موسسه فرهنگی و هنری شهید آوینی بیش از ۱۴ سال است که فعالیت هنری خود را در حوزه سینما آغاز کرده و هر ساله دست به تولید آثار مختلف سینمایی با نگاه و اندیشه دینی میزدند؛ آثاری که هم راستا با تفکرات و انتظارات مقام معظم رهبری از سینما است.
این موسسه فیلمهای مختلفی در راستای جنگ نرم و مبارزه با فعالیتهای ضد انسانی صهیونیست و ارتش امریکا در کشورهایی چون عراق و افغانستان تولید کرده است، فیلم هایی چون "شکارچی شنبه" که به مذاق برخی از این نظامها از جمله رژیم صهیونیستی خوش نیامده و مشکلاتی را برای نمایش این فیلم در کشورهای مختلف فراهم کرد. اما این موسسه در یک سال گذشته آثار کمتری در حوزه سینما نسبت به سال گذشته تولید کرده و همین مساله سبب شد تا با حمید بهمنی مدیرعامل موسسه شهید آوینی گفتگویی درباره فعالیتهای جدید این موسسه به گفتگو بنشینیم.
او معتقد است که موسسه شهید آوینی در هر شرایطی به اهداف خود پایبند است، اما شرایط اقتصادی در سال جاری این موسسه را نیز بیبهره نگذاشته و مانع تولید آثار مختلف در این موسسه شده است. بهمنی بر این بارو است که هرچند شرایط اقتصادی مانع از تولید آثار سینمایی توسط این موسسه می شود، اما این به آن معنا نیست که از دیگر اهداف موسسه چشمپوشی شود به همین دلیل روی تربیت هنرجویانی با تفکرات دینی تمرکز کردهاند.
با ما در این گفتگو همراه میشوید:
*فعالیتهای سینمایی موسسه شهید آوینی برچه اساسی تعریف شده است؟
- درباره فعالیتهای اصلی موسسه شهید آوینی باید بگویم که اهداف واقعی این موسسه براساس تفکر و اندیشههای مقام معظم رهبری شکل گرفته است که از آن جمله میتوان به تولید آثار سینمایی در مسیر بیداری اسلامی و بهرهگیری از جوانهای خوشفکر و متدین اشاره کرد. این موسسه بیش از ۱۴ سال است که تشکیل شده و در این فاصله اوج و فرودهای بسیاری داشته است، اما به جرات می توان گفت که تمام این تولیدات، حول محور مفاهیمی بوده که همراستا با جنگ نرم است. این اهداف از ابتدا برای موسسه شهید آوینی مشخص شده و موسسه تمام تلاش خود را برای رسیدن به این اهداف انجام داده است.
*تولیدات سینمایی موسسه شهید آوینی طی یک سال گذشته کاهش پیدا کرده است، علت این مساله چیست؟
- موسسه شهید آوینی در سال ۹۱، چهار فیلم سینمایی تولید کرده که این خود آمار قابل توجهی است و نمایش این آثار تاثیر قابل توجهی در جامعه داشته است. در سال ۹۲ برای تولید ۵ فیلم سینمایی برنامهریزی کرده بودیم که به دلیل مشکلات مالی نتوانستیم به برنامهریزی خود جامه عمل بپوشانیم اما تا آنجا که توانستیم شرایط تولید فیلم را فراهم کردیم که از آن جمله این آثار میتوان به فیلم "به تهران خوش آمدید" و انیمیشن "عملیات شیطان" اشاره کرد، البته یک فیلم سینمایی دیگر با نام "فراموش نکن" نیز در دست تولید داریم که هنوز پروانه ساخت نگرفته است. با تمام این احوال نمی توان گفت که این موسسه در سال جاری در زمینه تولید فیلم کمکاری کرده است.
متاسفانه شرایط اقتصادی نامناسب در جامعه سبب شده تا شرایط برای تولید بسیاری از آثار سینمایی از جمله آثار فرهنگی و هنری با افت شدید همراه باشد، اگر هم فیلم های فرهنگی و هنری به مرحله تولید برسند در مرحله اکران با مشکل مواجه می شوند. در واقع در بحث اکران، بخش خصوصی تمایل چندانی به نمایش فیلم های فرهنگی و هنری ندارد چراکه از نظر آنها این فیلمها نمیتواند مخاطب چندانی را جذب کند. این در حالی است که بسیاری از فیلم های این موسسه تاثیر بسیاری را در جامعه داشته است. به عنوان مثال فیلم سینمایی "شکارچی شنبه" به کارگردانی پرویز شیخ طادی با شرایط بسیار خوبی ساخته شد اما در حوزه اکران با ضعف همراه بود. فیلم سینمایی "فرشتگان قصاب" به کارگردانی سهیل سلیمی نیز با همین مشکل مواجه شد. به همین دلیل طی نشستی با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کردیم تا شرایطی فراهم شود تا فیلمهای تولید شده در موسسه شهید آوینی با استقلال کامل توسط این موسسه در سینماها اکران شود.
