به گزارش هنرنیوز، پرونده کاخ گلستان که در سال ۲۰۰۷ میلادی به سازمان یونسکو ارسال شده بود، بالاخره توانست در تیرماه سال جاری و در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در کامبوج رضایت کار‌شناسان میراث جهانی یونسکو را کسب کرده و در نهایت به عنوان اولین اثر ثبت جهانی پایتخت در فهرست میراث جهانی قرار بگیرد. تا قبل از ثبت جهانی، کار‌شناسان به ارتفاع ساختمان شماره ۲ قوه قضائیه در کنار و سرای دلگشا در حریم کاخ گلستان ایراداتی داشتند و اذعان می‌کردند که باید نیم طبقه ساختمان شماره ۲ قوه قضائیه تخریب شود و حدارتفاعی سرای دلگشا که هنوز شروع به ساخت نکرده است، نباید به منظر و حریم کاخ آسیبی وارد کند.
تاکید کار‌شناسان یونسکو بیشتر بر روی سرای دلگشا بود؛ حتی در زمان مراجعه کار‌شناسان یونسکو برای بازدید اولیه از کاخ گلستان، علویان صدر معاون وقت میراث فرهنگی کشور درصدد بود تا جرثقیل‌های موجود در سرای دلگشا را به طور موقت پائین بیاورد تا کار‌شناسان ایرادی به پرونده ثبت جهانی کاخ وارد نکنند، اما این اتفاق صورت نگرفت. با توجه به اخطارهای کار‌شناسان یونسکو نسبت به ساخت و ساز سرای دلگشا به عنوان اثری که روزگاری در سیاهه آثار ملی کشور قرار داشت، این ترس در بدنه کار‌شناسی و مسئولان تهیه پرونده ثبت جهانی کاخ گلستان احساس می‌شد که شاید اتفاق برج جهان نما در اصفهان برای میدان نقش جهان، این بار در تهران و برای کاخ گلستان از طریق سرای دلگشا تکرار شود.
در راستای اخطار کار‌شناسان یونسکو، علویان صدر معاون اسبق میراث فرهنگی کشور با تلاش‌های فراوان و تعاملات صورت گرفته بین شورای شهر تهران و شهرداری تهران در جلسه مورخ ۲/۱۱/۱۳۹۱ کمیسیون ماده ۵ شهر تهران و در بند پانزده شماره ۵۱۴ این جلسه، حد ارتفاعی سرای دلگشا را اینگونه معین می‌کند: «... به این لحاظ مقرر گردید تا عمق سی متر (از بر خیابان ۱۵خرداد) پلاک مذبور (سرای دلگشا به پلاک ثبتی ۱۶۹۷/۱۷۰۲۹) به ارتفاع ۵/۱۰ متر و بعد از آن حداکثر به ارتفاع ۱۲ متر طراحی و اجرا گردد.» در پائین این صورتجلسه امضا «مهدی چمران» رئیس اسبق شورای شهر تهران، «محمد باقر قالیباف» شهردار فعلی تهران، «علویان صدر» معاون اسبق سازمان میراث فرهنگی کشور و معاونین اسبق وزارت راه و شهرسازی، سازمان حفاظت از محیط زیست و جهاد کشاورزی به چشم می‌خورد. بعد از این جلسه و با توجه به حد ارتفاعی در نظر گرفته شده، کار‌شناسان نظر موافق خود در زمینه ثبت جهانی کاخ گلستان را اعلام کردند و این اثر ثبت جهانی شد.
به گزارش کمیته پیگیری خانه‌های تاریخی تهران، پس از آن قرار شد بعد‌ها ارتفاع ساختمان شماره ۲ قوه قضائیه نیز پس از ثبت، کمتر شود اما درست ۴۱ روز پس از جلسه کمیسیون ماده ۵ و ابلاغ حد ارتفاعی به «محمد ترامشلو» مالک سرای دلگشا، وی بار دیگر به دیوان عدالت اداری شکایت می‌کند؛ اما این بار نه به خاطر ثبت سرای دلگشا و خروج آن، بلکه به دلیل حد ارتفاعی صادر شده از سوی میراث فرهنگی و شورای عالی شهرسازی و معماری شهرداری تهران!
