بعد از انقلاب اسلامی و از زمانی که ساخت فیلمهای جنگی در سینمای ایران کلید خورد تا به امروز این نوع سینما با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم نکرده؟ فیلمسازان برای ساخت فیلم هایشان با چه موانعی روبرو بودند؟ آیا مشکلات موجود در این وادی سبب شده که آنها از این سینما دلزده شوند؟ اینها و دهها سوال دیگر را از تهیه کنندگانی که در این حیطه کار کردند به انگیزه برگزاری سیزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت که قرار است همزمان با هفته دفاع مقدس در ایران و چند کشور جهان برگزار شود پرسیدیم که در ادامه نظراتشان را میخوانید.
* علی اکبری: مسئولین به جای سفارش بیایند از سینمای دفاع مقدس حمایت کنند
این تهیه کننده گفت: مهمترین مشکل سینمای دفاع مقدس عدم پشتیبانی مدیریت های کلان فرهنگی در وزارت ارشاد اسلامی، رسانه ملی ، سازمان تبلیغات اسلامی یا خود بنیاد حفظ آثار ونشر ارزش های دفاع مقدس است. این مسولین باید به عنوان حامیان اصلی فیلم و هنر دفاع مقدس در حمایت از این فیلم ها پیشگام باشند و امکانات لازم در اختیار اهالی سینما بگزارند بعد به ما بگویند چرا کار نمی کنید؟
تهیه کننده فیلم «بلمی به سوی ساحل» توضیح داد: ما و همه کسانی که در دهه شصت بهترین فیلم های جنگی را می ساختیم آیا عوض شدیم؟ ما و هنرمندان سینما بعد از سالها کار کردن در این سینما نه تنها عوض نشدیم بلکه تجربه ما در این حیطه بییشتر هم شده، پس چه شده که همه از ساخت و کار در این سینما فاصله می گیریم؟
وی افزود: مهمترین مشکل سینمای دفاع مقدس عدم پشتیبانی مدیریت های کلان فرهنگی در وزارت ارشاد اسلامی ، رسانه ملی ، سازمان تبلیغات اسلامی یا خود بنیاد حفظ آثار ونشر ارزش های دفاع مقدس است. این مسولین باید به عنوان حامیان اصلی فیلم و هنر دفاع مقدس در حمایت از این فیلم ها پیشگام باشند و امکانات لازم در اختیار اهالی سینما بگزارند بعد به ما بگویند چرا کار نمی کنید؟
علی اکبری خاطرنشان کرد: متاسفانه در حال حاضر برای مدیریتها چندان تفاوتی نمی کند که چه فیلمی را بسازند ،وقتی آقای رضوی هنگام ساخت فیلم دفاع مقدسی به خاطر یک انفجار چند کشته می دهد این مسیر کار را برای فیلمسازان دیگر سخت می کند،ضمن اینکه پرداختن به فیلم هایی که آپارتمانی باشد مسیر راحت تری به دنبال دارد.
وی ادامه داد: سینمای جنگ در زمینه زیر ساختاری نیازمند حمایت و کمک و هدایت جدی مدیران فرهنگی است. وقتی شهرک دفاع مقدس مجهز به امکانات استاندارد نیست وقتی فیلمسازان جنگ برای ساخت فیلم هایشان ابزار مورد نیاز را ندارند اینها در کنار هم چه معنی می دهد؟ وقتی به شیوه فیلمسازی جنگی در امریکا و آلمان نگاه می کنیم آنها در هیچ فیلمشان از ابزار واقعی جنگی استفاده نمی کنند همه صحنه های جنگی آنها در پلاتو و با کامپیوتر ضبط می شود اما می بینیم ما در ایرانی که هشت سال جنگ مستقیم پر از اتفاق و حادثه داشتیم برای ساخت فیلم جنگی باید خودمان بجنگیم و در این راه کشته بدهیم ... اخر برای چه ؟بارها جلسه با مسولین محترم حتی سردار نقدی داشتیم و از انها خواستیم که به جای سفارش دادن کار بیایند معضلات زیر ساختی را حل کنند. به سینمای دفاع مقدس کمک کنند. از نظر سفارش دادن ما فیلمسازان خودمان سالهاست در این حیطه کار می کنیم می دانیم که باید چه اثر جنگی تاثیر گذار ساخت بیایید به معنای واقعی از این سینما حمایت کنید.
