کاروانسرای پاسنگان جزو ۹۹۹ کاروانسرای شاه عباسی به شماره ۳۵۷ در سال ۱۳۲۱ به ثبت ملی رسیده و در فاصله کیلومتر ۲۰ جاده قدیم قم قرار دارد. کاروانسرای پاسنگان در عصرصفوی ساخته شد و در دوره‌های بعد از جمله قاجاریه از آن استفاده می‌شده است.
سعید ابراهیمی‌پور - مسؤول بهره برداری از کاروانسرای تاریخی پاسنگان در قم – درباره این کاروانسرا می‌گوید:« شکل این بنا مربع و مساحت آن ۵۰ در ۵۰ متر و به صورت چهار ایوان است که چهارگوشه بنا چهار برج نیم دایره و در طرفین ورودی ساختمان ده طاق نمای تزئینی بنا شده است.» 
به گفته‌ی مولر یکی از جهانگردان معروف این کاروانسرا اندکی پس از شاه عباس اول توسط یک بازرگان قزوینی به نام حاجی محمدباقر به سال ۱۸۰۷ میلادی ساخته شده است. یادگاری‌های زیادی از قدیمی‌ها به زبان لاتین و فارسی در این بنا وجود دارد.
همچنین به اعتقاد باستان شناس معروف فرانسوی مادام دیوالافوا تا سال ۱۸۸۸ میلادی تغییرات مهمی در کاروانسرا رخ نداده به جز اتاقی که در بالای سردرب ورودی ساخته شده و هم اکنون دیوارهای آن باقی است .
در کاروانسرای پاسنگان اطاق چهارپاداران منحصر به اتاق کوچکی می‌شود. تمام کاروانسرا روی پایه‌هایی از سنگ‌های رودخانه و با آجر ساخته شده است.ازسویی حجره‌هایی در داخل شترخانه‌ها وجود دارد که به عنوان حجره‌هایی برای استفاده مراجعه کنندگان در فصول سرما بوده است.
دو حجره دیگر هم در دو طرف ایوان ورودی کاروانسرا قرار دارد که هم از ایوان و هم از حیاط ورودی دارد، که از آنها احتمالا برای سکونت نگهبانان و سرایداران کاروانسرا استفاده می‌شده است.
در مجاورت این کاروانسرا آب انبارهایی واقع شده که در هنگام استراحت کاروانیان از آن استفاده می‌شده است.
ابراهیم پور درباره واگذاری این بنا به بخش خصوصی می‌گوید:« پاسنگان سال ۸۶ به بخش خصوصی و شرکت خدمات فرهنگی، تفریحی گردشگری به عنوان مجری طرح احیا، مرمت و بهره برداری این کاروانسرا با سرمایه حدود ۴۰۰ میلیون تومان واگذار می‌شود. که هم اکنون به عنوان یک مجتمع گردشگری – پذیرایی خدمات فرهنگی، هنری و گردشگری مطابق شئون قانونی ارائه می‌دهد.»
او که حدود ۶ سال است به بحث مرمت و احیا این کاروانسرا مشغول است ، ادامه می‌دهد:« پارسال ۱۲ مهرماه در هفته گردشگری رسماً این مکان با فعالیت‌هایی چون فیلم‌سازی، بازدید دانشجویی، رصد ستارگان، کویرنوردی افتتاح شد. فاز دوم هم شامل افتتاح مراکز پذیرایی تا چند روز دیگر افتتاح می‌شود.».
تا کنون برای بهره برداری از پاسنگان ۳۰۰ میلیون هزینه شده است.
آب انبار شادقلی خان هم یک بنای تاریخی متعلق به دوره قاجاریه به شماره ثبت ۱۴۵ درسال ۱۳۸۴ به ثبت ملی رسیده است. و سال ۸۸ به از طرف اداره اوقاف و با حمایت کمیته‌های فنی میراث فرهنگی قم به بخش خصوصی واگذار شد تا مرمت و احیا شود.
ابراهیمی از قرار گرفتن آبانبار تاریخی شادقلی‌خان در کنار طرح ملی حرم حضرت معصومه (س) تا مسجد مقدس جمکران خبر می‌دهد. 
چندی قبل در رسانه‌ها عنوان شد دوره‌های فرهنگی تپه باستانی شادقلی‌خان شامل هزاره چهارم قبل از میلاد، ساسانی، ایلخانی و قاجاریه به دلیل قرار گرفتن این تپه در مسیر طرح این پروژه در معرض خطر جدی تخریب قرار دارد.
مسوول مجتمع گردشگری شادقلی‌خان از افتتاح شربت‌خانه این مجتمع در ۱۲ مهرماه واقع در هفته گردشگری سال ۹۰ خبر می‌دهد و می‌گوید:« شربت‌خانه فضایی متعلق به عهد صفویه است که در آن علاوه بر عرضه انواع نوشیدنیهای سنتی، داروهای سنتی مانند عطاری ها عرضه می‌شده است.» 
ابراهیمی‌پور همچنین از ایجاد سفرهخانه، بازارچه هنرهای سنتی و صنایع دستی، گالری عکس و نقاشی و طب سنتی در این مجتمع خبر می‌دهد.
البته اوحدود ۲ ماه پیش مجوز بهره‌برداری این مکان را تحت عنوان مجموعه گردشگری تفریحی آب انبار شادقلی‌خان گرفته شد
برای بازسازی آب انبار ۱۵۰میلیون تومان سرمایه گذاری شده اما خرید و تجهیزاتش حدود ۳۰۰ میلیون هزینه داشته است.
ابراهیمی پور معتقد است سرمایه گذاری یک شبه جواب نمی‌دهد و نفع اقتصادی در حوزه گردشگری در کشوری در حال توسعه زمان‌بر است. 
او علاوه بر مرمت آثار تاریخی ، اشتغالزایی و ایجاد اوقات فراغت سالم برای گردشگران را از لذت‌های سرمایه گذاری در بخش‌های تاریخی عنوان می‌کند و می‌افزاید: «سرمایه گذار باید خرابه‌ای تاریخی را با سرمایه‌اش به مکانی تبدیل کند تا ضمن حفظ و مرمت و احیا رونق سابق را داشته باشد و بتواند بازگشت سرمایه به همراه سود را برای سرمایه‌گذار به ارمغان بیاورد. و این ریسک بالایی را می‌طلبد. باید به فرهنگ و تاریخ علاقه داشته باشی تا چنین خطری بکنی و گرنه سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر صنعت و اقتصاد خیلی زود بازده‌تر از سرمایه‌گذاری در این بخش است.» 
هم اکنون در پاسنگان حدود ۲۰ نفر و در آب انبار حدود ۱۰ نفر مشغول به کار هستند که به گفته‌ی ابراهیمی پور اگر مجوز ۲ یا ۳ شیفت را بدهند، اشتغالزایی بیشتر می‌شود.
