تئاتر مستند «ویران» که این روزها در تالار مولوی میزبان علاقه مندان تئاتر شده است، تئاتری است که یوسف پاپیری کارگردان آن سعی کرده است تا گونهای نو از تئاتر را به مخاطبان تئاتر عرضه دارد.
تئاتری که با تئاترهای موسومی که هر روزه در تئاتر شهر، تماشاخانه ایرانشهر و سنگلج میبینیم متفاوت است و شاید همین شیوه متفاوت آن است که برای مخاطب جذابیت ایجاد کرده است و او را ترغیب به تماشای این تئاتر میکند، تئاتری که در تالار اصلی تالار مولوی اجرا میرود در ابتدای ورود به سالن شاهد تمرین یک گروه تئاتری میشویم.
تئاتر مستند «ویران» با استفاده از ابزاری مستندگونه از زلزله و عکس العملهای افراد در برابر این پدیده طبیعی صحبت میکند و در خلال بیان این مسائل، شاهد روایت بخشهایی هر چند اندک از زندگی بازیگران این نمایش از زبان خودشان هستیم.
«ویران» مجموعهای از مصاحبهها، تصاویر، گزارشها و فیلمها در خصوص زلزله است که استفاده کارگردان از این مجموعه ابزارها، سبکی خلاقانه را در تئاتر به وجود آورده است و این حس به مخاطب القا میشود که در قسمتهایی از کار مخاطب در حقیقت شاهد تماشای یک مستند است که علاوه بر نظرات مردم در آن شاهد حضور چند کارشناس نیز هستیم که در مورد زلزله این پدیده پدیده و بروز آن در تهران صحبت میکنند.
«ویران» تئاتری است که با اجرایی تئاتری از رویدادی واقعی و غیر داستانی، از زلزله و عواقب آن برای مخاطب سخن میگوید و سعی دارد تا این رویداد را به بهترین شکل به تصویر کشیده و با بهره گیری از بازیگران تئاتر، آن را تئاتری مستند کند.
در حقیقت کارگردان علاوه بر بازی گرفتن از بازیگران با استفاده از ویدئو پروژکتور از مردم و صحبتهای آنها در این تئاتر بهره گرفته است و سعی کرده تاثیر گذاری آن را با صحبتهای مردم بیشتر کند البته در ابتدای هر صحنه از این نمایش که قرار است تا از زلزله حرف زده شود بهرام افشاری همچون یک مجری به دادن اطلاعاتی از این پدیده میپردازد.
تئاتر مستند «ویران» همانگونه که از نامش پیدا است مستندی است که به سبکی تئاتری روایت شده است پس نباید در طی اجرا به دنبال فراز و نشیبهایی در این نمایش بود اما نکته جالب اینجاست که قسمتهایی از نمایش که بازیگران بخشیهایی از زندگی خود را روایت میکنند، مخاطب در ابتدا دچار تردید میشود که آیا واقعا این قسمت از تئاتر هم مستند است و یا خیر؟ و همین اتفاق نقطه ابهامی را برای مخاطب به وجود میآورد، برای مخاطبی که علاقه دارد تا گاهی نکاتی از زندگی خصوصی هر هنرمندانی را بداند. این اتفاق در این نمایش برای مخاطب ایجاد جذابیت میکند.
اما در ادامه کار و در قسمتهایی که مخاطب با فیلمها و گزارشات رو به رو میشود کمی احساس خستگی کرده چرا که دیگر شاهد تماشای تئاتر نیست بلکه مستندی برای او در حال پخش است.
این تئاتر به واسطه اینکه مستند بودنش طراحی خاصی در صحنه و لباسش نمیبینیم و شاید طراحی صحنه این نمایش را تنها دری متحرک است که در صحنههای متفاوت به این اضافه و کم میشود و البته در برخی صحنهها فیلمهای مستند بر روی این در نشان داده میشود، اما در نهایت صحنه نمایش صحنه ساده و برای این نمایش کاربردی است.
در مجموع باید گفت که تئاتر مستند «ویران» تجربهای نو و در عین حال جالب است که مخاطب تئاتر را غافلگیر و درگیر خود میکند و سبب میشود تا ذهن مخاطب امروز که درگیر روزمرگیها شده را برای لحظاتی به پدیدههای طبیعی که هر روز ممکن است در این شهر اتفاق افتد ارجاع دهد و مخاطب امروز را به این فکر اندازد که اگر تهران زلزله آید چه اتفاقی در این شهر خواهد افتد...