*یشایایی: با تولید فیلم های جنگی در بخش خصوصی حرف تازه ای در این سینما می توان گفت
تهیه کننده فیلم کیمیا گفت: به نظر من کیفیت فیلم های جنگی در سالهای اخیر بسیار تنزل کرده، هم از نظر سوژه و هم از نظر ساختار فیلم هایی که برای سینمای دفاع مقدس ساخته می شوند هیچ جای دفاعی ندارند.
وی افزود افزود: فیلم «روزهای زندگی» را در سینمای جنگ می توانم فیلمی ارزشمند بدانم که روی ساخت آن بسیار زحمت کشیده شده. یا فیلم کیومرث پور احمد «پنجاه قدم اخر» و فیلم محمدمهدی عسگرپور«مهمان داریم»را هم دیدم که نکات ارزشمندی در آنها وجود داشت.
یشایایی در ادامه پیشنهاد داد: به عقیده من بزرگترین مشکل حال حاضر سینمای دفاع مقدس این است که بخش دولتی تولید این فیلم ها را بر عهده دارد. این در حالیست که باید وظیفه ساخت فیلم های جنگی را به بخش خصوصی سپرد تا بخش خصوصی با سرمایه گذاری و با سلیقه و عقیده خودش فیلم بسازد تا کارهای ساخته شده از حالت سفارشی در آید . وقتی کار در بخش خصوصی ساخته شود خلاقیت فردی هم در ان بالا می رود.
وی در ادامه افزود: جشنواره مقاومت یا سینمای دفاع مقدس باید جنبه حمایتی و تشویقی نسبت به فیلمسازان جنگی داشته باشد و وقتی بخش خصوصی تولید این آثار را در دست بگیرد آن زمان است که این سینما حرف تازه ای برای گفتن خواهد داشت.
* کریمی: مشکل سینمای دفاع مقدس کسانی هستند که سهم میخواهند
تهیه کننده فیلم «آژانس شیشه ای» معتقد است: تاکنون در سینمای دفاع مقدس هر تلاشی صورت گرفته و موفقیتی حاصل شده این مرهون زحمات فردی نویسنده ،تهیه کننده و کارگردان آن اثر بوده نه سیاست های مدیریتی و اتاق فکرها.
مهدی کریمی در خصوص مشکلات و مصائب ساخت فیلم های دفاع مقدس توضیح داد: از دهه اول انقلاب با توجه به ضرورت واقعی بیان مفاهیم و موضوعات دفاع مقدس ،بخشی از استعداد ها و نبوغ های سینما از این طریق وارد سینما شدند و سینمای ایران با شرایط ضروری ثبت و ضبط خاطرات دفاع مقدس فیلمسازان بزرگ خود را شناخت.
وی افزود: اما اگر بخواهیم در سه دهه گذسته آثار کار شده در سینمای دفاع مقدس را مورد ارزیابی قرار دهیم باید بگوییم در دوره های ابتدایی بر اثر دلسوزی بیش از اندازه مسئولین، اجازه ورود به برخی حوزه ها به فیلمسازان داده نمی شد و در دوره های جدید تقریبا از آن ور بوم افتادهایم و به ارج و قرب موضوعات جنگ چوب حرا ج زده شد و هر کاری بعضی از فیلمسازان از دستشان بر آمد انجام دادند. همانهایی که ما روزگاری بزرگشان کردیم در این دوره تمام جریانات را زیر سوال میبریم.
