به گزارش هنرنیوز؛ حمید کارگر، رئیس مرکز ملی فرش ایران، با اشاره به اینکه خاصیت و ویژگی فرش دستباف ایرانی، گمنام بودن هنرمندانش است، درباره ارتباط آن با رویکرد جشنواره گفت: همهی باورهای ما از فرش ایرانی حاصل هنرمندان گمنام این عرصه است؛ رویکرد چهارمین جشنواره «گره زرین» هم همین است که از هنرمندان گمنام این عرصه تقدیر و تکریم کند.
او در نشست خبری این جشنواره که ظهر امروز - سهشنبه ۱۷ آذر - در موزه ملی فرش ایران برگزار شد، در توضیح برنامههای جشنواره ادامه داد: قرار است از هر ۳۱ استان کشور نمونهای از بافندگان، رنگرزان و دیگر هنرمندان مرتبط با تولید فرش دستباف ایرانی، انتخاب و دعوت شوند تا ما بتوانیم به نمونهای از آن دریای عظیم ادای دین کنیم.
رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه «باید نوع نگاه رسانهی حاکم به قالیبافان تغییر کند» گفت: یکی از اهداف ما که در این جشنواره دنبال میکنیم این است که هنرمندان سایر رشتههای هنر هم به قالیبافان و فرشبافان ما نزدیک شوند و با آنها همکاری داشته باشند. در این دوره برخلاف دورههای قبل که سیاستمداران از قالیبافان تقدیر میکردند، اینبار قرار است که بزرگان و هنرمندان حوزه سینما و موسیقی آنها را تکریم کنند.
او در توضیح نحوه انتخاب نمایندگان قالیبافان در جشنواره گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت در همه استانهای ایران نماینده دارد که آن ادارات مسئول ارتباط همه کسانی که در تولید فرش دستبافت است. آن ادارات در استانها موظف به همکاری با تمام تشکلهای فرش در استان هستند و همچنین تمام کسانی که در حوزه فرش دستبافت فعالیت میکنند. ما برای این جشنواره در هر استان ستادی برای انتخاب برترینهای فرش تشکیل دادیم که شامل افرادمان در سازمان صنعت، معدن و تجارت و دیگر فعالان فرش استان خواهد بود. البته این کار هم مانند هر کار دیگر خالی از نقص نیست چرا که همانطور که گفتیم آنها نمونهای از یک دریای عظیم هستند.
کارگر به بخش سینمایی جشنواره اشاره کرد و گفت: ما هنوز برای جشنواره و هنرمندانی که دعوت خواهند شد مشغول رایزنی هستیم، اما تا به اینجا بزرگانی مانند آیدین آغداشلو، رضا میرکریمی، محمدرضا اصلانی، رضا کیانیان، قطبالدین صادقی و... اعلام آمادگی کردهاند.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در توضیح تفاوت چهارمین دوره جشنواره «گره زرین» با جشنوارههای پیشین گفت: در سه جشنواره گذشته، رویکرد جشنواره رقابتی بود و دستورالعمل آن به این صورت بود که برترینهای عرصه فرش دستبافت در یک رقابت انتخاب شوند. دورههای پیشین جشنواره همچنین از بهترین تشکلهای فرش و همچنین بهترین صادرکنندگان فرش دستبافت نیز تقدیر میکرد که تفاوت زیادی با نگاه امروز ما دارد. نگاه ما بیشتر تکریم جایگاه هنرمند فرشباف است و میخواهیم که هنرمندان فرشباف با هنرمندان رشتههای دیگر پیوند بخورند که نتیجه کارشان از حوزههای دیگر هنر دیده شود. مانند تولید فیلم فرش ایرانی که در گذشته توسط همکاری بین قالیبافان و هنرمندان سینما ساخته شد.
