به نقل از روابط عمومي پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، اين كتاب بر مبناي تقسيم‌بندي ياران پيامبر گرامي اسلام (ص) پس از هجرت، به دو گروه عمده مهاجر و انصار شكل گرفته و طي آن، سيره رسول خدا (ص) در قالب راهكارها و آموزش‏هاي ايشان براي تحقق جامعه‏اي همدل، پويا و با اهدافي والا مورد پژوهش قرار گرفته است.
كينه‏هاي ديرينه، تغيير تركيب جمعيتي مدينه به نفع مهاجران، اقتدار سياسي آنان در مدينه، تلاش انصار در مبارزه با قريش، بينش‏ها و منش‌هاي متفاوت گروه‏ها و نيز شيطنت يهوديان و منافقان، از دلايل اصلي رويارويي گروه‏هاي فعال در عرصه تحولات اجتماعي عصر نبوي عنوان شده است كه دراين كتاب موردبررس قرار گرفته‌اند.
در بخشي از اين كتاب آمده است: «رسول خدا با طبيعي شمردن رقابت‏ها، زماني در امور داخلي رقيبان دخالت مي‏نمود كه برخوردهاي خشونت‏آميز آنان كيان جامعه اسلامي را تهديد مي‏كرد. ايشان با تكيه بر مفاهيم و ارزش‏هاي انساني، ديني و اخلاقي، اجتماع‏پذيري ياران، رويكرد فراقبيله‏اي و ارتقاي توان تحمل مخالف، رقابت‏ها را هدايت و از آن‏ها براي پيشبرد اهداف جامعه اسلامي استفاده مي‏كرد.»
كتاب «مناسبات مهاجرين و انصار» به قلم حجت‌الاسلام ‌والمسلمين «حسين حسينيان مقدم» در گروه تاريخ اسلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تأليف شده است.
كتاب «مناسبات مهاجرين و انصار» در 202 صفحه با قطع وزيري و قيمت 23 هزار ريال، از سوي انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شده است.