به گزارش خبرنگار هنرنیوز ، عصر روز گذشته 25 آبانماه ، جلسه سخنرانی استاد هوشنگ جاوید با عنوان «خودرو و موسیقی» و تاثیر خودرو بر ذائقه موسیقایی ایرانیان از اواخر دوره قاجار تا امروز با حضور جمعی از علاقه مندان به حوزه موسیقی برگزار گردید.

استاد هوشنگ جاوید در این جلسه گفت: قصه موسیقی و اتومبیل از سفر مظفرالدین شاه به فرانسه و ماشینی که به او هدیه می دهند آغاز می شود. او بعد از برگشت از فرنگ با این ماشین از کاخ گلستان تا قصر فیروزه در شهر حرکت می کند و مردم ضمن تعجب از دیدن ماشین ؛ برخی ها به این ماشین سنگ پرتاب می کنند و ناسزا می گویند و نام آن را «ارابه شیطون» می نامند! مظفرالدین شاه از این برخورد مردم عصبانی می شود و ماشین را رها می کند و دیگر سوار آن نمی شود ضمن اینکه در آن زمان هنوز رانندگانی برای هدایت ماشین هم تربیت نشده بودند.

وی با اشاره به ورود ماشین های مختلفی که وارد ایران می شدند و برخوردهای عامه مردم با این ماشین ها که معمولا در میان مردم به اتول معروف بوده است افزود: هر جامعه ای برای خودش خلق و خویی دارد و موسیقی نیز از همین خلق و خو استفاده می کند.

استاد جاوید با بیان اینکه دو نوع ترانه یکی ترانه های عامیانه که از دل مردم بیرون می آید و دومی که اهالی موسیقی آن را بر اساس دلمشغولی های خودشان خلق می کنند وجود داشته است یاد آور شد: اگر بخواهیم ترانه هایی که به مساله اتومبیل منتسب می شود را مورد توجه قرار دهیم خواهیم فهمید که این نوع ترانه ها از دل ترانه های کارگری و کوچه بازاری بوده است که بیشتر در پیش پرده های تاتر استفاده می شده است.

به گفته این استاد موسیقی ، موسیقی نواحی مناطق و موسیقی عامیانه به شدت باتغییر زمانه هماهنگ هستند مثلا وقتی دختر سفیر را می دزدند آهنگی برای آن بلافاصله ساخته می شود.

استاد هوشنگ جاوید با بیان اینکه مردم در صد سال گذشته بیشتر « موسیقی شِنُو» نبودند بلکه خودشان تولید کننده موسیقی بودند تصریح کرد: موسیقی چون می تواند شادی ایجاد کند از هویت جامعه استفاده و از آن برداشت می کند و در نتیجه خیلی خوب هم تاثیرگذار می گذارد و سبب تقویت باور ها می شود.

وی خاطر نشان کرد: نظام ارزشی سنتی جامعه بر تولیدات تاثیر دارد و در چند دهه اخیر متاسفانه آهنگسازان از این قضیه دوری کردند و تنها مساله این طیف ؛ این است که فقط آهنگ های خودشان را تولید کنند این در حالی است که اگر به نظام ارزشی سنتی توجه نشود اتفاقات بدی می افتد و تولیدات فاقد استقبال عمومی می شود.

به گفته جاوید، موسیقی مطربی و کوچه بازاری بهترین بستر برای هماهنگی تحولات جامعه است و خواننده های کوچه بازاری به دلیل اینکه آهنگ های آنان از متن جامعه گرفته می شود خیلی زودتر با تحولات انقلاب همراه شدند.

وی اضافه کرد: هنرهای باواسطه با شتاب زمانه از یاد می روند مثلا ترانه هایی که در مورد ماشین ها سروده می شد با تغییر ماشین ها تغییر می کند و به فراموشی سپرده می شود.

این استاد موسیقی با اشاره به ترانه « ماشین مشتی ممدلی » گفت: با کنکاش در این ترانه متوجه همه مسائلی که در آن زمان در اتوبوس ها می گذشت می شویم این درحالی است که متن این ترانه به دو شکل ارایه شد اولی آن ؛ مخصوص موسیقی کافه و کاباره و پیش پرده خوانی بود که از کلمات نامناسب استفاده شده بود و ترانه دومی که با قدری اصلاح و بکار بردن کلمات مناسب تر برای پخش در رادیو تنظیم گردید.

گزارش از: مجید معافی