رسانه‌ای‌شدن یک نامه درون‌سازمانی درباره سریال سرزمین مادری که پخش‌نشدن آن را کم‌هزینه‌ترین تصمیم قلمداد کرده است از تشتت، ضعف تصمیم‌گیری و احتمالاً درگیری بین مدیران رسانه ملی حکایت دارد.
رسانه‌ای‌شدن یک نامه درون‌سازمانی درباره سریال سرزمین مادری که پخش‌نشدن آن را کم‌هزینه‌ترین تصمیم قلمداد کرده است از تشتت، ضعف تصمیم‌گیری و احتمالاً درگیری بین مدیران رسانه ملی حکایت دارد.
پخش سریال «سرزمین کهن» با نام جدید «سرزمین مادری» که قرار بود از دو هفته پیش از شبکه ۳ سیما آغاز شود، دیروز با نامه صریح شورای بازبینی این سریال به رئیس صداوسیما و مخالفت با پخش آن وارد مرحله تازه‌ای شده است. در نامه این شورا تأکید شده کم‌هزینه‌ترین کار در قبال این سریال پخش نکردن آن است. روز گذشته شورای علمی بازبینی سریال «سرزمین مادری» به رئیس صدا و سیما نامه‌ای نوشته و در آن مخالفت رسمی خود را با پخش این سریال اعلام کرده‌است. در این نامه از مصاحبه‌های کمال تبریزی انتقاد و توصیه شده‌است که او باید هرچه سریع‌تر در یکی از شبکه‌های تلویزیون عذرخواهی کند.
صداوسیما این روزها با نوعی سردرگمی و بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری دست و پنجه نرم می‌کند. نظارت ضعیف و غیراصولی بر سریال‌ها و ضعف تصمیم‌گیری برای برنامه‌هایی چون «هفت» تنها مشتی از خروار است. بدیهی است که دود این وضعیت نامتعادل بیش از همه به چشم مخاطب می‌رود. رسانه‌ای شدن نامه شورای بازبینی از تشتت و چند دستگی درون سازمانی حکایت دارد و اینکه اختلافات به جای حل در محیط داخلی به بیرون سرایت می‌کند.
مشکل فنی یا محتوایی!
سه سال پیش سریال «سرزمین کهن» پس از پخش قسمت سومش با اعتراض مردمی در شهرهای بختیاری‌نشین مواجه و موجب توقف پخش آن از تلویزیون شد. اخیراً مسئولان سیما و کارگردان فیلم از برطرف شدن مشکلات سریال و پخش قطعی آن سخن گفته بودند و قرار بود سرزمین کهن با نام جدید سرزمین مادری جمعه، ١٤ مهر، از شبکه ۳ سیما روی آنتن برود، اما پخش‌نشدن این مجموعه در زمان تعیین‌شده، باز هم این حاشیه را پررنگ کرد که احتمالاً این‌بار نیز محتوای سریال موجب توقف پخش شده‌است، اما پیگیری‌های کمال تبریزی و دست‌اندرکاران این مجموعه از این حکایت داشت که مشکلات فنی پخش سریال را به تعویق انداخته است. تبریزی علت پخش‌نشدن سریال «سرزمین مادری» را «مشکلات فنی و آماده‌نشدن تیتراژ» اعلام کرده بود. وی همچنین درباره زمان پخش سریال عنوان کرده بود: احتمالاً این سریال جمعه آینده (۲۱ مهر) پخش می‌شود، اما ٢١ مهر آمد و این سریال پخش نشد و بار دیگر حواشی قوت گرفت.
دو روز پیش علی‌اصغر پورمحمدی، مدیر شبکه ۳ در گفت‌وگو با «شرق» باز هم بر مشکلات فنی سریال تأکید کرد و گفت: «سریال «سرزمین مادری» همچنان با مشکلات فنی مواجه است که قطعاً تا هفت، هشت روز دیگر برطرف و این هفته یا هفته آینده از شبکه ۳ سیما پخش خواهد شد و جز این موضوع مشکل دیگری برای پخش این مجموعه وجود ندارد.»
او در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا هنوز هم مشکلاتی از جمله ممیزی در مورد این سریال وجود دارد یا خیر، افزود: «این سریال برای پخش با هیچ مشکل ممیزی‌ای روبه‌رو نیست و نظارت روی مجموعه پیش از این در زمان تولید انجام شده است و دلیل پخش‌نشدن مجموعه محتوای سریال نیست.
