مریم اطیابی- به گزارش هنرنیوز،در خیابان امام‌خمینی آنچه بیش از همه در کنار سایر بناها جلوه‌گری می‌کند سردر باغ ملی است. همان سردری که در ابتدای ساختمان وزارت امور خارجه قرار گرفته است. این بنا به عنوان دروازه ورودی به ميدان مشق كه محوطه‌ای نظامی و در اختيار قشون بوده، ساخته شد. چندی پس از ساختن این دروازه، طرح برپایی نخستين باغ همگانی (پارک) شهر تهران (به نام باغ ملی) در زمین‌های درون میدان مشق برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی شد و از این رو نام دروازه ميدان مشق به سردر باغ ملی دگرگون شد. با این حال باغ ملی چند سال بيشتر دوام نیاورد و در محوطه آن، ساختمان‌هایی از جمله ساختمان وزارت امور خارجه، كتابخانه ملی و موزه ايران باستان ساخته شد. اما نام اين باغ بر سر دروازه میدان مشق باقی ماند. اکنون سالهاست که قرار است طی طرحی میدان مشق مرمت و احیا شود که این سردر را هم شامل می‌شود. این دروازه در ابتدای دهه ۸۰ در طرح کف‌سازی و پیاده‌رو کردن میدان مشق مرمت شده بود. از ابتدای امسال هم مرمت دروازه میدان مشق یکی از اولویت‌های شهرداری منطقه ۱۲ اعلام شده است.
 
رجبعلی خسروآبادی درباره طرح مرمت سردرباغ ملی به خبرنگار هنرنیوزتوضیح می‌دهد:« این طرح مرمت با همکاری دانشگاه هنر اجرا می‌شود. کمیته‌ای تشکیل شده و این طرح طبق اصول مورد تأیید میراث فرهنگی تصویب شده است. از آنجا که برخی از قسمت‌های مرمتی برگشت ناپذیرند و ما به ازای بیرونی ندارند، پس باید به گونه‌ای مرمت شوند که هم کاربری آن حفظ شود و هم به اصالت اثر خدشه‌ای وارد نشود. اکنون بخشی از این سردر دچار ریختگی یا شکستگی است که امکان تخریب بیشتر آن وجود دارد و باید حتماً مرمت شود.» 

وی با اشاره به این که این مرمت زیر نظر سازمان میراث فرهنگی در حال اجرا است، می‌گوید:« پیگیری موضوع سردر باغ ملی و موزه استاد صنعتی جزو تفاهم‌نامه‌هایی است که در بودجه ۹۳ با شهرداری تهران امضا کردیم.»
مدیر کل اداره میراث فرهنگی استان تهران با بیان این که در این طرح مرمت وزارت امورخارجه مشارکت ندارد، تشریح می‌کند: « شهرداری تهران یک اعتباری برای مرمت آن در نظر گرفته و از ما خواسته تا پیمانکاران مورد تأیید را به آنها معرفی کنیم. و هم اینک براساس پیمانکار معرفی شده از سوی میراث فرهنگی استان تهران و با حضور ناظر ما طرح مرمت در حال اجرا است و سیر قانونی آن توسط شهرداری انجام شده است.» 

به گزارش هنرنیوز، پیش از این علی‌محمد محمدی، مدیر بافت تاریخی منطقه ۱۲ درباره داربست‌های سردر باغ ملی به رسانه‌ها گفته بود: «برداشت لیزری از بنای تاریخی برای نخستین‌بار در منطقه ۱۲ با سردر باغ ملی آغاز شد. درحال حاضر اسکن لیزری این بنای تاریخی تمام شده و در مرحله پیاده‌سازی نقشه قرار دارد.»
او با اشاره به اینکه پس از نقشه‌برداری از این بنا، طرح مرمتی آن تهیه شده و به سازمان میراث فرهنگی استان تهران اعلام می‌شود، افزود:«کاشی‌کاری و آجرهای این بنای تاریخی نیاز به مرمت دارند که بعد از تهیه نقشه مرمت و احیای آنها آغاز می‌شود.» 

به گزارش هنرنیوز،سر در باغ ملی در خیابان سپه پیشین (امام خمینی کنونی)، در ضلع شرقی وزارت امور خارجه و در ضلع غربی اداره پست زمان رضا شاه پهلوی قرار دارد و یکی از نمادهای شهر تهران محسوب می‌شود.
این سردر و پس از آن ساختمان‌های مجاور آن به دستور مستقیم رضا شاه و توسط جعفر خان کاشانی و کمک آلمانی‌ها (پیش از بر افروخته شدن آتش جنگ جهانی دوم) در تهران که پایتخت بود، ساخته شد. در واقع این سردر در جانب شرقی سر در قبلی و با همان ابعاد و شکل ظاهری ساخته شد و پس از آن سر در قبلی ویران شد.
سردر دارای یک گذرگاه بزرگ از میان و دو پیاده‌رو در طرفین است‌. در نمای خارجی‌ شامل اشعاری از ندیم الملک، نقوش کاشی‌کاری شده با نقش دو شیر که تاجی را در میان گرفته‌اند، پلنگ‌، شیر و خورشید، تیربار و گلوله‌های توپ به چشم می‌خورد. 

نمای داخلی دارای این نقوش است: صحنه تسخیر تهران در کودتای ۱۲۹۹ در نزدیکی دروازه و برج و باروهای تهران (احتمالاً دروازه قزوین)، نگاره تمام قد سربازان لژیون قزاق، مسلسل و نقوش فرشته پیروزی که کم و بیش از حجاری‌های طاق بستان اقتباس شده است‌. 

هر سه درب دارای دروازه‌های چدنی است‌ که در قورخانه تهران توسط استاد محمد علی کرمانی‌ ساخته شده است‌. با ساختن ساختمان‌های مجاور، بخش جانبی ساختمان و کتیبه پوشانیده شد. در زمان جمهوری اسلامی اقدام به پاک کردن نشان شیر خورشید از میان پرچم ایران، دو طرف بالای سردر (نمای درونی و بیرونی) و نیز درون هلالی‌ها کردند. همچنین نیم‌تنه فلزی رضاشاه از بالای درب چدنی برداشته شد. 

عمارت سردر باغ ملی مربوط به اواخر دوره قاجار است و در تهران، خیابان امام خمینی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شماره ۱۹۶۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.