به گزارش هنرنیوز، سرداب و زیرزمین خانه‌های روستایی، انبارهای قدیمی، تیرچه‌های منازل چقدر در مذاق ما جا خوش کرده که یادآوری‌اش هم دل ما را به دور دست‌ها می‌برد. بار دیگر مزه نان تنوری داغ ، دوغ و دوشاب روستا دهانمان را آب می‌اندازد. خرمن‌های طلایی، دشت‌های سرسبز، کوه‌های استوار، مردمانی نجیب با نگاهی نافذ، صبح روستا با طلوع زندگی و غروب پر هیاهوی ده و ورود رمه‌های برگشته از چرا وقتی سرازیری روستا را همراه چوپان چراغ به دست یله می‌کنند همه و همه بخشی است از هویت گذشته ما. شاید به همین خاطر در جستجوی گمشده‌مان هستیم. با محمدعلی فیاضی مدیر کل اداره طبیعت‌گردی کل کشور درباره تدوین بسته‌های آموزشی ویژه روستاهای هدف گردشگری و روستاگردی به عنوان بخشی از ارکان طبیعت‌گردی به گفت و گو نشستیم.

روستاهای هدف گردشگری چه خصوصیاتی دارد؟
بخش طبیعت‌گردی یعنی سفرمسوولانه در طبیعت، که در آن گردشگری پایدار مد نظراست. توسعه گردشگری و نفع جامعه میزبان هر دو در گردشگری پایدار مهم است. از این روی چون مناطق محروم ما از پتانسیل‌های بالای طبیعت‌گردی برخوردارند اما در عین حال ظرفیت‌های بالای اقتصادی ندارند و توسعه نیافته‌اند. موظفیم از این طبیعت بی‌نظیر و بی‌شماری که در کشور وجود دارد استفاده بهینه بکنیم. 

یکی از مواردی که می‌تواند گردشگر خارجی را جذب نماید، درآمد ارزی و تولید ثروت داشته باشد و در جای جای ایران آن را توسعه داد روستاهای هدف گردشگری است. اینها روستاهایی هستند که دارای پتانسیل‌اند و این امکان را فراهم می‌کنند تا گردشگر داخلی و گردشگر خارجی به آن‌ها ورود پیدا کند.

خیلی از این روستاها شاید ویژگی خاصی نداشته باشند اما مرکزی هستند که می‌توانند به یک جاذبه طبیعی و یا فرهنگی که در مجاورت آن‌ها قرار دارد، خدمات ارائه دهند.

بسیاری از روستاها مخصوصاً روستاهای نزدیک شهر نیز این امکان برایشان وجود دارد که گردشگر به آن ورود پیدا کند. در عین حال ما به دنبال ایجاد درآمدی برای مردم آن روستا هستیم . وقتی یک گردشگر وارد یک منطقه روستایی می‌شود علاوه بر بهره‌مندی از زندگی روستایی، می‌تواند از محصولات دامی - لبنی و صنایع دستی آن منطقه بهره‌مند شود.

خیلی از شاخه‌های طبیعت‌گردی ظهورش در این روستاها مشهود است. مثلاً در کنار یک روستا رودخانه مناسبی می‌بینید که امکان رفتینگ وجود دارد. چگونه می‌توان از خانه‌های روستایی برای جذب گردشگر بهره برد؟

برای ساخت یک هتل ۲ ستاره حداقل ۵ میلیارد تومان باید هزینه کرد. اما در طبیعت‌گردی بهترین منطقه برای اسکان، خانه‌های روستایی است. این خانه‌ها یا می‌تواند اکولاژ باشد یا اقامتگاهی که در همه‌ جای دنیا ظرفیت‌هایی را ایجاد می‌کنند. در عین حال غذاهای سنتی، بازی‌های محلی و سنتی، صنایع دستی را احیا می‌کنند. از سویی یک مجموعه‌ home stay هست. یک خانه روستایی که ظرفیت پذیرش چند مهمان را دارد.چند اتاق مجاور آن را تجهیز می‌کنند که مهمان بتواند در آن خانه روستایی در کنار آن آدم روستایی یا در مجاورت یا طبقه بالای آن سکنا بگزیند و از فضای خانه روستایی استفاده کند. نمونه این اتفاق در اورامانات کردستان اتفاق افتاده است. گردشگران داخلی و خارجی به منظور کوهنوردی از ارتفاعات آن بهره می‌برند یا رودخانه خروشان سیروان قابلیت اجرای رفتینگ دارد. 

این ظرفیت‌ها عمدتاً دیده نشده است. مثلاً شما وقتی وارد استان اصفهان می‌شوید آنچه برای شما جلوه می‌کند جاذبه‌های تاریخی است. در صورتی که استان اصفهان جاذبه‌های طبیعی بی‌شمار مثل کویر بی‌نظیر دارد که می‌تواند خیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی را به آن سمت گسیل دهد. پناهگاه حيات وحش قميشلو در شمال غربی اصفهان در فاصله ۲۵ كيلومتری اصفهان و ۱۵ كيلومتری شهر تيران که مجموعه زیبای محیط زیستی است با یک مدیریت مناسب می‌تواند پذیرش گردشگر هم داشته باشد.

۴۶۵ روستاهای هدف داریم که قرار است این تعداد به ۱۱۰۰ روستا افزایش یابد. آیا از روستاهای هدف قبلی تعیین شده روستایی حذف شده است؟
۴۶۵ روستای هدف مصوبند که از این تعداد ۳۱ روستای هدف گردشگری هم به عنوان پایلوت انتخاب شدند. در واقع هر استان یک روستای پایلوت دارد. یک تفاهم‌نامه بین چهار دستگاه با سازمان میراث فرهنگی منعقد شده بود که هر کدام از دستگاه‌های همکار ما که در این روستاها ورود پیدا می‌کنند مثل بنیاد مسکن، وزرات کشور، سازمان دهیاری و شهرداری‌ها، مناطق محروم ریاست جمهوری و وزارت راه یک اعتباری را برای این ۳۱ روستا بگذارند تا زیرساخت‌های لازم برای این ۳۱ روستا آماده شود. 

امسال با توصیه‌ی رییس سازمان میراث فرهنگی این تعداد به ۱۵۱ روستا رسیده که مطالعات گردشگری در آن انجام شده است یعنی علاوه بر آن ۳۱ روستا، ۱۲۰ روستای دیگر هم در کارگروه عملیاتی روستاهای هدف گردشگری مصوب شده که ابتدا در کارگروه استان‌ها به تایید استانداری رسیده و اکنون تا پایان سال بر اساس ظرفیت‌هایشان برای تأمین زیرساخت آماده می‌شوند.در کنار آن به دنبال افزایش روستاهای هدف هستیم.
رامین نوری، مریم اطیابی