سومین دوره از جشنواره داستان انقلاب در حالی برگزار میشود که 320 رمان و داستان کوتاه در بخش بزرگسال و 50 اثر کودک و نوجوان به دبیرخانه آن رسیده است.
به گزارش هنرنیوز به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، جشنواره داستان انقلاب سال 86 در حالی متولد شد که با گذشت نزدیک به 30 سال از انقلاب اسلامی، پاسداشتی برای داستانِ معطوف به انقلاب، جای خالی خود را میان رویدادهای مختلفی چون جشنوارههای متعدد فجر، نمایان کرده بود.
پاسداشتی هرچند کوچک، که دست نویسندگانی را در دست بگیرد و به یُمن روزهایی چون دهه فجر، در کنار دیگر فجریها، خودنمایی کند تا اهالی ادب از یاد نبرند آنچه مهمتر از هر چیز، انقلاب را ماندگار میکند، قلم است.
و همین جالی خالی و دغدغه آن در ذهن افرادی چون امیرحسین فردی، سرانجام او را واداشت که پیشنهاد برگزاری جشنوارهای برای انقلاب، در تجلیل از ادبیات انقلاب و به منظور تولید چنین ادبیاتی، به مسئولان پیشنهاد دهد.
امیرحسین فردی که در آن زمان یعنی سه سال پیش، به عنوان مدیر کارگاه قصه و رمان مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری با مدیریت محسن مومنی، فعالیت داشت، درباره این دغدغه خود میگوید: سالها به فکر ادبیات داستانی انقلاب بودم و میدیدم این نوع ادبیات دستخوش فراموشی شده است و کمتر کسی به سراغ آن میرود تا این که سال 85 به فکر برگزاری جشنوارهای با موضوع ادبیات داستانی انقلاب اسلامی افتادم.
وی میافزاید: با مدیر وقت مرکز آفرینشهای ادبی؛ آقای مومنی، مساله را در میان گذاشتم. ایشان موافقت کردند و سپس با معاونت فرهنگی وزارت ارشاد نیز صحبت کردم و این مرکز نیز موافقت کرد در بخشی از جشنواره، مشارکت کند. بر همین اساس تصمیم بر آن شد که برگزاری جشنواره به عهده حوزه هنری باشد و ارشاد، جوایز را متقبل شود. تاکنون همکاری و تعامل خوبی هم میان دو مرکز شکل گرفته است. همان سال نیز فراخوان را اعلام کردیم، اطلاعرسانی شروع شد و در نهایت اولین دوره را در سال 86 شاهد بودیم.
اولین دوره جشنواره در یک نگاه
در اولین دوره جشنوره داستان، 396 رمان و داستان کوتاه به دبیرخانه رسید که در این میان 40 اثر به مرحله دوم داوری راه یافتند. اما در نهایت هیچ اثری حائز رتبه نخست نشد و تنها آثاری شایسته تجلیل چون «شاه بی شین» نوشته محمد کاظم مزینانی، «اشک آخر» سید هاشم حسینی و «تالار پذیرایی پایتخت» نوشته محمدعلی گودینی برای چاپ، مناسب تشخیص داده شدند. در میان آثار کوتاه نیز «شرکت در یک قتل دسته جمعی» تیمور آقامحمدی به عنوان اثری شایسته تقدیر شناخته شد.
همچنین در این دوره و بنابر نظر هیات داوران، عزتشاهی، احمد احمد و مرضیه دباغ از چهرههای مبارز انقلابی که سالها در بند دژخیمان بودند اما دست از پایداری نکشیدند، تجلیل کرد. از سوی دیگر از محسن کاظمی برای تدوین و تالیف خاطرات مبارزان پیش از انقلاب تقدیر شد.
در بیانیه هیات داوران نخستین جشنواره داستان انقلاب تاکید شده بود که جشن بزرگ داستان انقلاب که شالوده آن بر حوادث و مفاهیم انقلاب اسلامی استوار است، به پیروری از سنت قرآنی و روایتگری برای ابلاغ معانی و شرح ماجراهای انقلاب، آغاز به کار کرده است.
