کوتاه از دو کتاب تازه ابراهیم فیاض
تاريخ : يکشنبه ۲۷ تير ۱۳۸۹ ساعت ۱۱:۰۹
فیاض در دو اثر یاد شده تلاش کرده است با نگرشی بومی و انتظامی موضوعات موردنظر خویش را بکاود. وی نه تنها هنگام بررسی موضوعات روزانه در کشور ایران را درنظر گرفته بلکه حتی هنگام نظریهپردازی به تفکرات فلاسفه و عرفای ایرانی – اسلامی تکیه کرده است.به گزارش هنر نيوز به نقل از شبکه ایران، دکتر ابراهیم فیاض؛ استاد مردم شناسی به تازگی دو کتاب را با عناوین "تعامل دین، فرهنگ و ارتباطات" و "مردم شناسی دینی توسعه"، به ترتیب در 416 صفحه در قطع وزیری و 144 صفحه در قطع رقعی توسط انتشارات بینالملل راهی بازار کتاب کرده است.
بر این اساس، "تعامل دین، فرهنگ و ارتباطات" مشتمل بر مقدمه و کتابشناسی است و در پنج فصل سامان یافته است. ادوار تاریخی اندیشه اجتماعی، تولید معنا، رهیافتهای معناگرایانه در فلسفه علوم اجتماعی، مردم شناسی و رهیافتهای تولید معنا و مبادله معنا فهرست عناوین این کتاب را تشکیل میدهند.
فیاض در این کتاب تازه که در دو بخش با عناوین تولید معنا و مبادله معنا تدوین شده است، ابتدا به نظریهها و مکاتب ارتباطی در ارتباط با تولید معنا توجه کرده است و پس از آن به بررسی مبانی معرفتی تولید معنا در فلسفه و عرفان از دوران باستان تا ظهور اسلام توجه نشان داده است. این اثر همچنین در دومین بخش خود به بررسی الگوهای انتقال معنا در جهان میپردازد که در ادامه به سوی دستیابی به الگویی درباره سیاستگذاری و برنامهریزی فرهنگی ارتباطی در جمهوری اسلامی ایران اشاره میکند.
همچنین میتوان گفت که نویسنده در کتاب حاضر به بررسی نظریه تولید و مبادله معنا پرداخته و سپس با تحلیل تولید معنا، با توجه به انسانشناسی فلسفی و انسانشناسی دینی، منابع تولید معنا، تشریح و بررسی و برحسب تاریخ این نظریهها در غرب و منابع اسلامی، اندیشههایی در باب تولید معنا را مطرح میکند.
فیاض همچنین در کتاب دیگر خود، "مردمشناسی دینی توسعه" به بررسی رابطه مذهب با توسعه پرداخته و اثرات مذهب بر روی توسعه مصطلح سنجیده شده و از بررسی اثر متقابل توسعه بر روی دین خودداری کرده است.
نویسنده در این کتاب کوشیده است مباحثی همانند اسلام و توسعه و تغییرات اجتماعی، راهبرد رسیدن به توسعه جمهوری اسلامی، فقیرشدن فرهنگها، فقدان روشنفکران، محوریت نداشتن علم، شهرنشینی، مذهب و عقل، اخلاق توسعه مدرنیستی و سادهسازی را طرح و سپس آنها را بررسی کند.
بر این اساس، مذهب و توسعه، مدرنیسم، پسامدرنیسم و توسعه جمهوری اسلامی ایران، پسامدرنیسم و توسعه و دین و توسعه مدرنیستی عناوین فصلهای کتاب هستند.
از سوی دیگر اسلام و توسعه و تغییرات اجتماعی، راهبرد رسیدن به توسعه جمهوری اسلامی، فقیرشدن فرهنگها، فقدان روشنفکران، محوریت نداشتن علم، شهرنشینی، مذهب و عقل، اخلاق توسعه مدرنیستی و سادهسازی، برخی مباحث طرح شده در کتاب به حساب میآیند.
از جمله مباحث دیگری که کتاب به آنها پرداخته و آنها را بررسی کرده است میتوان به مذهب و تکنولوژی، حاکمیت فناوری، شهرنشینی، مذهب و مسئله جنسیت، مذهب و مادیگرایی، مذهب و اجتماع و نظریههای کلان مذهب و توسعه اشاره کرد.
فیاض خود در جایی در ارتباط با این دو کتاب عنوان میکند: «اگر میخواستم کتابها را به طور کامل عرضه کنم باید هرکدام را در چند جلد ارائه میکردم»، وی کار خود را «نوعی پیش درآمد برای ورود به عرصههای نو از راههای جدید» قلمداد کرد.