*به فیلم "فرشتگان قصاب" اشاره کردید، شنیدهها حاکی از این است که نمایش این فیلم در تلویزیون به دلیل عدم حمایت موسسه شهید آوینی از اکران این فیلم سینمایی است. نظر شما در اینباره چیست؟
- فیلم سینمایی "فرشتگان قصاب" درباره مسائل و مشکلات تحریم و وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف است و مدیران موسسه شهید آوینی تصمیم گرفتند تا این فیلم سینمایی را در مقابله با فعالیت ضد انسانی توسط ارتش امریکا پخش کنند، خوشبختانه پخش تلویزیونی این فیلم سینمایی همزمان با حضور آقای روحانی رئیس جمهور ایران در سازمان ملل متحد بود که توانست تاثیر بسیار قابل توجهی را در جامعه داشته باشد. اما اگر این فیلم سینمایی در سالن های سینما اکران می شد بی شک مخاطبان اندکی پیدا می کرد، اما در تلویزیون توانست مخاطبان میلیونی بسیاری را داشته باشد.
*با توجه به اینکه موسسه شهید آوینی در شرایط اقتصادی مناسبی به سر نمی برد چرا تولیدات سینمایی خود را با شرایطی که در گیشه موفق باشد، نمیسازد؟
- هدف اصلی موسسه شهید آوینی قدم برداشتن در راه تفکر و اراده حضرت امام و اندیشه دینی است نه اینکه براساس شرایط روز سینما دست به تولید فیلم بزند. ما از طریق تولیدات سینمایی دشمن را در اشکال مختلف شناسایی کرده و به تصویر می کشیم. هدف اصلی موسسه در تولید آثار سینمایی این نیست که مخاطب را به هر روشی به سینما بکشاند بلکه به دنبال آن است که مخاطبان خود را در طولانیترین مدت به دست آورده اما ماندگار باشند. به عنوان مثال فیلم سینمایی "شکارچی شنبه" به شکل توصیفی و تصویری در دانشگاه های کشور تدریس می شود، علاوه بر آن فیلم "فرشتگان قصاب" نیز علاوه بر نمایش در شهرستان های مختلف، ۱۱ بار از شبکه های مختلف به نمایش گذاشته شده است.
هیچگاه فراموش نمی کنم زمانی که حضرت آقا برای اولین بار فیلم سینمایی "شکارچی شنبه" را دیدند، فرمودند: "این فیلم سینمایی تراز تولیدات سینمایی جمهوری اسلامی ایران در جنگ نرم است."
*بخش آموزش به تازگی در موسسه شهید آوینی شکل گرفته است. آیا این بحث در ابتدا زیرمجموعه فعالیتهای این موسسه به شمار میرفته و یا به دلیل وجود مشکلات مالی موسسه تصمیم به ارائه آموزش به هنرجویان کرده است؟
- یکی از اهداف مهم و اصلی موسسه شید آوینی، تربیت نیروی انسانی با تفکر کاملا اسلامی در حوزه سینما بوده است که خوشبختانه بعد از گذشت سال ها این امر در سال جاری تحقق پیدا کرد. به همین دلیل می توان آموزش را یکی از مراحل اساسی فعالیت های موسسه شهید آوینی توصیف کرد. در حال حاضر این موسسه با استفاده از اساتید مجرب دست به تربیت هنرجویان جوان در رشته های مختلفی از جمله کارگردانی، فیلمنامهنویسی، تصویربرداری، مستندسازی، عکاسی، انیمیشن و بازیگری زده است. به همین منظور در ابتدای سال جاری فراخوانی را در مکانهایی از جمله دانشگاهها، مساجد و هیئت های مذهبی منتشر کردیم و ۸۰۰ نفر برای حضور در این کلاس ها اعلام آمادگی کردند که اکثر آنها از فکر و اندیشه دینی بهرمند بودند. از میان آنها ۳۰۰ هنرجو برای حضور در این کلاس ها انتخاب شدند.
*در واقع میتوان گفت موسسه شهید آوینی برای انتخاب هنرجو برای کلاس های آموزشی خود از میان درخواستکنندگان برای حضور در کلاس، تنها افراد خاصی را انتخاب کرده است.
- موسسه شهید آوینی به دنبال افرادی با تفکر و اندیشه دینی است به همین دلیل افرادی را برای این دوره آموزشی انتخاب می کنیم که نگاهی نزدیک به نگاه ما داشته باشند.
