ضرورت پرهیز از مسائل تکراری و شعاری در تئاتردفاع مقدس

دکترمسعود دلخواه درآستانه برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت بر ضرورت پرهیز از مسائل تکراری و شعاری در تئاتردفاع مقدس تاکید کرد و گفت: بسیاری از مخاطبین علاقه ای به دیدن مسائل تکراری و شعاری نشان نمی دهند.

به گزارش مدیریت ارتباطات و رسانه های جشنواره تئاتر مقاومت دکتر دلخواه آغاز جنگ را از جمله وقایعی دانست که هم تاریخی است و هم به تمامی یک ملت مربوط می شود و افزود: چنین وقایعی در تمام نقاط دنیا اتفاق می افتد . وقایعی چون جنگ، نظام سیاسی ، اقتصادی و حتی فرهنگی را تحت الشعاع قرار میدهند و مسلما آثار هنری بسیاری نیز که متاثر از آن هستند در تمام دنیا خلق می شوند.وی ادامه داد: اگر بخواهیم نگاه تاریخی به نقش تئاتردراین چنین وقایعی بیاندازیم باید به یونان باستان برویم. جنگ هم در کمدی و هم در تراژدی یونان از جمله سوژه های مهم بوده است. نمایشنامه "لازیستراتا" اثر آریستوفان که کاملا ضد جنگ است تا "زنان تروا" نوشته اوریپید و "ایرانیان" اثر اشیل و چندین اثر دیگر کمدی نوشته آریستوفان را می توان در ادبیات دراماتیک یونان مثال زد که شواهدی بر جذاب بودن موضوع جنگ در تئاتر از گذشته تا امروز هستند و همچنان نیز می توانند روی صحنه بروند و مورد توجه مخاطب نیز قرار بگیرند.

این کارگردان تئاتر دسته ای دیگر از آثار نمایشی را در بیان بازتاب جنگ ها معرفی کرده و تشریح کرد: در این دسته از آثار نمایشی هم مسائل انسانی و هم بیان رشادت ها دیده می شود. در کنار نمایان کردن رشادت و قهرمانی انسان هایی که برای دفاع از سرزمینشان برخواسته اند ، تصویر ویرانی جنگ هم تصویر می شود. وی با بیان نمونه هایی از این نوع بازآفرینی جنگ ها در تئاتر، نمایشنامه و سینما بر جنبه های انتقادی و سلحشوری دراین آثار اشاره کرده و ادامه داد: به طور طبیعی وقتی یک کشور در حال جنگ است و باید آثار هنری خلق شود، محدودیت هایی نیز برای هنرمندان وجود دارد چون نباید روحیه ها تضعیف شود. اما اگر در پایان جنگ آثار را به آنها محدود کنیم بسیاری از مخاطبین علاقه ای به دیدن مسائل تکراری و شعاری نشان نمی دهند.

مسعود دلخواه لازمه بازآفرینی وقایع جنگ را نشان دادن تاثیراتی که از جنگ بر اقتصاد و جنبه های ملی و انسانی تا سالها باقی می ماند عنوان کرده و افزود: با این رویکرد باید دید آیا می توانیم انگشت روی موضوعاتی بگذاریم که کمتر پرداخته شده اما بخشی از واقعیت های آن دوران بوده اند؟ آیا مسئولین فرهنگی این اجازه را می دهند که هنرمندان با نگاه انتقادی به موضوعات نگاه کنند؟ آیا می توانیم به بازماندگان جنگ و واقعیت امروزشان بپردازیم یا باید یک سری از مسائل را تکرار کنیم؟ وی تاکید کرد: اگر هر ساله خودمان را به موضوعات مشخصی محدود کنیم، نسل جوان کمتر با آن ارتباط می گیرد. حتی در این مقوله نیز همه چیز به نگاه تازه ما بستگی دارد. اصولا هر پدیده ای که خلق می شود باید هر ساله باید با نگاه نوتر و خلاقانه تر پرداخته شود و حساسیت ها نیز باید نسبت به آن کمتر گردد. وی هنرمند را مانند کسی معرفی کرد که چراغ در دست دارد و گوشه های تاریک زمانه خودش وحتی تاریخ را نشان می دهد.

این مدرس تئاتر در بخش دیگری از صحبت هایش به تمامی هنرمندان تئاتر دفاع مقدس نیز یادآور شد که هیچ گاه نباید از یاد ببرند که کشوری که از خودش دفاع کرده، مورد تهاجم قرارگرفته و آن همه فداکاری ها داشته ایران بوده است.

دکتر دلخواه در پاسخ به این سوال که به عنوان کارگردانی که بخشی از وقایع جنگ تحمیلی را روی صحنه برده اید، چقدر براین واقعیت های تاریخی تاکید دارید و چه میزان اجازه می دهید تخیل در اثرتان راه داشته باشد گفت: واقعیت یک موضوع نسبی است و هنرمند مختار است که از دید خود به وقایع نگاه کند و تا آنجا که ادعای مستند بودن نداشته باشد می تواند از تخیل خود استفاده کند. همین جاست که فاصله گزارش تاریخی و اثر هنری نمود پیدا می کند. وی با اشاره به نمونه آثار تاریخی شکسپیر(هنری پنجم و هشتم ، ریچارد سوم، ژولیوس سزار و...) به نمایشنامه هایی که در آن نویسنده تخیل خود را با تاریخ در آمیخته و شاهکار های هنری و فاخری برای تمامی زمان ها خلق کرده پرداخت. دلخواه در تکمیل این بحث به نمایشنامه شکار روباه نوشته دکتر رفیعی اشاره کرده و تاکید کرد: اثر هنری وقتی ماندگار می شود که هنرمند آزادانه آنچه در ذهن دارد را تصویر کند.

لازم به یادآوری است سيزدهمين جشنواره تئاتر مقاومت، انقلاب و دفاع مقدس در بخش هاي مسابقه صحنه اي، بين الملل، مسابقه آثارعروسكي و كودك و نوجوان، ويژه، خياباني، تلويزيوني و توليد نمايشنامه و نمايشنامه خواني به همت بنیاد فرهنگی روایت و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با مشارکت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و مرکز هنرهای نمایشی به دبیری حسین پارسایی از 28 آبان تا 3 آذر همزمان با هفته بسیج برگزار می شود.