شهرام مکری نویسنده و کارگردان سینمای ایران درباره حضور فیلم «ماهی و گربه» در فستیوال بین المللی فیلم فریبورگ گفت: فیلم سینمایی«ماهی و گربه» اوایل امسال در فستیوال فیلم فریبورگ حضور پیدا کرد و خوشبختانه توانست دو جایزه از این جشنواره کسب کند. همچنین در حاشیه این جشنواره بخشی را برای مرور سینمای ایران در نظر گرفته بودند که من نیز در این بخش سخنرانی داشتم. این بخش دقیقا قرار است در جشنواره های ادینبورگ و مونترال نیز تکرار شود و تنها ممکن است برخی از فیلم‌ها در این دو فستیوال نسبت به جشنواره فریبورگ تغییر کنند.
وی افزود: برپایی این بخش در جشنواره فریبورگ به این صورت شکل گرفت که از برخی فیلمسازان ایرانی که در خارج از ایران و یا ایران ساکن هستند نظرسنجی‌ای مبنی بر اینکه سه فیلم مورد علاقه‌شان را معرفی کنند، صورت گرفته بود و بر همین اساس فیلم‌هایی برای حضور در این بخش انتخاب شدند. البته معرفی این فیلم‌ها لزوما به این معنا نیست که این آثار مهمترین فیلم های سینمای ایران هستند بلکه این فیلم ها به عنوان دوست داشتنی‌ترین فیلم های تعدادی فیلمساز معرفی شده اند. در این مجموعه شاهد نمایش فیلم‌های مختلفی چون «گاو» داریوش مهرجویی، «طبیعت بی جان» سهراب شهیدثالث، «پ مثل پلیکان» پرویز کیمیاوی، «دونده» امیر نادری، «کلوز آپ» عباس کیارستمی، «خشت و آینه» ابراهیم گلستان و... بودیم.
مکری متذکر شد: در این جشنواره من دو سخنرانی داشتم که در اولین آنها که در همین بخش مرور سینمای ایران صورت گرفت درباره سینمای ایران و چگونگی انتخاب این فیلم ها و تاریخ و تحولات سینمای ایران صحبت کردم. مبنای صحبت‌های من در این کنفرانس درباره تقسیم‌بندی‌ای که نسبت به سینمای ایران می شود، بود و اینکه شناختی که از سینمای ایران نزد جهانیان وجود دارد چقدر کامل است. دومین کنفرانسی که داشتم همراه با نسیم احمدپور که به صورت مشترک فیلمنامه «ماهی و گربه» را با وی نوشته بودم، انجام شد.
وی بیان کرد: موضوع این کنفرانس درباره چگونگی برداشت دراماتیک از مسائل واقعی بود. اینکه چطور می توانیم یک پرونده واقعی و بومی را مبنای نگارش فیلمنامه و ساخت یک اثر سینمایی قرار دهیم به شکلی که آن مضمون زبان جهانی تری پیدا کند. در واقع در سخنرانی دوم ما این نکته را مد نظر قرار دادیم که چطور باید یک فرم را از دل یک پرونده حقیقی استخراج کنیم و به جای تاکید بر جزئیات حادثه خودِ آن واقعه را مورد توجه قرار دهیم.
این کارگردان درباره استقبالی که از فیلم «ماهی و گربه» در این جشنواره شده بود و بازخورد مخاطبان بعد از تماشای یک فیلم فرم گرای ایرانی یادآور شد: جشنواره فریبورگ از لحاظ استقبالی که از فیلم شد برای من یکی از بهترین جشنواره ها محسوب می شود. قبل از حضور در جشنواره از طریق محمد اطبایی که پخش بین الملل فیلم را بر عهده دارد موفق شده بودیم فیلم را به یک پخش کننده سوییسی به نام «تریگون فیلم» که یک پخش کننده مهم در سوییس محسوب می شود، واگذار کنیم. خوشبختانه این پخش کننده توانسته بود قبل از حضور فیلم در جشنواره فضای مناسبی مثل قرار مصاحبه های مختلف با مطبوعات و شبکه های تلویزیونی فراهم آورد. همین روند باعث شد فیلم در زمان نمایش در جشنواره مورد استقبال زیادی قرار گیرد.
کارگردان «اشکان، انگشتر متبرک و چند داستان دیگر» عنوان کرد: بعد از نمایش فیلم نیز جلسات پرسش و پاسخ بسیار خوبی داشتیم تا جایی که آخرین نمایش فیلم در جشنواره فریبورگ پرمخاطب ترین جلسه اکران فیلم در جشنواره لقب گرفت. در اختتامیه نیز این فیلم موفق شد دو جایزه منتقدان و هیات داوران را از آن خود کند.
مکری درباره واکنش تماشاگران بعد از دیدن این فیلم گفت: موضوع جذاب برای مخاطبان بعد از تماشای «ماهی و گربه» تکنیک سینمایی بود که در فیلم به کار گرفته بودیم. برای خود من هم جالب است که در جلسه پرسش و پاسخ فیلم هیچ سوال حاشیه ای درباره سیاست یا مسائل مذهبی که معمولا مخاطبان خارجی از فیلم های ایرانی استخراج می کنند، پرسیده نشد. بیشتر سوالات درباره زبان سینما، استفاده از فرم در روایت‌های سینمایی و نزدیکی فیلم با روایتها و داستاهای شرقی و غربی بود.
این فیلمساز ادامه داد: این فیلم برای طرفداران فیلم های اسلشر نیز نکات جالبی داشت که مباحث جلسات مطبواتی را نیز جذاب می کرد. مخاطبان فستیوال رو اطلاعات بسیار خوبی از سینمای جهان و حتی سینمای ایران دارند. حتی در یکی از جلسات پرسش و پاسخ یکی از مخاطبان درباره فیلم «طبیعت بی‌جان» با من بحث و گفتگو کرد.
وی درباره دیگر فعالیتهایش توضیح داد: در حال حاضر همراه با نسیم احمدپور در حال کار روی سناریو تازه ای هستیم که فکر می کنم تا پایان بهار به اتمام برسد. این فیلمنامه شباهت‌هایی به «ماهی و گربه» و «اشکان، انگشتر متبرک و چند داستان دیگر» دارد اما تفاوت‌هایش بیشتر است ولی نهایتا در ادامه همان روند فیلمسازی ام خواهد بود. هنوز نامی برای این فیلم انتخاب نکرده‌ام اما پاییز تولید آن را آغاز خواهم کرد.
وی درباره اکران دو فیلمی که ساخته است عنوان کرد: کانون ایران نوین که تهیه کننده «ماهی و گربه» است اعلام آمادگی کرده که فیلم در گروه سینمایی «هنر و تجربه» اکران شود. فعلا منتظریم تا شورا کارش را جدی دنبال کند ولی با حضور امیرحسین علم الهدی به موفقیت این طرح خوشبینم. فکر می کنم با تجربیاتی که علم الهدی دارد بتوان روی نمایش موفق فیلم های این بخش حساب کرد. همچنین بسیار امیدوار به اکران فیلم «اشکان، انگشتر متبرک و...» در این طرح نیز هستم.
فیلم سینمایی «ماهی و گربه» قرار است خرداد ماه نیز در دو فستیوال اسلوونیا و سیدنی استرالیا شرکت داشته باشد.