گذری بر دوسالانه کاریکاتور تهران؛
طنز نیشداری که نیش بی نظمی دولت را خورد
دوسالانه دهم کاریکاتور تهران با نزدیک به دو سال تاخیر از 22 اردیبهشت تا 22 خرداد برپا است. به بهانه ی آغاز به کار مجدد ده همین دوسالانه بین المللی کاریکاتور تهران به این رخداد مهم در هنر کاریکاتور جهان نظری می‌افکنیم.
تاريخ : يکشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۱۹
دهمین دوسالانه کاریکارتور ایران – تهران در حالی رقم خورد که اکثر حاضران و پیشکسوتان این عرصه خود نیز از زمان برگزاری دقیق این رویداد مهم هنر و بین الملی بی اطلاع بودند و تنی چند از اصحاب این رسانه اثرگذار، و شاید بهتر است بگوییم بیشترشان در آئین گشایش حضور نداشتند.
البته با تمام مشکلات و ناهمواری‌های جاده ی پر مخاطره ی هنر، آن هم از نوع کاریکاتور، برگزاری جشنواره هایی از این قیبل، گذر از هفت خان رستم است.
با این اوصاف باید به بر برپا کنندگان این رویداد که همتی بلند دارند و حتی با کمترین امکانات و شرایط موجود، چراغ هنر تیزِ کاریکاتور را روشن نگه داشته اند، دست مریزاد گفت.
فارغ از مشکلات اجرایی و کمبود بودجه این سؤال پیش می آید که بعد از این همه تأخیر چه گلی بر سر دوسالانه دهم کاریکاتور زده شد! و آیا برگزاری جشنواره ای با این قدو قامت و وجه جهانی، با یک دوره تاخیر و با این شرایط زمانی در خورهنرمندان این رشته است؟ در این رابطه باید گفت؛ ایهام اینجا آغاز می شود که، آیا صرفاً خبرگزاری‌ها و رسانه‌ی ملی وظیفه اطلاع رسانی و تبلیغات جشنواره را بر عهده دارند! واگر این‌گونه است چنین رخدادی را باید با دهانی بسته برگزار شود؟
جشنواره ای که پوسترش را تنها چشمان تیزبین از پس درهای پشتی موسسه فرهنگی صبا می بینند و عملاً نمی توان آن را تبلیغی برای دوسالانه دانست. فقط را در درب ورودی فرهنگسرای صبا، آن هم نه درب اصلی بلکه درب پشتی می توان پیدا کرد.
ره آورد جشنواره که با 2 سال تاخیر ارائه شد و می توان گفت:"نان هم که باشد، بیات شده است". گویا که زبان کاریکاتور هیچگاه از طنازی بازنمی ماند و کم و بیش این کسر را جبران خواهد کرد، اما مگر نه اینکه یکی از رسالت اصلی هنرمندان نقد جامعه خویش در جهت به سازیست.
چه مخاطبان عام جشنواره و چه مخاطبان خاص (کاریکاتوریست ها) از جشنواره ای با این قدمت چیزی جز همان نگاره های که بر دیوار نگاشته شده است عایدیشان نخواهد شد. نه کارگروهی در کار است. نشستی هم که گویا در کار نیست و هیچ خبری تا امروز - که سه روز از شروع جشنواره و رونمایی پوستر جشنواره می گذرد- از برنامه های جنبی در سایت رسمی جشنواره وجود ندارد.
با وجود شرکت 3200 اثر از 89 کشور جهان و عدم حضور فیزیکی داوران خارجی و نشست های تخصصی، آیا می توان از دوسالانه انتظار زیادی داشت؟ به عبارت دیگر می توان این برداشت را داشت که جشنواره موفق خواهد بود، زحمات تمام دست اندرکارن جشنواره به ثمر خواهد نشت و عملکرد آن مثبت و به مراتب بهتر از دوره های پیشین خواهد بود.
دبیر دوسالانه کاریکاتور تهران علت این بی رمقی را عدم اطلاع رسانی رسانه ها تخصصی و حواشی بیان نمود. لیکن که آئین آغازین این دوسالانه بین المللی سخن دیگری داشت.
وحید رجایی
