مهنا نیک بین - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی - در گفت و گو با هنرنیوز درباره توسعه گردشگری پایدار می گوید:« در سال ۱۹۸۷کمیسیون جهانی توسعه و محیط زیست گزارش خود را با عنوان «آینده‌ی مشترک ما » منتشر کرد. این گزارش که به «گزارش براندتلند » نیز معروف است، اعلام می‌کند که موثرترین شیوه‌ی پاسخگویی به تقاضای رقابتی در مورد حفاظت محیط زیست و توسعه اقتصادی، اتخاذ یک رویکرد جدید به نام توسعه پایدار است. به طوریکه، از اواخر دهه ۸۰ میلادی، توسعه پایدار بر سیاست‌های توسعه جهانی سیطره دارد. پس از ظهور و پذیرش توسعه پایدار به طور عام، مفهوم توسعه گردشگری پایدار نیز به طور خاص، در اواخر دهه ۸۰ میلادی مورد توجه قرار گرفت و به عنوان الگوی جدید صنعت گردشگری مورد حمایت دست‌اندرکاران جهانی این صنعت قرار گرفت. اما اجماع در مورد تعریف توسعه‌ی گردشگری پایدار، اگرنه غیرممکن، ولی بسیار دشوار بوده است.»
به گفته وی این مفهوم به طور کل اینگونه توصیف شده است:« رویکردی
” نمونه‌هایی که از طرح‌های موفق گردشگری پایدار وجود دارد اغلب محلی و کوچک مقیاس‌اند و شواهد بسیار کمی ( با گذشت سه دهه از طرح اولیه این مفهوم ) بر وجود توسعه‌ی گردشگری پایدار در مقیاس وسیع‌تر یافت شده است. “
مثبت در جهت کاهش تنش‌ها و برخوردهای ناشی از تعاملات پیچیده‌ی میان صنعت گردشگری، گردشگران، محیط و جامعه میزبان.»
حال اگر توسعه گردشگری پایدار، اجرای الگوی اصلی توسعه پایدار در یک بخش خاص است، پس باید اصول و اهداف آن را نیز دارا باشد. به عبارت دیگر، نقش اصلی توسعه‌ی گردشگری، کمک به توسعه وسیع تر اقتصادی و اجتماعی در یک مقصد است. ازاین رو، باید توسعه‌ی گردشگری پایدار را دستیابی به توسعه پایدار از طریق گردشگری دانست. .
این مدرس دانشگاه دراین باره می‌گوید:« نه تنها خود گردشگری می‌بایست پایدار باشد، بلکه باید به طور گسترده‌ای به خط مش‌ها و اهداف وسیع‌تر توسعه پایدار نیز کمک کند. اتخاذ چنین رویکردی منجر به ارایه سه اصل اساسی برای هدایت، برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری پایدار توسط کنفرانس جهانی ۹۰ در کانادا گردید.»
او ادامه می‌دهد:«گردشگری باید به عنوان یک گزینه‌ی توسعه‌ی اقتصادی پایدار شناخته شده و همانند سایر فعالیت‌های اقتصادی در نظر گرفته شود. باید یک پایگاه مناسب اطلاعات گردشگری برای به رسمیت شناختن، بررسی و نظارت بر صنعت گردشگری در ارتباط با سایر بخش‌های اقتصادی وجود داشته باشد.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی یادآور می‌شود که توسعه گردشگری باید به شیوه‌ای سازگار با اصول توسعه پایدار صورت گیرد.
نیک بین با تأکید بر این که چالش اصلی ناشی از این اصول، حصول اطمینان از این است که تمام انواع گردشگری (از جمله گردشگری انبوه ) به نحوی برنامه‌ریزی و اداره می شوند که منجر به توسعه پایدار شوند،می‌افزاید:«علاوه بر این وجود رویکرد کل نگر، استفاده‌ی پایدار از منابع طبیعی، توسعه گردشگری با توجه به ظرفیت‌های فیزیکی و اجتماعی –فرهنگی، امکان دسترسی برابر به منابع گردشگری، اصل مشارکت جامعه‌ی محلی، نیازبه خود کفایی و توسعه درون زا از عناصر اصلی الگوی توسعه‌ی پایدار این صنعت محسوب می‌شوند.»
این
” استفاده‌ی پایدار از منابع طبیعی، توسعه گردشگری با توجه به ظرفیت‌های فیزیکی و اجتماعی –فرهنگی، امکان دسترسی برابر به منابع گردشگری، اصل مشارکت جامعه‌ی محلی، نیازبه خود کفایی و توسعه درون زا از عناصر اصلی الگوی توسعه‌ی پایدار این صنعت محسوب می‌شوند “
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تشریح می‌کند: « به اعتقاد هانتز (۱۹۹۵) اگرچه گردشگری در ابتدا از اصول توسعه پایدار تبعیت کرده، اما در عمل توسعه‌ی پایدار گردشگری بیشتر « گردشگری محور و محدود » بوده است.
او اظهار می‌کند:« حال به جای در نظر گرفتن گردشگری در زمینه‌ی وسیع‌تر توسعه ،بهتر است به این نکته توجه شود که هدف اصلی توسعه گردشگری پایدار، پایداری خود گردشگری بوده است. در نتیجه به جای بهینه‌سازی سهم گردشگری در توسعه‌ی پایدار گسترده‌ی مقصد به طورکل، عمده توجه‌ها در وهله اول به حفاظت از منابع طبیعی، اجتماعی – فرهنگی و انسان ساختی جلب شده که گردشگری در مواقع خاصی به آنها وابسته است.»
وی با اشاره به این که در دنیای پویا برخی تغییرات اجتناب‌ناپذیرند و تغییر ممکن است مفید باشد، توضیح می‌دهد:« انطباق با تغییرات نباید باعث خدشه‌دار شدن هیچ یک از این اصول شود.در هر منطقه‌ای باید بین ملاقات‌کنندگان، محل مورد بازدید و جامعه میزبان هماهنگی وجود داشته باشد.»
این کارشناس امور گردشگری بیان می‌کند: « گردشگری باید عامل مثبت با توانمندی‌های مفید برای جامعه و نیز گردشگران شناخته می‌شود.»
او تشریح می‌کند: « محیط ارزش ذاتی دارد و این ارزش مهم‌تر از آن است که دارایی صنعت گردشگری محسوب شود. نباید منافع بلند مدت و حفاظت از محیط را فدای ملاحظات کوتاه مدت کرد.»
نیک بین تصریح می‌کند:« بدین ترتیب، «بقای » طولانی‌تر گردشگری به عنوان یک بخش اقتصادی مسیر می‌شود.اما نمونه‌هایی که از طرح‌های موفق گردشگری پایدار وجود دارد اغلب محلی و کوچک مقیاس‌اند و شواهد بسیار کمی ( با گذشت سه دهه از طرح اولیه این مفهوم ) بر وجود توسعه‌ی گردشگری پایدار در مقیاس وسیع‌تر یافت شده است.
این مدرس دانشگاه متذکر می‌شود: رویکرد یاد شده بیانگر آن است که توسعه‌ی گردشگری پایدار «حقیقی » (یعنی توسعه‌ی گردشگری سازگاربا اصول توسعه پایدار ) دست نیافتنی است.
او ادامه می‌دهد: در حقیقت، چنین پذیرفته شده که توسعه گردشگری پایدار، گرچه بسیار ستودنی است، مفهومی آرمانی را تداعی می‌کند که تحقق آن اگر هم غیر ممکن نباشد، بسیار دشوار است.
