مجید مهرگان داور چهارمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره کیفیت آثار جشنواره فجر با ما به گفتگو نشست.

با توجه به این که جشنواره هنرهای تجسمی فجر دوره چهارم خود را سپری می کند؛ جشنواره فجر امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ 

تصور من این است که؛ جشنواره امسال به نسبت سال گذشته از کیفیت بهتری برخوردار بود. گرچه هنر در روزگار کنونی از نقاط اوج خود فاصله گرفته است؛ معتقدم به سبب مدیریت استاد رجبی جشنواره از سطح فوق العاده ای برخوردار بود. به عبارت دیگر جشنواره هنرهای تجسمی چهارم با دوره قبل قابل قیاس نبود.

با توجه به این‌که شما در ترکیب هیأت داوران جشنواره حضور داشتید؛ سطح کیفی آثار را چگونه دیدید؟ و تا چه حد هنر امروز را از سطح آرمانی هنر ایران دور می دانید؟ 

با توجه به نمایشگاهی که از آثار نسل قبل در موزه هنرهای معاصر برپا شده است؛ می توان گفت بسیاری از هنرها هم‌چون نقاشیخط از پیشرفت برخوردار گشته است؛ اما نقاشی را در وضعیت نامطلوب می بینم. به عبارت دیگر نقاشی امروز ایران کاملاً در رکود به سر می برد. اما در همین مجموعه کاریکاتور را در سطح مطلوبی ارزیابی می‌کنم. عکاسی را در شرف پیشرفت می بینیم. همین‌طور خوشنویسی و تذهیب را در حال پیشرفت می دانم.

درباره رکود نقاشی با ما سخن بگویید. تصور شما از علت رکود نقاشی در دوران معاصر چیست؟ راهکار های حل این مشکل را باید در کجا جستجو کرد؟ 

گرچه روزگار معاصر بسیاری از شئون زندگی اجتماعی را در مسیر تحول و رشد قرار داده است؛ اما در این میان هنر نقاشی با وجود ارزش های مشخص و آشکار خود از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست. می توان گفت نقاشی که همواره در مسیر تاریخ ایران هنر درباری و شاخصه فرهنگ ایرانی است؛ مسیری رو به نزول را طی می کند. این قضاوت به یقین مبتنی بر اسناد موجود است. اگر به آثار خلق شده طی ۵۰ سال گذشته نظری بیافکنیم در خواهم یافت؛ نقاشی روندی رو به سقوط را طی می کند. به عبارت دیگر نقاشی امروز وضعیتی نا مطلوب دارد.

چه اتفاقی سبب شده تا نقاشی روندی نامطلوب داشته باشد؟ 

هنرمندان در طول روند گذشته تاریخ ایران با حمایت دربار به خلق اثر هنری می پرداخت. اما امروز همایت از هنر به رویا بیشتر شبیه است؛ تا به یک اتفاق واقعی.
در شرایط کنونی و با وجود مشکلات بی تعداد هنرمندان؛ از خرید رنگ و بوم گرفته تا حزینه های برگزاری نمایشگاه؛ وقتی با بازار نامطلوب هنرهای تجسمی برخورد می کنیم؛ در می یابیم که حتی هنرآموزان امروز هم نمی توانند جایگاهی برای هنر در اشتغال خود قائل شوند. در چنین شرایطی طبیعی است که هنر به حاشیه زندگی روزمره هنرمند بدل می شود و رفته رفته از عرصه زندگی او محو می شود. 

مشکل اصلی هنر امروز را چه می دانید؟ 

مهم ترین مسئله هنر امروز را این می دانم که خریدار مشخص و ثابتی برای آثار هنری و به خصوص نقاشی وجود ندارد. همین امر سبب می شود؛ اقتصاد هنرمند به خطر افتد و در نتیجه هنرمند نمی تواند هنر را به صورت کار هر روزه و حرفه اصلی خود تصور کند. این به باور من جبر تاریخ است بر بدنه هنر معاصر ایران.
در چنین شرایطی هنرمند با کدام امکانات و شرایط مالی به خلق هنری بپردازد؟ در این شرایط آشفته هنری؛ خرید آثار هنرمندان را راهکار تغییر شرایط کنونی هنر می دانم. اگر هنر با همین روند پیش رفت باید گفت؛ فارغ التحصیلان کنونی با شرایط فعلی باید هنر را کنار بگذارند و به شغلی دیگر روی آوردند. چراکه هنرامروز مرتفع کننده مخارج معیشتی هنرمند نیست.

مجید مهرگان متولد ۱۳۲۴ - رشت است. وی نگارگری را نزد استاد محمود فرشچیان آموخته است هم چنین مهرگان فارغ التحصیل رشته گرافیک از دانشکده هنرهای تزیینی است. او موفق به دریافت درجه یک هنری(دکترا) در رشته نگارگری از وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی شده است.
وی هم چنین عضو شورای عالی ارزشیابی هنر و عضو کمیته نگارگری فرهنگستان هنر است.