غلامعلی طاهری مشاور هنری دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با هنر نیوز گفت: هنر غیرآکادمیک از هنر داشگاهی پیشروتر است.

وی در پاسخ به این پرسش که؛ با توجه به اینکه شما دبیر اولین جشنواره هنرهای تجسمی بوده‌اید فکر می‌کنید جشنواره سوم نسبت به جشنواره اول تغییر مثبتی داشته است یا خیر؟ گفت: فکر می‌کنم دوره سوم با توجه به تعداد آثار ارائه شده به دبیرخانه و به طور قطع تجربه دو دوره جشنواره تجسمی پیش از آن و با توجه به این امر که هر جریان هنری و فنی در تکرار به پختگی می رسد و از آنجا که جامعه هنری ایران جامعه ای روبه رشد است، بسیار بهتر ظاهر شد. این امر در آثار به نمایش در آمده به خوبی مشاهده می شد. اما نکته قابل ذکر این است که جامعه مولف کشور هنوز رقبت کافی به شرکت در نمایشگاه‌هایی از این دست نشان نمی دهند. در این خصوص لازم است رقبت شرکت هنرمندان را بالا بریم تا شاهد رشد کیفی مسابقات مختلف هنری باشیم. پیشنهاد من این است که بخش بین المللی گسترده تر شود تا بر اعتبار جشنواره افزوده شود. و سطع مسابقات به صورت حرفه ای ارتقا یابد.

وی افزود: به طور کلی در هر رویداد آمادگی انجام کار جدید از سوی برخی هنرمندان ، اختلاف سلیقه با متولیان، سیاست گذاران، و نظرات ارائه شده توسط آنان باعث جهت گیری های متفاوتی می شود. متولیان برنامه هایی مانند جشنواره فجر با توجه به این مسأله که فراگیر هستند و همه رده های سنی را در بر می گیرند باید با جهت گیری های مناسب تمام اقشار جامعه را در تمامی رده های سنی در نظر بگیرند. گرچه به طور طبیعی امکان پاسخ گویی به همه سلیقه ها وجود ندارد لیکن در این جهت نیازمند برنامه ریزی و سیاست گذاری های جامعی هستیم.

این هنرمند در پاسخ به این پرسش که آثار هنری امروز ایران تا چه حد معرف فرهنگ ایرانی هستند؟و چه راهی برای پیشرفت کیفی هنر در نظر دارید؟ ادامه داد: در هنر امروز با توجه به دسترسی هنرمندان به فضاهای مجازی و اقتباس از آثار هنرمندان خارجی طبعاً آثاری به وجود می آیند که تقلیدی از آثار غربی در آن ها دیده می شود .اعتقادم این است که جریان هنری از دانشگاه شروع می شود و متأسفانه دانشگاه سالهاست که در دور تسلسل به سر می برد . اساتید دانشگاه داوران جشنواره ها هستند و طبعاً معیارهای قضاوت را تعیین می کنند. معیار ها سرفصل های درسی است و مبانی دانشگاهی . به نظر می رسد روند باید برعکس باشد، یعنی آثار منتخب آنقدر با کیفیت باشد که به عنوان شاخص در شکل دهی محور حرکت دانشگاه ها موثر باشد.در مجموع فعالیت های کنونی آثاری هم هست که بر آنها انتقاد وارد است، برای مثال در خصوص اعزام هنرمند به بی ینال هایی نظیر ونیز و یا بنگلادش آثار برگزیده جشنواره فجر معرف هنر ایران نیست. باید مبانی قضاوت داوران آنقدر جهانی باشد که اثر با ملاک های جهانی قابل مقایسه باشد. و چنین اثری می تواند در برنامه ریزی دانشگاهی موثر باشد. اما امیدواریم جهت دهی به حرکت هنر در جامعه کنونی راه را بر پیشرفت اصول زیبایی شناختی هموار کند.

وی در پاسخ به پرسش «هنر اصیل چیست و تا چه حد در هنر امروز ما دیده می شود ؟» هم گفت: اصالت، هویت فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است مقوله ای که هنرمندان معاصر خواهان این امر هستند . از طرفی در نمایشگاه های هنری در خارج از کشور لزوم هویت بیشتر آشکار می شود ، یعنی شاخص بودن یک اثر به عنوان معرف برای یک فرهنگ خاص. یا به عبارت دیگرآثار باید بر اساس ریشه های بومی، ملی هر ملت آفریده شود و به بیان دیگر ریشه در هویت ملی داشته باشند. اگر اثر به عنوان یک اثر ناب و خالص و دارای جوهر و ذات باشد نیز نوعی اصالت در آن نهفته است. در این مورد اگر اثر تقلیدی از هنرمند دیگر را در بر گیرد اصیل شناخته نمی شود.