خط بطلان بر ادعای کارگردان
اما روز گذشته شورای بازبینی سریال «سرزمین مادری» نامه‌ای به رئیس صداوسیما فرستاد و خط بطلان بر همه ادعاهایی کشید که مشکلات فنی را بهانه پخش‌نشدن سریال کرده بود. «عطف به نامه قبلی و مشکلات پیش آمده در خصوص سریال «سرزمین مادری» به اطلاع می‌رساند، به‌رغم همکاری شورای بازبینی و مشاهده تمام بخش‌های سریال و اعمال حسن‌نیت جهت رفع معضلات، متأسفانه مصاحبه‌های غیرکارشناسانه برخی از مدیران و همچنین کارگردان سریال مذکور نه‌تنها کار پیش نرفته‌است، بلکه دردسرهای تازه‌ای نیز به کار افزوده شده و مشکلات را دو چندان کرده است.»
این شورا در ادامه تأکید می‌کند که واجب است کارگردان «سرزمین مادری» هر چه زودتر مراتب عذرخواهی خود را نسبت به مسائل پیش آمده ابراز کند: «شورای بازبینی ضمن تأکید مؤکد بر رعایت دقیق بندبند مفاد بیانیه ۱۰ ماده‌ای و اجرای منویات و مواد و اعمال آن در سریال پیش از پخش با توجه به شرایط حاصله و موجود، پخش آن را به صلاح نمی‌داند. از سوی دیگر بسیار ضروری و واجب می‌داند که هر چه سریع‌تر کارگردان مذکور مراتب اعتذار و عذرخواهی خویش را نسبت به مسائل پیش آمده رسما در سیما ابراز دارد. لازم به توضیح است که تاکنون اکثر مدیران در جهت رفع مشکلات با حضور مستقیم و غیر مستقیم، رسماً و تلویحاً مراتب اعتذار خود را از باب همدلی و وفاق ملی و حفظ مصالح نظام اعلام داشته‌اند، ولی ایشان هیچ‌گونه همکاری‌ای در این خصوص نداشته است.»
باز هم ضعف کارشناسی در سیما
در تذکرات و پیشنهادهای شورای علمی بازبینی سریال مذکور که قبلا برای رئیس صدا و سیما ارسال شده، آمده‌است: پخش نشدن این سریال، کم‌هزینه‌ترین اقدام از نظر فرهنگی و اجتماعی است و هنوز هم یک پیشنهاد جدی از سوی شورای بازبینی است؛ منتها به شرط لحاظ اصلاحات و اضافاتی که در بندهای دیگر می‌آید، پخش آن می‌تواند مورد موافقت مشروط قرار گیرد. شورای بازبینی معتقد است در تمامی قسمت‌های این سریال نام «بختیاری» از شخصیت منفی سریال حذف شود که البته در بازبینی نسخه اصلاح‌شده سریال مشاهده شد که این توصیه در تمامی قسمت‌ها به جز قسمت سیزدهم تاکنون اعمال شده است.
حالا باید نشست و دید که آیا زور شورای بازبینی با این نامه صریح و تند به رئیس شبکه یعنی پورمحمدی که خیلی قاطع از پخش این سریال طی دو سه روز آینده خبر داده‌است، می‌چربد یا نه؟ باید نشست و منتظر واکنش‌ها به پخش یا پخش‌نشدن این سریال در روزهای آینده شد.
اتفاقات پیش‌آمده برای سریال سرزمین مادری از ضعف مفرط بدنه کارشناسی تولید سریال در رسانه ملی حکایت دارد. اگر بختیاری‌ها به این سریال واکنش نشان نمی‌دادند و مشکل امنیتی پیش نمی‌آمد، احتمالاً ضعف‌های این کار دیده نمی‌شد و سازمان هم به آن اعتنایی نمی‌کرد. کمال تبریزی پیش از این در ساخت سریال شهریار نیز شیطنت‌های زیادی کرد و شخصیت این شاعر بزرگ انقلاب را دستخوش تحریف‌های غیرمنصفانه‌ای کرده بود که با اعتراضاتی مواجه شد، اما ظاهراً تا زمانی‌که اعتراض به سریال‌های رسانه ملی بعد امنیتی واضح و آشکار مانند آنچه درباره سرزمین کهن روی داد، پیدا نکند، اعتنایی به انتقادها از سوی مدیران صورت نمی‌گیرد، این وضعیت بغرنج از ضعف ادامه‌دار سریال‌سازی در رسانه ملی کاملاً هویداست.
