شان گوسفنده




والاس و گروميت، يكي از انيميشن‌هاي موفق سينمايي در چند سال اخير است كه خالقش نيك پارك، آن را به يكي از معروف‌ترين انيميشن‌هاي خميري در چند سال اخير تبديل كرد. در سال 1995 فيلمي با عنوان«والاس و گروميت: ريش تراشيدن از بيخ» ساخته شد.


يكي از شخصيت‌هاي جذاب فيلم گوسفندي بود كه توسط والاس پشم‌هايش بريده و به لباس تبديل شد. والاس براي اين گوسفند كه محبوبيت بسياري پيدا كرد، نام «‌شان» را انتخاب كرد، «شان» سال 2002 باز روي پرده سينما‌ها رفت. او شخصيت فيلم اختراعات بيسكويتي بود. او در اين فيلم نقش خريدار شماره 13 را بازي كرد.


بعد از بازيشان در اين دو فيلم، گوسفند شيطان محبوبيت زيادي به دست آورد، به طوري كه يك مجموعه 40 قسمتي را به نام خودش ثبت كرد. مجموعه تلويزيوني «شان گوسفند» كه از تلويزيون شاهد پخش آن هستيم با همكاري آردمن انيميشن و شبكه (بي‌بي‌سي كودكان)‌ ساخته شده است.


گوسفند محبوب بچه‌ها


شان، گوسفند عجيبي است. روي 2 پا راه مي‌رود و خلاقيت، رفتار و هوش و ذكاوت انسان را دارد. همين ويژگي‌اش هم موقعيت‌هاي طنز و خنده‌داري به وجود مي‌آورد.


مجموعه شان گوسفند نيز همانند بسياري از توليدات آردمن، ديالوگ ندارد و حتي آدم‌هاي داستان نيز صحبت نمي‌كنند.


شايد به همين دليل هم اين انيميشن يادآور فيلم‌هاي كمدي صامت و حتي انيميشن‌هاي «پينگو» و «مستربين» است.


نكته جالبي كه در اين سريال انيميشن وجود دارد كه از آن بايد به عنوان ويژگي بيشتر كار‌هاي آردمن ياد كرد اشاره به فيلم‌ها و مجموعه‌هاي معروف تاريخ سينما و حتي اقتباس داستان‌ها از اين آثار معروف سينمايي است.


در شان گوسفند نيز در برخي قسمت‌ها مي‌توان جاي پاي فيلم‌هاي معروف سينما را از جمله راكي،رواني ساخته هيچكاك و حتي اثر هنري موناليزا پيدا كرد.


دوروتي پريور مسوول CBBC (بي‌بي‌سي‌كودكان) در مورد ساخت اين انيميشن چنين مي‌گويد: به عنوان يكي از طرفداران انيميشن والاس و گروميت خوشحالم كه شان به عنوان يك سريال مستقل در CBBC توليد شد.


شان، شخصيت جالبي است و با توجه به طرفداران زيادي كه پيدا كرده توليد اين انيميشن فرصت بسيار خوبي بود تا دوستان جديدي ميان كودكان و حتي بزرگسالان پيدا كند.


او در ادامه مي‌گويد: ساخت اين انيميشن نشان‌دهنده تعهد ما در قبال صنعت انيميشن در انگلستان است.


مايلز بالو، مجري طرح سريال شان گوسفند از طرف شركت آردمن نيز مي‌گويد: از اين‌كه براي ساخت اين انيميشن توانستيم همكاري نزديكي با بي‌بي‌سي داشته باشيم، خوشحاليم.


اين سريال هم‌اكنون در 73 كشور دنيا ازجمله هند، ايسلند، ژاپن، آلمان، فنلاند، نروژ، ايران و لهستان در حال پخش است.


خالق شان كيست؟


نيك پارك، بي‌شك با ساخت انيميشن‌هاي والاس و گروميت شهرت جهاني پيدا كرد. او متولد 1958 در پرستون انگلستان است و از او به عنوان استاد انيميشن خميري نام برده مي‌شود.


انيميشن خميري زيرشاخه‌اي از انيمشن تك فريم يا Stop motion است كه در ساخت آن از عروسك‌ها يا مدل‌هاي انعطاف‌پذير استفاده مي‌شود. در اين روش، عروسك در برابر زمينه مورد نظر قرار مي‌گيرد و يك فريم فيلم گرفته مي‌شود. بعد تغيير بسيار جزيي (متناسب با حركتي كه طي يك بيست و چهارم ثانيه انجام مي‌دهد) در عروسك، پس‌زمينه، نور و محل دوربين داده شده و دوباره يك فريم ديگر فيلم گرفته مي‌شود. با توجه به اين‌كه براي هر ثانيه از فيلم بايد 24 بار تغييرات را با رعايت دقيق كوچك‌ترين جزييات اعمال كرد، واضح است كه ساخت چنين انيميشن‌هايي بسيار دشوار باشد. شايد امروز و با وجود پيشرفت انيميشن‌هاي رايانه‌اي بتوان كار انيميشن‌‌هاي تك فريم را تمام‌شده و منسوخ اعلام كرد؛ اما موفقيت مداوم استوديوي آردمن در 15 سال اخير نشان مي‌دهد اين سبك دلچسب و جذاب هنوز به مقاومت ادامه مي‌دهد.


قديمي‌ترين فيلم انيميشني كه اين تكنيك در آن به كار رفته، كبريت‌هاي متحرك ساخته اميل كورته در سال 1908 است.


استاپ موشن اغلب در ايالات متحده براي خلق جلوه‌هاي ويژه در نخستين فيلم‌هاي بزرگ استفاده مي‌شد. (مثل: كينگ كونگ در 1933). سپس تكنيك با تلفيق هنرپيشه‌ها در نماهاي واقعي با شخصيت‌هاي انيميشن آن هم در يك پلان پيشرفت كرد، مثل جيسون و آرگونوت‌ها كه در آن از اسطوره‌هاي باستاني الهام گرفته شده بود.


