داوود فتحعلی بیگی در گفتگو با هنرنیوز:
مهمترین مشکل «تعزیه» فقدان آموزش است
یک استاد تعزیهشناسی میگوید: یکی از شبیه خوانها که نقش مخالف خوانها را در نمایش تعزیه بر عهده داشت قبل از اجرای تعزیه، صدایش میگیرد به گونهای که به هیچ عنوان نمیتواند حرف بزند لذا برای اینکه نمایش دچار مشکلی نشود دست به دامان حضرت امام حسین (ع) میشود و صدایش دوباره خوب میشود این در حالی است که از این دست معجزات در تعزیه بسیار زیاد است.
تاريخ : سه شنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۲۵
داوود فتحعلی بیگی استاد دانشگاه در رشته تعزیهشناسی در گفتگو با خبرنگار هنرنیوز در مورد وضعیت نمایش تعزیه در ایران گفت: با وجودی که هرساله اسباب و اثاثیه تعزیه همچون شمشیر، سپر، خنجر، ردا، قبا، عبا و چکمه تولید و به فروش میرسد که نشانی از بازار مصرف این اثاثیه است که به نوعی توسعه کمی تعزیه را به اثبات میرساند. اما مشکل اصلی تعزیه بحث کیفی آن است که همچنان در حال آسیب است.
وی یاد آور شد: نمایش تعزیه از نظر کمی، توسعه فراوانی یافته است اما از سوی دیگر، کیفیت آن به دلیل فقدان اساتید معتبر در این حوزه بسیار افت کرده است که راه اندازی کارگاههای آموزشی در میان تعزیه گردانان میتواند مانع از افت تعزیه گردد.
این استاد تعزیهشناسی افزود: متاسفانه ما به لحاظ کیفی در بخش تعزیه، شاهد پسرفت بودیم چرا که هم کارگاههای آموزشی در این زمینه وجود ندارند و هم اینکه اساتید پیشکسوتی که قبلا با گروههای تعزیه همراه بودند دارفانی را وداع کردند و در بسیاری از جاها، دیگر کسی جایگزین آنان نشده است. الان مهمترین مشکل تعزیه، فقدان آموزش است این درحالی است که نمایش تعزیه برای اینکه بتواند از افت کیفی رهایی یابد نیازمند به کلاسها، آموزشگاهها و حتی ارائه سی دیهای آموزشی به این نمایشها است تا مسیر را به درستی بپیمایند.
این بازیگر تاتر و سینما با اشاره به فیلمهایی در ارتباط با عاشورا در فیلمها تصریح کرد: در سینما نیز ما شاهد تولید چند فیلم انگشت شمار مثل «روز واقعه» بودیم. اما بیشک، کشور ما ظرفیت بیشتر از این را دارد لذا این اتفاق در حالی میتواند در عرصه سینما به شکل بیشماری رخ دهد که هنرمندانی که میخواهند در این زمینه فعال باشند آدمهای برجستهای از نظراندیشه و شناخت حوزه عاشورایی باشند و زمینههای پیدایی این نهضت بزرگ را به درستی بشناسند.
وی فیلم سینمایی «روز واقعه»، را تا کنون ماندگارترین فیلم در مورد واقعه عاشورا دانست و یادآور شد: در عرصه تلویزیونی نیز بخشهایی از سریال «مختارنامه» و سریال «شب دهم» آثار قابل قبولی در این زمینه محسوب میشوند.
فتحعلی بیگی با اشاره به تاثیراتی که عاشورا بردست اندرکاران نمایشهای تعزیه میگذارد اظهار داشت: کسی که وارد کار تعزیه میشود مطمئن باشید که تحت تاثیر فرهنگ عاشورایی قرار خواهد گرفت. به قول معروف هر کسی از ظن خود شد یار من، هر کسی به اندازه ظرفیت خودش از این دریای بیکران معنویت برای خودش توشه خواهد چید.
این استاد تعزیهشناسی که سالها در این زمینه تدریس کرده است و نمایشهایی را نیز کارگردانی کرده است با بیان اینکه معجزات در میان برگزارکنندگان مراسم و نمایش تعزیه کم نیست گفت: یکی از شبیه خوانها که نقش مخالف خوانها را در نمایش تعزیه ایفا میکرد قبل از اجرای تعزیه، صدایش میگیرد به گونهای که به هیچ عنوان نمیتواند حرف بزند چه برسد که بخواهد نقش مخالفت خوان را ایفا کند و با صدای بلند حرف بزند لذا برای اینکه نمایش تعزیه دچار مشکل نشود دست به دامان حضرت امام حسین (ع) میشود و صدایش دوباره خوب میشود این درحالی است که از این دست معجزات در تعزیه بسیار زیاد است.
کارگردان نمایش «این غُرفه از بهشت» با مضمون فرهنگ عاشورا افزود: در ارتباط با تعزیه میبایست از بنیان بر روی نمایشهای آیینی و سنتی سرمایه گذاری کرد که یکی از برجستهترین بخشهای آن نمایش تعزیه است. ما باید از نقالی در نمایشهای آیینی شروع کنیم و مسیر را طی کنیم و در کنار آن نیز، مقدمات یاد گیری شبیه خوانی که شامل بخشهایی همچون موسیقی، ادبیات، نشانهشناسی، فلسفه تعزیه و غیره است را در دانشگاهها به علاقه مندان این رشته بیاموزیم تا تعزیه با اقتدار و با کیفیت همچنان زنده بماند.