخشی از تکالیف دولت همین نظارت بر فرهنگ است چون این حوزه با عامه مردم و کل جامعه ارتباط دارد و باید به گونه ای هدایت شود که انحرافی پیدا نکند.
وی ادامه داد: البته این هدایت و مدیریت تنها به حوزه فرهنگ مربوط نمی شود بلکه در حوزه های دیگر مثل صنعت و یا حوزه های فنی هم نظارت انجام می شود تا از استانداردها خارج نشوند. از این حیث حوزه فرهنگ و هنر بسیار ظریف‌تر و دقیق‌تر است و به نوعی به نظارت بیشتری نیازمند است.
باید بر اهالی فرهنگ و افکار و آثار آنها هم نظارت شود
این عضو شورای پروانه ساخت فیلم با تاکید بر اینکه باید بر اهالی فرهنگ و افکار و آثار آنها هم نظارت شود، اضافه کرد: ما در یک نظام سکولار یا لیبرال دموکرات زندگی نمی‌کنیم که هرگونه محتوایی در کشور رواج یابد. ما در نظام جمهوری اسلامی ایران هستیم و باید از دستورات و قوانین اسلامی پیروی کنیم. بنابراین انسان هایی که به این مبانی اسلامی اعتقادی ندارند نمی توانند فرهنگ و هنر مطابق با این نظام را اشاعه و ترویج کنند.
شورجه در واکنش به این سخن رییس‌جمهوری که مردم و افکار عمومی مسئولان اصلی نظارت بر حوزه فرهنگ و هنر هستند، بیان کرد: آثار و محصولات فرهنگی بعد از ممیزی و مدیریت فکری و فرهنگی باید به دست مخاطب برسد. اینکه نظارت را به عهده مردم بگذاریم و بر اساس سلیقه آنها عمل کنیم چندان درست نیست. یک اثر فرهنگی و هنری تولید می شود و مورد استقبال عده ای قرار می گیرد و عده ای هم از آن رویگردان می شوند و نمی‌توان صرفا بر این اساس قضاوت کرد. در این صورت باید برخی مراکز خوشگذرانی‌های غیرمجاز هم باز شود چون عده‌ای از مردم به آنها اقبال دارند. نمی توان با این سیاست حوزه خطیری چون فرهنگ و هنر را مدیریت کرد.
محصولات فرهنگی باید بررسی شوند که از ویروس و آلودگی برخوردار نباشند
این کارگردان سینما با استناد به سخنان وزیر ارشاد تصریح کرد: بنا به گفته های آقای جنتی نباید غذای آلوده به مردم داد. همانطور که سازمان‌های بهداشت و تغذیه محصولات غذایی را بررسی می‌کنند که مبادا آلودگی و مسمومیتی در آنها وجود داشته باشد محصولات فرهنگی هم باید بررسی شود که از ویروس و آلودگی برخوردار نباشند و اصلا اهمیت مسمومیت این محصولات بسیار بیشتر است و نمی توان نظارت را به سلیقه و نگاه مردم منوط کرد.
عضو شورای پروانه ساخت فیلم ادامه داد: این کاری است که در بسیاری از موارد انجام می شود یعنی حوزه های صنعتی، فنی، معماری، پزشکی و .... هم برای عرضه و ارائه کارهای خود به این نظارت ها نیاز دارند و دولت آنها را مدیریت می کند. این نظارت‌ها باید در حوزه فرهنگ و هنر هم وجود داشته باشد. اگر هنرمند اهل تزکیه و دیانت نباشد ممکن است محصول و خروجی کار او نیز با نوعی انحراف همراه شود.