وی در پاسخ به این پرسش که اصالت اثر هنری با توجه به چند امر شناخته می شود هم اظهار داشت: اثر در چه دوران تاریخی شکل گرفته است؟ اثر متعلق به کدام جغرافیا و تمدن است؟ اثر در قالب کدام مکتب هنری آفریده شده است؟ از ابتدای قرن 19 و از آغاز مدرنیسم اصالت برخی شیوه ها باید از طریق شناخت حوزه تمدنی که در آن آفریده شده اند بررسی گردد. در دوره انقلاب به علت تعلق خاطر هنرمند به زمان و تحولات اجتماعی دوران اصیل است.گاهی عناصر بصری به نحوی که بتواند دنیای تصویری هنرمند را به شکل ناب ارائه دهد موثر نیست در این مورد عناصر مصنوعی هستند حتی اگر در قالب رئالیسم ایجاد شوند. این راه درست نیست که هنرمندی علت آزاد اندیشی در هنر در قالب خاصی به خلق اثر نمی پردازد. این وضیفه ماست که بستر های خلق اثر هنری درست رافراهم کنیم.

مدیریت در هنر ایران جای تأمل فراوانی دارد، چه در حوزه نمایشگاهی و چه در بخش آموزش و چه در بخش روابط خارجی که می توان در آن‌ها نا به سامانی دید. به عنوان مثال اگر هنرمندی به عنوان برگزیده جشنواره ای شناخته می شود باید از امکانات نمایشگاهی، حمایت برای چاپ منتخبی از آثار و کمک هایی از این دست بهرمند شود، این امر در هدایت هنرمند به عنوان مولف موثر است .

وی در مورد ترسیم راه درست خلق اثر هنری نیز گفت: در این حوزه چند مورد قابل ذکر است، از جمله:نخست؛ برای هنرهای تجسمی نظام هنری ترسیم شود . در بخش دولتی و خصوصی اتحادیه هایی تعریف شود. از موزه هنرهای معاصر گرفته تا شهرداری تهران باید برای نمایشگاه های خارجی تشریک مساعی کنند. دوم؛ مردمی شدن این همایش ها در رغبت عمومی تأثیر بسزایی دارد.سوم؛ چهره سازی می تواند در پیشرفت و نقد سالم موثر باشد.هنرمندان معرفی شوند و با چاپ آثار برتر امکان رقابت و معرفی بیشتر شود.چهارم؛ تعداد نشریات باید افزوده گردد تا خبر رسانی به نفع احسنت انجام گیرد.پنجم؛ کانون های هنری در خارج از دانشگاه باید تقویت گردند تا تنها پایگاه برای فراگیری دانشگاه نباشد و ازین طریق هنر فراگیر تر می شود. و ششم؛ درک شخصی هنرمند از جامعه هنری باید تجسم بخش تاریخ هنر او باشد و نگاه شخصی او در ایجاد اثر هنری به هنرش هویت می بخشد.

مشاور هنری دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد در پاسخ به این پرسش که مشکلات جامعه هنر را در چه می دانید ؟ اظهار داشت؟ از بزرگ ترین مشکلات جامعه هنراین است که از حمایت مالی محروم هستند، خریداری برای آثار هنری خود پیدا نمی کنند و در نتیجه کمتر به خلق اثر هنری می‌پردازند. در این خصوص می توان با اختصاص تالارهای دائمی حراج آثار هنری مشکلات را از بین برد. کتاب هایی با محتوای آثار هنری هنرمندان برتر بسیار اثر بخش خواهد بود. از مشکلات دیگر هنر در ایران گرافیک محیطی شهرهاست ، یادمان هایی که در میدان ها ساخته می شوند آن قدر موثر نیستند تا مردم را با هنر آشتی دهند. هم چنین مشکل دیگر این است که ما آرشیوی از اطلاعات هنرمندان نداریم و نیز مجموعه ای از آثار برای عموم در دسترس نیست.

در انتها می توان گفت با تمام این احوال تمام موانع از بروز خلاقیت جلوگیری نمی کند نیمی از هنر اجتماعی یا به عبارت دیگر محیطی است. نیمی از هنر ذاتی است و باید با جستجوی دائم هنرمند فعال شود. هنر با هنرمند متولد می شود و این شرط اساسی هنر است.