اولین دوره جشنواره چهار میلیون تومان برای رمان برگزیده، سه میلیون تومان برای رمان برتر و دو میلیون تومان برای رمان تقدیری، یک میلیون تومان داستان کوتاه برگزیده، 750 هزار تومان داستان کوتاه برتر و 500 هزار تومان داستان کوتاه تقدیری در نظر گرفته بود که البته نویسندهای جایزه را از آن خود نکرد و سه رمان تقدیر شده هر کدام یک میلیون تومان دریافت کردند.
هیات داوران این دوره از جشنواره را محسن مومنی، احمد دهقان، مجید قیصری، محمد حمزهزاده و حسین فتاحی تشکیل میدادند.
گام دوم با تجربهای یکساله
اولین دوره جشنواره نمیتوانست برگزارکنندگان را راضی کند چراکه به گفته فردی، گام دوم نیز تنها تا حدودی، جشنواره را با ظرفیت جامعه ادبی در برخورد با جریان نوپای داستان انقلاب آشنا کرده بود و شاید این گام، تازه شروع کار بود.
فردی در این باره اظهار میکند: جای جشنوارهای با موضوع ادبیات داستانی انقلاب خالی بود و البته هنوز هم این جای خالی احساس میشود چراکه ما تنها گامهای اولیه را برداشتهایم و چشم انتظار خلق آثار بزرگی هستیم. قدمهای اولیه توام با آزمون و خطاست، آزمونی از اجتماع نویسندگان برای این که بدانیم جامعه ادبی چقدر نسبت به این نوع آثار حساسیت نشان میدهند.
وی تاکید میکند: انتظار دبیرخانه جایزه آن است که نویسندگان بیشتری پا به عرصه ادبیات داستانی انقلاب اسلامی بگذارند و وظیفه خود را در مقابل انقلاب، شهدای این رویداد بزرگ و مجاهدتهای مردم، به تصویر بکشند.
در دومین دوره جشنواره داستان انقلاب نیز 364 اثر به دبیرخانه رسید که در نخستین مرحله داوری، 134 اثر به مرحله دوم راه یافتند. و در نهایت «گل سنگ» سید هاشم حسینی، «فصل کبوتر» حسین فتاحی» و «تفنگ پدر بر بام شهر» نوشته حسن بهرامی برگزیده شدند. در میان آثار کوتاه نیز «آش پشت پا» کبری زارع، «کلاه پهلوی» کامران جباری و «چقدر حرف نمیزند» هاجر هدایت تقدیر شدند.
در این دوره، جوایز برگزیدگان به ترتیب 9 و 4 میلیون تومان برای رمان برتر و تقدیری و یک میلیون، 750 هزار تومنان و 500 هزار تومان برای آثار کوتاه بود.
از اتفاقات جدید این دوره نیز میتوان به تقدیر از نویسندگان فعال در ادبیات داستانی کودک و نوجوان اشاره کرد.
مسئولیت این بخش را سید علی کاشفی خوانساری بر عهده داشت و طی نظر دبیرخانه، از حسین فتاحی، ابراهیم حسین بیگی، مرحوم نادر ابراهیمی، فرهاد حسن زاده، داود غفارزادگان و علی اکبر والایی تقدیر شد.
هیات داوران این دوره از جشنواره متشکل از محمد ناصری، فیروز زنوزی جلالی، خسرو باباخانی، احمد دهقان و محمد کاظم مزینانی ایجاد زمینه برای خلق ادبیات داستانی با مضمون انقلاب، گزینش آثار برتر و ترجمه آنها به زبانهای فراگیر بینالمللی توسط مترجمان و ارائه آثار ترجمه شده به جشنوارهها، محافل و مراکز مرتبط با ادبیات داستانی کشورهای دیگر را از موارد مهم در زمینه ادبیات داستانی انقلاب معرفی کرده بودند که باید به آنها توجه شود.