اگر روی اصناف فرهنگ و هنر نظارتی نباشد انواع فسادها در آنها بوجود می آید
شورجه درباره نقش انجمن های صنفی در نظارت بر حوزه کاریشان بیان کرد: این انجمن ها و اصناف فعالیت چندانی ندارند و همان هایی هم که هستند باید از نظارت برخوردار باشند. همچنین باید مدیران و دست اندرکارانشان هم افراد سالمی باشند تا دولت بتواند به آنها اعتماد کند. هرچند اگر روی همین اصناف هم نظارتی نباشد انواع و اقسام فسادها در آنها بوجود می آید. مهمتر اینکه صنف فرهنگ و هنر به دلیل ظرافت هایی که دارد بیشتر خطر انحراف برایش وجود دارد زیرا افراد و اشخاص در این حوزه به شهرت، ثروت و محبوبیت می رسند و مقبولیت زیادی در میان عامه مردم پیدا می کنند بنابراین اگر بر آنها نظارنی نباشد دچار لغزش شده و عالمی را به لغزش می کشانند. مگر اینکه مسئولان و مدیران مورد اعتماد را در این حوزه انتخاب کنیم به طور مثال حداد عادل به عنوان یک مرجع فکری در این حوزه محسوب می شود.
کارگردان فیلم‌های "۳۳ روز"، "باشگاه سری" و "دایره سرخ" اظهار کرد: دولت روی آثار و محصولات فرهنگی و هنری نظارت می کند اما روی افراد نظارت چندانی صورت نمی گیرد. سوابق و شانیت مدیران، مسئولان و هنرمندان در این حوزه کمتر در نظر گرفته می شود. در صورتیکه این نظارت روی متخصصان حوزه های فنی، مهندسی و ... لحاظ می شود. باید کسانیکه به عنوان تهیه کننده، کارگردان، فیلمساز، نویسنده، آهنگساز و ... به حوزه های فرهنگ و هنر و انجمن های صنفی وارد می شوند پالایش و ممیزی شده و بعد به آنها اعتماد کرد.
سقف ممیزی ها در بعضی کشورها شیشه ای است
شورجه نظارت بر اصناف را بر طبق اساسنامه خود آنها دانست و بیان کرد: طبق این اساسنامه، صنوف مختلف باید تحت نظارت وزارت ارشاد باشند و در عین حال استقلال خود را هم حفظ کنند. استقلال در هر سخن و بیان و اظهار نظری نمی تواند وجود داشته باشد. ممکن است جمعی از اعضای یک صنف درباره یک مورد سیاسی، اجتماعی یا قضایی اظهار نظری بکنند که تبعات سویی برایشان داشته باشد بنابراین اقدامات و مواضع باید در حیطه قوانین جمهوری اسلامی ایران باشد.
کارگردان "لبه تیغ" و "حماسه مجنون" در پاسخ به این که آیا می توان ممیزی ها را حذف کرد، گفت: این امر امکانپذیر نیست. آزادترین جوامع دنیا را هم که در نظر بگیرید از فیلترینگ و ممیزی آزاد نیستند. این ممیزی ها با لابی ها و پوشش های نامریی اتفاق می افتد و بعد شما می بینید که به طور مثال هر فیلمی نمی تواند در هالیوود ساخته شود. من برای ساخت فیلم به کشورهای زیادی رفتم از کشورهای اسلامی گرفته تا آنهایی که ادعای آزادی دارند قوانین و چارچوب های مورد نظر خود را دارند همه جا این سقف هست فقط در جایی ممکن است شیشه ای باشد و دیده نشود و در جایی مثل کشور ما قوانین و ممیزی ها به صورت شفاف و مشخص است.
وی در پایان در واکنش به اجرای ممیزی ها بعد از چاپ و ساخت یک اثر بیان کرد: این به نفع خود کارگردان و تهیه کننده و ناشر است که اثرش ابتدا مجوز بگیرد و بعد به نشر و تولید برسد چون قبل از دریافت مجوز ممکن است یک میلیارد برای فیلمی هزینه کند و بعد این فیلم مجوز نگیرد به این ترتیب همه سرمایه خود را از دست خواهد داد.