البته از بین ۸۰۰ نفری که درخواست حضور در کلاس ها را داده بودند اکثرا افرادی با سطح دانایی بالا و اندیشه دینی بودند، اما با توجه به اینکه بخشی از درخواستکنندگان در شهرستان حضور داشتند خود به خود به دلیل مسیر دور از مدار آموزش خارج می شدند. ما تمام تلاش خود را کردیم تا بهترین شرایط برای آموزش را در اختیار هنرجویان قرار دهیم به همین دلیل در دوره اول آموزشی خود ۸۰ درصد تخفیف برای هزینه ثبتنام قرار دادیم.
دورههای آموزشی در ۲ ماه ارائه خواهد شد و از حضور اساتیدی چون امیر دژاکام، حجت الاسلام پناهیان، حبیب بهمنی، شهیدی، اسحاقی، آقایی و ... استفاده کردیم، اساتیدی که از نظر علمی در سطح قابل قبولی قرار دارند. در دوره اول مبانی هنرهای مختلف به هنرجویان آموزش داده می شود و ترم دوم که از آذر ماه آغاز می شود به آموزش مسائل اجرایی می پردازیم.
*بسیاری از موسسات و نهادهای دولتی و غیر دولتی سینمایی در کشور نیز به بحث آموزش می پردازند. آموزش در موسسه شهید آوینی چه تفاوتی با دیگر موسسات دارد؟
- آموزش سینما در موسسه شهید آوینی با تفاوت های محتوایی و اجرایی بسیاری نسبت به دیگر موسسات همراه است. یکی از اهداف اصلی ما در بحث آموزش این بود که شرایط مناسبی را برای افرادی که اندیشه سالم اما بضاعت کمتری برای دریافت آموزش دارند، فراهم کنیم. به همین دلیل ۸۰ درصد تخفیف در نظر گرفتیم. خوشبختانه اولین گروه آموزشی موسسه شهید آوینی افرادی خوش فکر و با استعداد هستند که با حضور در این کلاس ها در مسیر مناسب آموزشی قرار گرفته اند.
یکی دیگر از تفاوتهای آموزشی در موسسه شهید آوینی تفاوت در نوع آموزشها و دروس ارائه شده برای آموزش است. به عنوان مثال درسی با نام آوینیشناسی به هنرجویان ارائه می شود که در آن به آموزش تفکرات شهید آوینی می پردازیم، چنین آموزش هایی نشان می دهد که ما با مضامین تفکر و اندیشه دینی پیش می رویم و این روش نیز مورد توجه هنرجویان قرار گرفته است. به عنوان مثال یکی از کلاس هایی که بسیار مورد استقبال قرار می گیرد کلاس های حجت الاسلام پناهیان است که هنرجویان برای شنیدن صحبت های او تا بیرون از کلاس نیز مینشینند.
متاسفانه آموزش در بسیاری از نهادهای فعال در کشور به منظور سرکیسه کردن دانشجویان و جوانهای علاقهمند به سینما انجام میشود اما در مقابل هزینهای که دانشجو پرداخت می کند، آموزش مناسبی دریافت نمیکند. بسیاری از هنرجویان با ورود به موسسه شهید آوینی مساله آموزش را جدی می گیرند. همین هنرجویان معتقدند فضای آموزشی در موسسات دیگر به گونه ای است که فضای حاکم بین دانشجو و استاد و یا بین دانشجویان، شرایط برای آموزش مناسب را از بین می برد. خوشبختانه هنرجویان متقاضی برای حضور در این کلاس های آموزشی افرادی تحصیلکرده و با احترامی هستند.
*آیا موسسه شهید آوینی از این نیروهایی که آموزش میدهد در زمینه سینما برای تولید آثار مختلف سینمایی استفاده خواهد کرد؟
- یکی از اهداف ما بعد از آموزش، استفاده از گروههای جوان با تفکرات دینی است، به همین دلیل بعد از پایان دوره آموزش، بهترین ها را انتخاب کرده و با ارائه بورسیه شرایط برای ساخت فیلم های سینمایی را فراهم خواهیم کرد. البته این به آن معنا نیست که از این به بعد موسسه شهید آوینی تنها از سینماگرانی که توسط این موسسه آموزش داده شده است، استفاده خواهند کرد بلکه دیگر هنرمندان نیز می توانند با ارائه طرح مناسب از شرایط تولید آثار در این موسسه استفاده کنند.
به عنوان مثال، چند طرح قابل توجه از کارگردانان بزرگ سینمای ایران به موسسه پیشنهاد شده است که با برطرف شدن مشکلات مالی، شرایط برای ساخت این آثار فراهم خواهد شد.