او در توضیح شناختن فرش ایرانی توسط سینما اضافه کرد: ما در دورههایی از جشنواره مستند سینما حقیقت، شاهد فیلمهای کوتاهی با موضوع فرش بودهایم که حتی یک سال به طور خاص در آن جشنواره بخش فرش دستبافت ایرانی وجود داشت. همینطور هم بخشی به نام فرش ایرانی در جشنواره فیلم صنعتی که چندی پیش برگزار شد، اتفاق افتاد. همچنین با همکاری مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی با مرکز ملی فرش ایران هشت مستند در این خصوص ساخته شده است. ولی اگر بخواهیم که جشنواره تخصصی فیلم با موضوع فرش ایرانی برگزار کنیم نیاز داریم که حجم تولیداتمان بسیار بیشتر شود.
کارگر در پایان با اشاره به مسائل قالیبافان ایرانی گفت: در سالهای گذشته شنیدهایم که طرح فرش ایرانی مورد کپی کشورهای اطراف قرار گرفته است. این به معنای آن است که ما آنقدر خوب بودهایم که از ما کپی کنند. البته این حرف کافی نیست ما باید طرحهای فرشهایمان را ثبت کنیم و برای این کار از بسترهایی مانند یونسکو و سازمانهای دیگر استفاده کنیم.
او همچنین درباره رفع تحریمها و صادرات فرش دستبافت ایران گفت: فرشهای دستبافت ما به طور معمول به ۸۰ کشور دنیا صادر میشود که در دو دسته بازارهای قدیم و جدید هستند. ولی مشتری شماره یک فرش دستبافت ما ایالات متحده آمریکا بود که از سال ۲۰۱۰ هر گونه ورود فرش دستبافت ایرانی به کشورش را تحریم کرد و بعد از آن رقبایی مانند کشورهای هند و پاکستان جای ما را در صادرات گرفتهاند، اما خوشبختانه در بند ۲۲ برجام به لغو تحریم فرش ایرانی اشاره شده و ما امیدواریم که از سال ۲۰۱۶ این تحریم برداشته شود و صادرات ما از آن پس کمکم به شکل سابق بازگردد.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در پایان با اشاره به اهمیت بینالمللی فرش دستباف ایرانی اظهار کرد: صحبت کردن از فرش دستباف ایرانی برای من هم مایهی موهبت است هم مایهی مباهات. موهبت از این جهت که ما به فرش ایرانی افتخار میکنیم و مایهی مباهات از این جهت که در قلب و بطن وجودمان ادای دین و تکریمی داریم نسبت به همه ی کسانی که در طول سه هزاره ی گذشته فرش دستباف ایرانی را خلق کردهاند که ما به آن ببالیم.
او ادامه داد: امروزه موزههای دنیا با داشتن یکی از فرش های ایرانی در موزهشان به خود میبالند. و فرشهای ایرانی از جا جای ایران بزرگ پیام رسان و جلوهگر هنر ایرانی هستند. قطعا این ملک و مملکت بالندگی خودش را مدیون هنرمندانش است و ما در همهی موزههای دنیا هم صاحب ادعا بودهایم و هم هستیم.
کارگر همچنین تصریح کرد: فرش دستباف ایرانی رسانه و پیام رسان است. چرا که همهی پیامهای فرهنگی ما توانسته است توسط فرش ایرانی به اقصا نقاط دنیا انتقال دهد. اینکه فرش ایرانی در یکی از دیوارهای سازمان ملل آویزان و در معرض دید سران کشورهای مختف است، حاصل دیپلماسی شخصی به نام مصدق است که در آن زمان فرشی را به سازمان ملل اهدا کرد.
در پایان این برنامه از پوستر رسمی این جشنواره نیر رونمایی شد.
چهارمین دورهی جشنوارهی «گره زرین» پس از چند سال وقفه دیماه امسال با رویکردی متفاوت و با تقویت جنبههای هنری و فرهنگی فرش دستباف ایران به صورت ملی، برگزار خواهد شد.