گام سوم؛ شتابی برای تولید ادبیات داستانی انقلاب
سومین دوره از جشنواره داستان انقلاب با اضافه شدن بخش کودک و نوجوان، تجربه جدیدی را پیش روی خود دارد.
فردی درباره اضافه شدن بخش نوجوان به این دوره از جایزه میگوید: در دو دوره برگزاری جشنواره داستان انقلاب، متوجه شدیم که اگر ادبیات نوجوان را به این رویداد اضافه کنیم و با شرط داوری جداگانه، ظرفیت را بالا برده و نویسندههای بیشتری را درگیر تولید ادبیات داستانی انقلاب
میکنیم. بر همین اساس، بخش نوجوان به جشنواره اضافه شد و برای اضافه شدن بخش کودک نیز، در آینده با مشورت و همفکری به نتیجه خواهیم رسید.
همچنین محمدکاظم مزینانی یکی از داوران بخش کودک و نوجوان جشنواره معتقد است: از آن جایی که جشنواره داستان انقلاب درسالهای گذشته بخش کودک و نوجوان نداشته است، نميتوان در این زمینه مقایسهای داشت اما در همین اولین دوره نیز تنوع آثار با وجود تعداد کم، بسیار بود.
وی با بیان این که حجم آثار کودک و نوجوان رسیده به جشنواره داستان انقلاب، قابل مقایسه با آثار بزرگسال نیست، میافزاید: در بیشتر این آثار نویسندگان، سعی کردهاند از سطح شعارزدگی عبور کنند و به دنیای قصه نزدیک شوند و این تلاش به شکلی محسوس قابل مشاهده است. اتفاق مبارک در بخش کودک و نوجوان سومین دوره جشنواره داستان انقلاب، نگاه از زاویه جدید به این واقعه است.
در این دوره از جشنواره 320 رمان و داستان کوتاه در بخش بزرگسال و 50 اثر کودک و نوجوان به دبیرخانه رسیده است که این آثار از سوی داوران بزرگسال؛ محمد ناصری، فیروز زنوزی جلالی، صابر امامی، محسن پرویز و مجید جلیلی و داوران کودک و نوجوان؛ مهدی کاموس، خسرو باباخانی، محمدکاظم مزینانی، ابراهیم زاهدی مطلق و سمیرا اصلانپور در حال بررسی هستند.
رسول فلاحپور دبیر اجرایی این دوره از جشنواره میگوید: جوایز برگزیدگان سومین دوره در بخش رمان؛ 10، هفت و پنج میلیون تومان و در بخش داستان کوتاه؛ یک میلیون تومان، 750 و 500 هزار تومان خواهد بود.
معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اهدای جوایز به برگزیدگان با حوزه هنری همکاری میکند.
در آستانه برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره، امیرحسین فردی تاکید میکند: چشمانداز ما به گستردگی ابعاد انقلاب اسلامی است. این انقلاب در طول تاریخ از مهمترین حوادث و بزرگترین حماسه پس از پذیرش اسلام از سوی ایرانیان است. انقلاب اسلامی، یک انقلاب اصیل و ریشه دار است و وظیفه ادبیات است که به این حماسه بزرگ بپردازد.
وی میافزاید: این جشنواره از معدود رویدادهایی است که پس از اختتامیه آن، آثار برگزیده به صورت کتاب منتشر میشوند. پیش از این که جشنواره را برگزار کنیم، عدهای میگفتند که نمیشود با انتشار فراخوانی، ادبیات تولید کرد و از سویی برخی هم امیدوار بودند. تا کنون که دو دوره از جشنواره برگزار شده و در آستانه برگزاری سومین دوره هستیم، برآوردهای اولیه نشان میدهد که آینده خوبی در انتظار جشنواره داستان انقلاب است.
مراسم اختتامیه سومین دوره جشنواره داستان انقلاب ساعت 16 روز یکشنبه 8 اسفندماه در سالن سوره حوزه هنری برگزار خواهد شد.