نمایشگاهی از آثار علی تن در نگارخانه آشیانه مهر در حال برگزاری است. به همین سبب با وی به گفتگو نشسته ایم.
درباره نمایشگاه خود اندکی برای خوانندگان توضیح دهید؟
اینم نمایشگاه مجموعی از ۳۶ تابلو نقاشی خط است. تلاش کردم که تکنیک های متنوع و ابزارهای گوناگونی را تجربه کنم. روی جنسیت های مختلف کار کرده ام و در واقع تنوع کاری در این نمایشگاه هدف من بوده است. از ابزارهای مختلف از جمله اگولین ماژیک چسب چوب مرکب و اکرلیک استفاده کرده ام.
در نمایشگاه شما تنوع بسیار زیادی از لحاظ رنگ و فرم وجود دارد. در این باره توضیح دهید؟
در این نمایشگاه سعی کردم از لحاظ مبانی نیز تنوع لازم را در آثارم رعایت کنم برخی از تابلوها بسیار خلوت و برخی بسیار شلوغ هستند. تنوع خطوط از لحاظ فرمی و ریزی و درشتی در آثار دیده می شود. اما آنچه بین تمام آنها مشترک است حس من است که خیلی زود آن را بر اثرم انتقال می دهم. در مدت زمان کوتاهی با اثرم ارتباط برقرار می کنم و این خصوصیت غالب بر آثار من است.
در مورد نگارش خود توضیح دهید؟
آثارم را در مدت زمان بسیار کوتاهی تولید می کنم این به دلیل شکل کاری است که انجام می دهم. ابزار من باید ابزاری باشد که با حس من همراه باشد. و اجرای سریع مرا دچار اختلال نکند. ابزاری که این امکان را بدهد که در ثانیه بتوانم تا یک متر خط بکشم این شاید یکی از خصوصیات فردی من است که آثارم بسیار حسی و سرعتی است. در واقع آثار من یک ویژگی دوم نیز دارد و آن غیرقابل تکرار بودن آن است.
هر یک که تصویر می شود دیگر شبیه به آن قابل تولید نیست حتی توسط من. این حس بداهه در آن واحد به بوم منتقل می شود. در واقع از لحظه ای که جمله ای به ذهنم می رسد تا لحظه ای که برای چگونگی نگارش آن تصمیم بگیرم و آن را اجرا کنم یک دقیقه زمان لازم دارم.
چه اتفاقی افتاد که خط شخصی شما حاصل شد؟ این خط زائیده چه فرایندی است؟
دستیابی به شیوه شخصی علت های متفاوتی دارد یکی از دلایل رسیدن به آن اعتماد به نفس است. اگر به خود اعتماد کنیم و برای آن توان خود را صرف کنیم در نهایت اثری خلق خواهد شد که روح ما در آن منعکس شده است.
وقتی یک کودک می خواهد تصویری خلق کند از هیچ چیز نمی ترسد. به راحتی آن را می کشد. با تصور و ذهنیت خود از دست یک خط و از سر یک دایره می کشد تصورات خود را به راحتی بر کاغذ منتقل می کند این راحت کشیدن حاصل اعتماد به نفس است. حداکثر استفاده از داشته های خود را انجام می دهد.
می خواهم
درباره این اعتماد بیشتر توضیح دهید؟ ” تمرین های سخت دوران نوجوانی مرا به هنرمند بدل کرد. “
عدم اعتماد به خود سبب تقلید از آثار هنرمندان دیگر می شود. اما اگر خود را باور کنیم به زبان شخصی خواهیم رسید. من کارهای اجرایی زیادی انجام می دادم. با ابزارهای دیگری به جز قلم نی به دلیل نوع شغلم کار کردم. با یک مهرسازی کار می کردم و این می طلبید که در مدت زمان کوتاه به خلق اثر بپردازم. اتفاقاتی حاصل شد و آن این شکل بود که بروی مقواهای متنوع کار کنم. وقتی آثارم را تکرار می کردم سعی می کردم از لحاظ فرمی و رنگی آنها را پخته تر کنم. شاید اگر آثار اولم را با آثار فعلی مقایسه کنید زمین تا آسمان با هم متفاوت هستند. اما از آنجا جرقه ای ایجاد شده البته بسیار مورد نقد قرار گرفتم.
هنوز هم نقدی بر شیوه شما هست؟
بسیاری مرا نقد کردند. در هنر نمایشگاه مورد نقد قرار می گیرم و هنوز هم حرف و حدیث های بسیاری بر شیوه من وارد می کنند. نقدها را گوش می دهم اما مسیر خود را ادامه می دهم و می دانم به نقطه ای خواهم رسید که نقطه مطلوبی خواهد بود.
به همه توصیه می کنم جوهره خود را حفظ کنند. خودشان باشند. به همه اساتید احترام بگذارم علیرغم آنکه برای آنها احترام قائلم سعی می کنم خودم باشم و بسیاری هستند که شیوه مورد علاقه شان را توصیه می کنند.اما آنچه برایم مفید است استفاده می کنم.
این بروز خود، یا به عبارت خودتان «خودم باشم» در برخی از آثارتان پر رنگ تر و در برخی کمرنگ تر است در این باره توضیح دهید؟
سعی می کنم در همه آثارم خودم باشم اما این که گاه شبیه آثار دیگران است دلیل بر تقلید من نیست الهام هایی است که گاه گرفتم. اما من نخواستم تقلید کنم فرم ها کاملاً خاص است فکر نمی کنم چنین ترکیباتی جایی دیده شده باشد. سعی کردم خودم باشم.