کریمی در ادامه گفت: آن چیزی که من به عنوان تهیه کننده تا به حال با آن در سینمای دفاع مقدس درگیر بودم اینکه تا قبل از اینکه فیلم ساخته و به سرانجام برسد تمام مشکلات آن به دوش عوامل تولید و تهیه کننده بوده و همینکه کار شکل آبرومندی به خود پیدا کرد جشن و پایکوبی آن برای دیگران بود . البته در این شکی نیست که در ساخت فیلم ،یک کار گروهی باعث به سرانجام رسیدن ان می شود و نمی توانم تنها خودم را مسئول به سرانجام رساندن آن بدانم. اما آنچه که هست اینکه بعضی افراد در ساخت کارهایی سنگین دفاع مقدسی کنار گود می ایستند و وقتی کار آبرومندی ساخته شد از آن سهم خواهی می کنند و از آن به اسم خودشان پز می دهند. اگر این سهم خواهی و پز دادن واقعی باشد جای شکر دارد اما آنچه که مورد اعتراض من است اینکه کسی که هیچ تلاشی در ساخت نداشته نتیجه کار را به خود اختصاص می دهد.
این تهیه کننده گفت: زمانی که آژانس شیشه ای را می ساختم هیچ نهاد و ارگانی هیچگونه حمایتی به دلیل حساسیت موضوع از تولید این فیلم نداشته.و حمایت از این فیلم را به وقتی که کار در آمد موکول کردند. ما در زمان ساخت این فیلم برای داشتن یک اسلحه سیصد هزار تومان اجاره به شهرک سینمایی دفاع مقدس پر داختیم و همانطور که می دانیم این فیلم در جشنواره فجر آن سال هم مورد توجه بسیار قرا رگرفت اما وزارت ارشاد وقت هر گونه حمایت بلا عوض را از این فیلم برداشت و نهایت کم لطفی را با ما کرد.
تهیه کننده فیلم چ در ادامه گفت: دیگر بعد از سالها کار ساختن به این نتیجه رسیدم که وقتی در کاری سختی و مرارت زیادی می کشم این یعنی آدمی صیقل بیشتری داده شده و در تولید اثر فاخر تاثیر بسزا دارد. اما بحث من از نامهربانی ها و عدم حمایت از این گونه سینماییست.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که نطفه ساخت فیلم چ بسته شد همانهایی که هفته پیش برای این فیلم جشن و پایکوبی گرفتند به غیر از ابراهیم حاتمی کیا هیچ تلاش و حمایتی در ساخت این فیلم نداشتند. حتی مدیریت قبلی فارابی نسبت به دیدگاه ابراهیم حاتمی کیا در ساخت فیلم موضع داشت. اما وقتی فیلم ساخته شد و خوب از کار درآمد دور هم می نشینند و این تلاش را به مدیریت قبل و جدید نسبت می دهند و همانطور که گفتم جشن و پایکوبی می گیرند. من به این دوستان توصیه می کنم در کنار جشن و پایکوبی برای نتیجه کارهای شکست خورده خود هم مراسمی برگزار کنند.
وی ادامه داد: اما باید این را بدانیم که سینمای دفاع مقدس بیش از جشن و پایکوبی و حرف و بحث و جوایز به حمایت واقعی احتیاج دارد. نه اینکه فیلمی که از آن هیچ حمایتی نکردیم را در دست بالا بگیریم به نام خود از ان بهره ببریم و فیلمی که میلیارد ها برایش هزینه کردیم رویمان نشود راجع به آن حرف بزنیم.
کریمی تاکید دکرد: انها که ندای دلواپسی سینمای دفاع مقدس سر می دهند بیشتر از پیش با یکسری تولیدات موجبات ریزش مخاطبان این سینما شدند و ادعا هم میکنند که شعورشان بالاست و همینها از فیلم هایی حمایت می کنند که در نمایش عمومی هیچ دفاعی از آن ندارند.
وی در خاتمه اظهار داشت: امیدوارم جشنواره آبرومندانه دفاع مقدس با صراحت کامل الگوی مناسبی از سینمای دفاع مقدس ارائه دهد نه اینکه با مسامحه با برخی فیلمها و فیلمسازان برخورد کنند.