آیین گشایش نمایشگاه بانوان خوشنویس قاجار در محل همایش های کاخ گلستان برگزار شد.

در ابتدای نشست مسعود شریفی مدیرعامل کاخ گلستان ضمن خوش آمد گویی به محققان و خبرنگاران ، به تشریح فعالیت های اخیر کاخ گلستان پرداخت. سپس به بیان جزئیات نمایشگاه خوشنویسی بانوان عصر قاجار پرداخت.

شریفی ضمن بیان این که این مجموعه برای اولین بار است که رونمایی می شود، افزود:در آینده تلاش بر این است که با رونمایی و انتشار گنجینه موزه گاخ گلستان، در شناساندن پیشینه درخشان فرهنگ ایران اسلامی سهیم باشیم، این اقدامات در جهت معرفی میراث فرهنگی بسیار مفید خواهد بود.

وی در ادامه درباره خوشنویسی توضیح داد: خوشنویسی هنر دیرینه و اصیل ایران است. هنر خوشنویسی هنری آسمانی است که پر از معنویت و چیره دستی است. هنری که حسی غنی و ارزشمنددر انسان ایجاد می کند.

داشته های کاخ گلستان بسیار غنی است. تلاش ما بر این است که درب های گنجینه کاخ گلستان به رویعلاقمندان باز شود و این سرمایه غنی هرچه بیشتر معرفی گردد.

وی با بیان این نکته که این نمایشگاه قطعاً با کاستی همراه است اظهار داشت: با وجود کاستی ها این نمایشگاه بسیار غنی و نشان دهنده حضور روح هنر در بانوان ایرانی است.

وی افزود: تا پایان سال 90 هر دو هفته یکبار نمایشی از مجموعه مختلف گنجینه کاخ گلستان خواهیم داشت.

وی آرزو کرد که چنین اقداماتی بتواند اسباب توسعه بتواند زمینه ساز توسعه پایدار در هنر ایران باشد.

سپس طاهر ملا محمدی مسول کتابخانه چاپی کاخ گلستان به بیان تأثیر زنانی پرداخت که بی آن که نامی از خود بر جای بگذارند در سیر تحول هنر ایران نقشی بسزا داشتند.

وی از پنج بانوی هنرمند یاد کرد و گفت: ام السلمه، ضیاالسلطنه، فخر جهان، و مرجان بانو به عنوان قطب های خوشنویسی ایران عصر قاجار هستند که بیشترین سهم آثار این مجموعه متعلق به ام السلمه است.

وی افزود: قرآن نفیسی از عصر صفویه و با کتابت مرجان بانو برجای مانده است که بر روی کاغد خانبالق نخودی رنگ کتابت شده است و با حاشیه های تزئینی نسخه ای ارزشمندبه شمار می رود.

وی ادامه داد: این نسخه در گنجینه کاخ گلستان نگهداری می شود، و امروز افتخار کاخ گلستان این است که این قرآن برای اولین بار رونمایی می شود.

در ادامه دکتر ایرج نعیمانی استاد دانشگاه تهران به بیان ارزش هنر ایران پرداخت. وی با بیان این نکته که خوشنویسی به عنوان اولین حامل هنر اسلامی مبدأ این عصر از هنر در ایران بوده است افزود: تمامی مراحل تکامل هنر خوشنویسی به دست هنرمندان ایرانی به وقوع پیوسته است. وی با بیان محجوریت زن در طول تاریخ شرق و غرب و تأکید بر این که هنر ایران در طول تاریخ مدیون اثرگذاری زنان بوده است افزودصفت های انسانی در قالب تذکیر و تأنیث نمی گنجد . او علت این امر را محدودیت های اجتماعی آنان دانست.

وی از رنج و سختی فراگیر هنر توسط هنرمندان زن یاد کرد و افزود: به جای ماندن چنین آثاری از زنان قاجار جاکی از این است که ام‌السلمه نسخ را بسیار نیکو نگاشته است.

وی ضمن بیان این نکته که اگر این آثار در معرض دید و استفاده قرار ‌گیرد سیر تاریخ هنر ایران در جهان تغییر خواهد کرد.

وی اضافه کرد: در مجموعه آثاری که از تاریخ هنر ایران به جای مانده است اوج لطافت و زیبایی را می‌توان یافت. خوشنویسی اسلامی سراسر ایرانی است. تنها خط کوفی ناقصی از اعراب به جای مانده است و تکامل خط فارسی در ایران اتفاق افتاده است.

سپس نسرین مرجانی امین اموال و مسؤل کتابخانه خطی کاخ گلستان قرآن نفیس عصر صفوی را معرفی کرد و افزود: قطعیت تعلق این قرآن با یک بانوی خطاط محل شک و ابهام است اما سندی که تعلق آن را به یک خوشنویس مذکر ثابت کند نیز موجود نیست.

این کتاب با شماره 1024 در مجموعه آثار خطی گاخ گلستان محفوذ است و حاشیه خطایی الوان با جلدی ضربی و قهوه ای رنگ می باشد. این جلد از الحاقات بعدیی به کتاب می باشد.

در ادامه قرآن متعلق به مرجان رونمایی و از اساتید مدعو قدردانی شد.