بررسی وضعیت ارکستر سمفونیک رودکی؛
«خود محوری» به جای «گروه محوری» در مدیریت موسیقی مانع از حرکت رو بهجلو شده است
تاريخ : يکشنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۰ ساعت ۱۳:۰۹
ارکستر سمفونیک رودکی، 30 و 31 خرداد سال جاری اولین اجرای خود را در تالار وحدت به روی صحنه برد و با گذشت 2 ماه از این اجرا وضعیت ارکستر متزلزل شده است.
به گزارش هنرنیوز؛ اواخر سال قبل نشست رسانهای ارکستر سمفونیک رودکی تشکیل و اهداف تشکیل آن به این شرح بیان شد: ایجاد مأمنی برای ابراز احساسات موسیقیایی نوازندگان، جلوگیری از اداری عمل کردن نوازندگان، استفاده از رهبران آکادمیک به صورت مهمان در ارکستر، اهمیت به حقوق نوازندگان و جذب هنرمندان جوان در ارکستر.
حال پس از گذشت این مدت و اولین اجرا که با موفقیت در تالار وحدت به روی صحنه رفت چرا وضعیت ارکستر باید چنین شود؟ در حالی که این اجرا با حضور شاه آبادي معاون هنري ارشاد، محمد ميرزماني مدير كل دفتر موسيقي ارشاد ، بابك رضايي مدير عامل انجمن موسيقي و تني چند از هنرمندان در تالار وحدت فعاليت خود را به طور رسمي آغاز كرد. حتی در این اجرا شاهآبادی گفته بود «بسيار خوشحالم كه اركستر ديگري به مجموعه فعاليتهاي هنري اضافه شد و از تمامي كساني كه با بررسيهاي خود به اين امر مهم دست يافتند تشكر ميكنم. صيانت از موسيقي فاخر تنها با حمايت از فعاليتهاي موسيقايي اين چنيني ممكن نيست و اقدام بنياد رودكي براي شكل گيري اين اركستر بسيار ارزنده است. »
بنیاد رودکی دیروز از تداوم فعالیت این ارکستر خبر داد در حالی که این ارکستر با مشکلات عدیدهای روبهرو است. محمد حقگو دیروز در گفتگو با هنرنیوز دلایل استعفای خود را نیاز به استراحت و فرصت مطالعاتی بیان نمود، در حالی که باور این دلیل سادهانگاری است. ارکستر مدتی با مشکلات مالی زیادی روبه رو بوده است تا جایی که این مشکلات منجر به عدم پرداخت دستمزد نوازندگان و حتی دستمزد خود مدیر ارکستر شدهبود. اما دلایل بوجود آمدن این مشکلات مالی اهمیت زیادی دارد.
زمانی که ارکستر ملی تعطیل شده بود تنها ارکستر فعال ارکستر سمفونیک تهران بود که این کمبود مسئولین را بر آن داشت تا ارکستر دیگری راهاندازی نمایند مقدمات کار انجام شد، اساسنامه تهیه شد و 18 فروردین ماه برای جذب نوازنده فراخوان اعلام و حتی خبرهایی در رابطه با «امانوئل سيفرت» رهبر اروپايي براي رهبري اين اركستر منعکس شد. در این بین ارکستر ملی هم تشکیل گردید که در شورای خود از افراد به نامی بهره میبرد. شکلگیری دوباره این ارکستر خرسندی مسئولین را بههمراه داشت تا جایی که انگار احساس کردند دو ارکستر مطرح کافی است و انگار موسیقی دیگر نیازی به ارکستر دیگری ندارد.
همچنین طبق اطلاعات یک منبع آگاه، طی نامهای از ارکستر رودکی خواسته شده بود از هیچکدام از نوازندگان دو ارکستر ملی و سمفونیک تهران استفاده نشود. البته این موضوع منجر به شناسایی بیشتر نیروهای جوان در ارکستر شد.
حقگو از ارکستر کنارهگیری کرد و پس از کنارهگیری او شاهد شکلگیری دوباره ارکستر رودکی بودیم و این چه استنباطی را در ذهن متبادر میکند؟ بد نیست در اینجا داستان کوتاهی ذکر کنم که به درک بهتر موضوع منجر خواهد شد.
دو زن نسبت به کودکی ادعای مادری میکردند، قاضی برای اتمام این نزاع حکم داد که دو مادر دو دست کودک را بگیرند و بکشند، هر که کودک را به سمت خود کشید مادر اصلی اوست، در جریان این نزاع مادر اصلی برای سلامت کودک خود دست او را رها کرد تا آسیب نبیند.
به هر حال موسیقی دستگاهی و موسیقی بومی ایران دربخش آکادمیک و ارائه آثار بدیع دچار ضعف است و در مقایسه با فعالیت سایر بخش های هنری در ایران روند کندی را طی میکند و مسئله غم انگیز تر توجه به این مطلب است که هم موسیقی دستگاهی و هم موسیقی فلکلور ایران جایگاه ویژهای در بین انواع موسیقی درجهان دارد ولی متاسفانه در طول سالیان گذشته در معرفی این گنجینه ارزشمند کوتاهی شده است این درحالی است که موسیقی نقاط مختلف ایران و همچنین موسیقی دستگاهی باید به گونه ای باشد که جایگاه خود را هم در میان مخاطبان ایرانی و هم در میان علاقمندان به هنر موسیقی به درستی پیدا کند از همین رو طبق تعریفی که برای ارکستر سمفونیک رودکی در اساسنامه ارائه شده است این ارکستر می تواند به نتایج مطلوبی در این زمینه دست یابد.
امیدوارم با تمام این موانع این ارکستر همچنان به فعالیت خود ادامه دهد.
امیر حسین مکاریانی