فرشاد اکتسابی کارگردان فیلم مستند «سعدی کارنو» در گفتگو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز در مورد شکل گیری این اثرمستند گفت: جرقه اصلی فیلم «سعدی کارنو» به فرد خلاقی به نام آقای عبدالحمید ارجمند تهیه کننده و طراح این فیلم برمی گردد که البته من قریب به ۷ سالی است که با ایشان همکاری می کنم که وی همواره در مقام تهیه کننده، پژوهشگر و طراح کار هستند و من هم کارگردانی و تدوین فیلم ها را برعهده دارم .
وی افزود: یکی از مزایای خوب همکاری با آقای ارجمند این است که ایشان ذهن خلاقی دارند و همیشه به سراغ سوژه های بکری می روند که کمتر کسی به سراغ آنها رفته است و اگر سوژه ای هم قبلا از سوی دیگر فیلمسازان کار شده است. ایشان، نگاه خودش را در پژوهش این آثار؛ به گونه ای تغییر می دهد به طوری که شما شاهد یک اثر تازه و جدیدی خواهید بود.
این مستند ساز کشورمان با اشاره به ساخت فیلم مستند «سعدی کارنو» تصریح کرد: ما حدود دو سال قبل سفری به فرانسه داشتیم و بخش های مربوط به گفتگو و تصویربرداری از اماکن فرانسه را انجام دادیم که تصویربرداری و تدوین فیلم نیز برعهده خود بنده بوده است. البته قرار بود تولید این فیلم، به صورت بازسازی باشد اما به دلیل کمبود بودجه سازمان صدا و سیما، به یک فیلم مستند محض تبدیل شد.
کارگردان فیلم مستند «جستجوگران پارسا» ادامه داد: قصه فیلم مستند «سعدی کارنو» قصه جالبی است. سعدی جزو اولین شاعرانی بوده که آثارش در اروپا مطرح شده و با توجه به اینکه سعدی یک شاعر مردمی بوده که اشعارش بیشتر به اصطلاح زمینی است لذا هنگامی که اشعار سعدی در اروپا ترجمه شدند مورد استقبال قریب به اتفاق اروپایی ها قرار گرفت و بسیاری از افراد فرهیخته قبل از انقلاب کبیر فرانسه نیز مبادرت به مطالعه اشعار سعدی کردند که یکی از آنان شخصی به نام « لازار کارنو » یک انقلابی و نظامی بود که در دربار لویی شانزدهم درجه ژنرالی داشت. در آن زمان ، یکسری افراد روشن فکری وجود داشتند که سعی می کردند انقلاب فرانسه را به پیش ببرند که یکی از آنها همین لازارکارنو بود. ایشان بعدها در شهرآراس فرانسه؛ انجمن ادبی به نام آراس راه اندازی می کند و اشعار شاعران مختلف از جمله اشعار سعدی را مورد بررسی قرارمی دهد.
اکتسابی افزود: وقتی لازارکارنو متوجه تندروی هایی در مسیرانقلاب می شود خیلی دوست داشته پلی میان فرهنگ و انقلاب برقرار کند و با توجه به اینکه تحت تاثیر اشعار سعدی بوده ، علاقه مند می شود انقلاب را به سمت و سوی اخلاق هدایت کند تا حد اعتدال در انقلاب فرانسه محفوظ بماند.
کارگردان فیلم مستند «تابوت خالی» اظهار داشت: ما درفیلم «سعدی کارنو» با ۱۰ نفر از فرهیختگان و ایران شناسان و نوادگان سعدی کارنو مصاحبه کردیم که همه آنها در ارتباط با لازارکارنو و گرایش وی به سعدی، تحقیقات و حتی کتابهایی نوشتند و ثابت کردند بسیاری از ریشه های دموکراسی فرانسه، نشات گرفته از اشعار سعدی بوده است و همه این موارد در فیلم مورد بررسی قرار گرفته است.
اکتسابی یاد آور شد: لازارکارنو با توجه به علاقه مندی بسیار زیادش به اشعار سعدی وصیت می کند که هر فرزند ذکوری که در خاندان او متولد می شود حتما پسوند سعدی داشته باشد و بعدها «سعدی کارنو» نوه لازارکارنو؛ رئیس جمهور فرانسه می شود که مصادف با زمان سلطنت ناصرالدین شاه بوده است و سعدی کارنو که همچون پدربزرگش، علاقه شدیدی به اشعار سعدی داشته، تلاش می کند ارتباط سیاسی با ناصرالدین برقرار نماید و اینگونه بوده که اولین سفرهای ناصرالدین شاه به فرانسه در زمان سعدی کارنو رئیس جمهور فرانسه شکل می گیرد.
این کارگردان فیلمهای مستند گفت: سعدی کارنو رئیس جمهور خوش نامی در فرانسه بوده که هم اکنون نیز خیابانی در فرانسه به نام او وجود دارد که البته بعدها یک آنارشیست ایتالیایی، سعدی کارنو را ترور می کند و مقبره او به همراه لازار کارنو و بسیاری از مفاخر فرانسه در زیر زمین کلیسایی در این کشور قراردارد که به یک موزه تبدیل شده است که ما این مقبره ها را در فیلم می بینیم. در یکی از اماکن کلیسا، دو مقبره وجود دارد که یکی متعلق به لازارکارنو و دیگری سعدی کارنو است و جالب اینجاست که در مزار این دو نفر، برخلاف دیگر مقبره ها، هیچ نشانی ازصلیب دیده نمی شود بلکه آنچه بیشتر به چشم می خورد نقش برجسته هایی از گل رز است. چرا که خانواده لازارکارنو و سعدی کارنو، خانوادگی عاشق گل رز بودند و در آن زمان ، گل رزی در فرانسه وجود داشته به نام « گل سعدی» که قدمت آن به قرون وسطا می رسد. البته این گل با گل رز فرانسه متفاوت است و عشق و علاقه این خانواده به گل رز بیشتر به گلستان سعدی برمی گردد. گل رز از نگاه این افراد نمادی از پاکی و اصالت ادبیات فارسی و کلام سعدی است.
به گفته اکتسابی ، کوچکترین فرد خانواده «سعدی کارنو» پسر بچه دو ساله ای است که پسوند نام او نیز سعدی است و فیلم با تصاویری از او شروع می شود.
وی با بیان اینکه نوادگان «سعدی کارنو» هم اکنون جزو اشراف زادگان فرانسه محسوب می شوند که از جایگاه اجتماعی خاصی برخوردارند اضافه کرد: به گفته یکی از نوادگان سعدی کارنو که در فیلم صحبت های او و همسرش وجود دارد به ازای هر فرزندی که در خانواده سعدی کارنو متولد می شود در حیاط کاخ آنها، بوته ای ازگل رز سعدی کاشته می شود که هم اکنون انبوه زیادی از این بوته ها در حیاط کاخ خودنمایی می کند.
اکتسابی در خاتمه با بیان اینکه بخش های کوتاهی از فیلم در مزار سعدی تصویربرداری شده است خبرداد تدوین این فیلم را حدود ۲۰ روز پیش به پایان رسانده و این فیلم در جشنواره سینما حقیقت نیز حضور خواهد داشت.