سريال شان گوسفند در سال 2008 جايزه بهترين برنامه كودك و نوجوان را از مجموع جوايز امي دريافت كرد


انيميشن جديد «عروس مرده» ساخته تيم برتون نيز با اين تكنيك ساخته شد.


نيك پارك در سال 1985 به استوديو‌هاي آردمن پيوست و به عنوان انيماتور كار خود را آغاز كرد.


نيك پارك كه نويسنده و كارگردان بسياري از محصولات اين استوديوست، تاكنون به خاطر والاس و گروميت: ريش تراشيدن از بيخ، والاس و گروميت: شلوار اشتباه و آرامش‌هاي جانوران جايزه اسكار بهترين فيلم كوتاه انيميشن را دريافت كرده و براي والاس و گروميت: يك روز بزرگ در بيرون هم نامزد اين جايزه او بود كه آن را به خودش باخت و اسكار نصيب ساخته ديگر خودش، آرامش هاي جانوران شد! او همچنين به خاطر هر 3 فيلم والاس و گروميت جايزه بفتا براي بهترين فيلم انيميشن را دريافت كرده است. «جوجه فراري» كه محصول همكاري و شراكت آردمن و نيك پارك بود سال 2000 روي پرده رفت و با موفقيت بسيار بزرگي روبه‌رو شد.


5 سال بعد اين همكاري منجر به پيدايش نخستين فيلم بلندي شد كه شخصيت‌هاي دوست داشتني را در والاس و گروميت و راز خرگوش به نمايش مي‌گذاشتند.


حاصل فعاليت‌هاي نيك پارك تاكنون كسب 4‌‌جايزه اسكار و نامزدي و دريافت 52 جايزه معتبر ديگر است.


درباره استوديوي آردمن


آردمن انيميشن كه به استوديوي آردمن هم شهرت دارد استوديوي معروف بريتانيايي است كه در بريستول قرار دارد. عمده شهرت آن به خاطر توليدات استاپ موشن و انيميشن خميري و بويژه مجموعه والاس و گروميت است. اين استوديو سال 1976 توسط پيتر لرد و ديويد اسپراكستن تاسيس شد. اين دو كار را با روياي ساخت يك انيميشن بلند و با توليد مجموعه‌هاي كودكان براي تلويزيون آغاز كردند. اولين ساخته موفق آنها مجموعه‌اي به نامvision on بود كه شخصيت خميري آن با نام مورف به محبوبيت زيادي دست يافت.از كارهاي ديگر آنها مي‌توان به تعدادي انيميشن كوتاه خميري بر اساس گفتگوهاي ضبط شده از مردم عادي در كوچه و خيابان اشاره كرد. در همين زمان تعدادي انيماتور جديد را به كار گرفتند كه نيك پارك يكي از آنها بود.


Creatures comfort اولين ساخته شركت بود كه موفق به دريافت اسكار شد و پس از آن پارك شخصيت معروف خود، والاس و گروميت را خلق كرد كه در چند انيميشن كوتاه استوديو ظاهر شدند و اسكار بعدي را براي آن به ارمغان آوردند.


يكي از خبر‌هاي حاشيه‌اي در طول سال‌ها فعاليت شركت آردمن، آتش‌سوزي گسترده استوديو‌هاي آن در سال 2005 بود. اين آتش‌سوزي كه در انبار‌هاي آردمن رخ داد بيش از 30 سال مجموعه‌ها و مدل‌ها، جوايز و استوديو‌هاي شركت را از بين برد.علت اين آتش سوزي اتصالي برق عنوان شد. نيك پارك در واكنش به اين حادثه كه همزمان با زمين لرزه جنوب شرق آسيا بود، چنين گفت: اگر چه در اين آتش‌سوزي بسياري از اشيا، اجسام قيمتي و با ارزش نوستالژيك از بين رفت، ولي در برابر ديگر تراژدي‌ها (اشاره به زلزله آسيا) اين حادثه مهمي نبود.


2 انيميشن «دزدان دريايي» و «آرتور كريسمس» جديدترين توليدات اين شركت هستند. شركت سوني يك قرارداد 3 ساله همكاري به مسوولان شركت آردمن بسته است تا با همكاري يكديگر به توليد و توزيع انيميشن‌هاي سنتي بپردازند.


سريال شان گوسفند در سال 2008 جايزه بهترين برنامه كودك و نوجوان را از مجموع جوايز امي دريافت كرد.


سري دوم اين سريال در 40 قسمت ساخته شده كه پخش آن از 23 نوامبر 2009 از شبكه بي بي سي يك و بي‌بي‌سي اچ‌دي پخش مي‌شود.


تاكنون 2 بازي رايانه‌اي از اين كارتون ساخته و روانه بازار شده است. نخستين بازي با همكاري نينتندو در پاييز 2008 به بازار آمد و بازي دوم نيز سال 2009 به طور محدود در اروپا توزيع شد.


تيمي، بره دوست داشتني داستان است كه پيتزا دوست دارد و تنها او را با يك دندان مي‌بينيم. اين بره شخصيت اصلي سري كارتون‌هايي با نام Timmy Time است كه براي كودكان پيش دبستاني ساخته شد.


تمام عوامل اين فيلم از كار خود راضي هستند، زيرا يك انيميشن كلاسيك براي 4 تا 7 سال ساخته‌اند. آنها معتقدند كودكان 4 تا 7 سال با ديدن اين فيلم در سر جاي خود ميخكوب مي‌شوند.


 لادن بهبودي