در تمام ابعاد سعی کردم که متفاوت باشم. در هنر نیز این تفاوت باید حس شود.
از چه سالی خوشنویسی را شروع کردید. اصلاً چه موضوعی سبب شد که حس کنید خوشنویسی به روح شما را پاسخ می دهد.
از کودکی خوشنویسی را دوست داشتم ولی به صورت جدی از سال ۶۶ این هنر را پیگیری کردم. معمول سرمشق گرفتن هفته ای ۲ بار بود ولی من هر روز سه تا چهار سرمشق می گرفتم.
بسیار پر کار بودم و در مدت زمان یک تا دو سال خوشنویسی را تدریس می کردم. اما خوشنویسی حرفه ای من به سال ۶۶ باز می گردد. گرافیک را از سال ۶۹ به شکل حرفه ای شروع کردم. نقاشی را از ۶۸ با کلاس های آزاد آغاز و با ورود به دانشگاه تهران در سال ۷۵ به شکل آکادمیک آن را ادامه دادم.
تا مقطع کارشناسی ارشد نقاشی را ادامه دادم. همه تجاربی که از نقاشی بدست آوردم مرا کمک کرد که رنگ ها و مبانی فرم ها را بشناسم و در این زمینه تجربه کسب کنم.
بیشترین فعالیت شما در
زمینه خوشنویسی چه بود؟ ” گاه آثارم آنقدر زیاد است که فرصت پاسپارتو کردن و یا قاب گرفتن آنها را ندارم . “
با یک مهرسازی قرارداد داشتم که حتماً باید هر روز ۱۰ نشانه طراحی می کردم. شاید آن سه سال که در طول نوجوانی با مهرسازی قرارداد داشتم سبب شد تا به توانایی دست یابم.
هنوز هم آرم ها و نشانه های خود را با سرعت اجرا می کنید؟
بله به عنوان مثال آرم نگارخانه آشیانه مهر که نیاز آن در طول جلسه مطرح شد و در ده دقیقه پایانی جلسه ۱۵ آرم طراحی کردم که با مشورت اعضای شورا یکی از آنها انتخاب شد. به همین سبب در طراحی آرم و نشانه با سرعت عمل می کنم. در واقع به سرعت عادت دارم.
هنوز هم نقاشی می کنید؟
بله اما به آن حد که نمایشگاه برپا کنم و به عنوان یک کار تخصصی به نقاشی بپردازم خیر. ولی نقاشی می کنم.
عدم ممارست و نتیجه طلبی زود هنگام و دلسردی زودرس آفتی است که نسل جوان هنرمندان معاصر را درگیر خود کرده است. آیا مشکلات پیچیده و یا ساده در اطراف شما وجود داشت که گاه مانع پیشرفت شما شود. آیا هرگز دلسرد شده اید؟
گاه وقتی کار می کنیم، آینده را می بینیم و گاهی مسیر را درست طی می کنیم. اما این موضوع که مسیر را بشناسیم و آن را درست انتخاب کنیم به نتیجه می رسیم.
گاه کسانی که در کنارم می نشینند و مرا در حال خوشنویسی می بینند، گمان می کنند کار من بسیار سهل است و راحت می توان به آن دست یافت. شاید به ظاهر و با نگاه ابتدایی کار ابتدایی باشد اما وقتی به شکل دقیق به آن کار نگاه می کنیم درخواهیم یافت ممارست زیادی در این راه صورت گرفته است و به این سادگی و با این قدرت خط نوشته می شود.
اما یک جوان ممکن است این موضوع را نداند. شاید اگر تعداد دیوارهایی که من نوشته ام یا تعداد پارچه ها، سنگ قبرها، کاغذهایی که به آنها نوشته ام، مهرهایی که طراحی کردم و آرم هایی که خلق کردم بشماریم به یک آمار سرسام آور می رسیم.
گاه فکر می کنیم مگر ممکن است یک نفر این همه تجربه داشته باشد.
تعداد بسم ا... هایی که شما خلق کرده اید بسیار زیاد است در این باره بیشتر توضیح دهید؟
من تاکنون هزاران بسم ا... متنوع خلق کردم که هر یک با دیگری متفاوت است.
کتابی در دست چاپ داشتید این کتاب به چاپ رسید؟
هنوز نه گرفتاری های روزمره این اجازه را به من نداده است اما ۵ کتاب آماده چاپ دارم که ۲ تای آنها کتاب کودک است.
با این وجود که آثار خلق شده توسط شما بسیار زیاد است نمایشگاه های کمی برگزار می کنید چرا؟
گاه آثارم آنقدر زیاد است که فرصت پاسپارتو کردن و یا قاب گرفتن آنها را ندارم و یا جایی برای نگه داشتن آنها ندارم اما اگر گرفتاری های اداری نداشته باشم و تنها به خلق اثر هنری بپردازم هر دو روز می توان یک نمایشگاه با آثار متفاوت خلق کنم.
حتی الان هم در ذهنم آنقدر تابلوهای متفاوت هست که تنها فکر است و برنامه ریزی برای ساعتی که به خانه می رسم که این ذهنیت ها درگیر کارهای اجرایی است و به دلیل پست جدید من این امکان کمتر شده.