دادخواست شعبه اول دیوان عدالت اداری به شماره پرونده ۹۱۰۹۹۸۰۹۵۸۰۰۰۶۴۰ و به شماره بایگانی ۹۱۲۵۰۹ در مورخ ۱۳/۱۲/۱۳۹۱ به میراث فرهنگی ارسال می‌شود اما این بار به جای اینکه ابلاغیه به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران طبق رویه معمول ابلاغ شود، به میراث فرهنگی کشور ابلاغ می‌شود و شخصی به نام آقای «ذ» در حد فاصل ۲۰ تا ۲۵ اسفند ماه در دبیرخانه سازمان میراث فرهنگی کشور، نامه را از مامور ابلاغ دیوان عدالت اداری دریافت و بر اساس اطلاعات موجود، نامه به «امید غنمی» مدیرکل حقوقی میراث فرهنگی کشور ارجاع داده می‌شود.
اداره کل حقوقی میراث فرهنگی استان تهران به عنوان مسئول دفاع در این پرونده، از ابلاغیه دیوان عدالت اداری تا ۶ شهریور ماه بی‌اطلاع بود؛ تا آنجا که از طریق مراجعه وکیل اداره کل حقوقی شهرداری تهران جهت گرفتن مدارک ثبتی پرونده سرای دلگشا و حریم کاخ گلستان، این اداره کل از شکایت صورت گرفته و دادگاه برگزار شده در اسفند ۹۱، بعد از ۷ ماه مطلع می‌شود و با مراجعه به شعبه دیوان عدالت اداری دادخواستی را در مورخ ۱۰/۶/۹۲ به شماره ۸۳۹۱ در این شعبه ثبت می‌کند تا از پرونده حریم کاخ گلستان و رای کمیسیون ماده پنج دفاع کند اما رای اولیه دیوان عدالت اداری در آن تاریخ صادر شده بود.
پس از پیگیری‌های میراث استان تهران از «امید غنمی» مدیرکل حقوقی میراث فرهنگی کشور مبنی بر عدم ارسال ابلاغیه دیوان عدالت اداری، وی جواب قانع کننده‌ای نداشته و اذعان کرده که: «این ابلاغیه را ممکن است کارمندان اداره کل به شما ارسال نکرده باشند» و رسیدن این ابلاغیه به اداره کل حقوقی سازمان را کتمان می‌کند!!! حال رای قطعی دادگاه بر اساس صحبت‌های مسئولان دیوان عدالت اداری به نماینده حقوقی میراث فرهنگی استان تهران، صادر و ابلاغ شده است اما گویا باز این رای به جای اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به سازمان میراث فرهنگی کشور و اداره کل حقوقی سازمان ارسال شده است!
کار‌شناسان استان تهران امیدی به رای دادگاه تجدید نظر و تغییر رای فعلی ندارند و در اثر اهمال رئیس اداره کل حقوقی میراث فرهنگی کشور و عدم ارسال ابلاغیه دادگاه به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، شعبه اول دیوان عدالت اداری رای قطعی خود را صادر کرده و دستور لغو بند ۱۵ جلسه ۲/۱۱/۹۱ کمیسون ماده پنج شهر تهران و اجازه ساخت ۲۷ متر ارتفاع بر روی بنای سرای دلگشا را صادر کرده است؛ که با این رای، کاخ گلستان درست پس از گذشت ۲ ماه ممکن است به سرنوشت میدان نقش جهان اصفهان دچار شود و در فهرست میراث در خطر جهانی قرار بگیرد و در نهایت در معرض تهدید خطر خروج از ثبت نیز قرار گیرد.
بی‌توجهی در زمان خروج از ثبت این بنا صورت گرفته است و این خطر وجود دارد که به دلیل زیرپا گذاشتن تعهدات نسبت به بنای ثبت جهانی شده کاخ گلستان، رویه ثبت جهانی آثار ایران در سازمان یونسکو کند شده و سلب اطمینان کار‌شناسان یونسکو را به همراه داشته باشد و حتی برای چند سال رویه ثبت جهانی آثار ایران متوقف شود که این یک آبروریزی بزرگ برای ملت و نظام جمهوری اسلامی ایران است و مسئولان باید پاسخگو این موضوع باشند!
لازم به ذکر است بر اساس اسناد موجود، به دلیل گذشت زمان از پرونده ساختمانی صادر شده از سوی شهرداری تهران برای سرای دلگشا، پروانه این بنا و پارکینگ ۴۹۳ واحدی آن به دلیل عدم فعالیت غیر عمدی طبق اسناد شهرداری منطقه ۱۲ جهت پرداخت نکردن دیون خود به شهرداری تهران؛ باطل و مبلغ ۲۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون ریال به شهرداری تهران بدهکار بوده و در این راستا شهرداری منطقه ۱۲ اقدام به جلوگیری عملیات ساختمانی بنای موسوم به سرای دلگشا کرده است.
