استاد مهدی رهبر در گفت و گو با هنر نیوز با بیان این که بعد از ریاست آقای مهندس بهشتی،سیاست وارد عرصه میراث فرهنگی شد، افزود: از بالاترین مقام تا مدیرکل استانها و غیره همه با این نگاه انتخاب شدند، در نتیجه ضربه سنگینی به میراث فرهنگی وارد شد به خصوص کسانی مثل آقای بقایی که میراث فرهنگی را متلاشی کرد.

وی ادامه داد: اولاً به همشهری‌ام آقای روحانی تبریک می‌گویم که در حقیقت انتخاب بسیار خوبی برای میراث فرهنگی انجام داد و امیدواریم آقای دکترنجفی بتواند نیات کلیه میراثیان واقعی را برآورده کند.

مدیر کل از اهالی میراث باشد 

این پیشکسوت باستان‌شناسی تأکید کرد: مهمترین کار آقای نجفی این است که نظری داشته باشد به کسانی که در راس استانها قرار می‌گیرند. آنها باید، باید و باید از اهالی میراث فرهنگی باشند و این مهمترین و حیاتی‌ترین مساله است.

اول میراث بعد گردشگری 

وی همچنین یادآور شد: متأسفانه میراث فرهنگی با گردشگری ادغام شده و ضربه بزرگی به میراث فرهنگی کشور وارد آمده است، چرا که حوزه میراث فرهنگی لزوماً درآمد زا نیست اما گردشگری همیشه به فکر سود بیشتر است.

رهبر با بیان این که در هیچ کشوری گردشگری وابسته به میراث فرهنگی نیست، افزود: بخش میراث فرهنگی می‌تواند بر روی محوطه یا منطقه‌ای مطالعات و کاوش‌های لازم را انجام دهد، پژوهش‌ها را به اتمام برساند، بعد بازسازی کند و با تاکید کامل بر حفاظت؛ از نظر اقتصادی در اختیار دستگاه دیگری برای بهره برداری قرار دهد.

عدم واگذاری امور میراث فرهنگی به شرکت‌ها

این پیشکسوت باستان‌شناسی همچنین از واگذاری امور میراث فرهنگی به شرکت‌ها ابراز تأسف کرد و گفت: مدیران قبلی این بخش را مثل ساختمان سازی یا احداث تونل و خیابان جدید در اختیار شرکت‌ها قرار دادند و ضربه مهلکی به میراث فرهنگی وارد کردند؛ چرا که صاحبان شرکت‌ها خواهان سود بیشتر با کمترین هزینه‌اند.

او ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی باید با انتخاب شایسته افراد صلاحیت‌دار برای کارهای مرمتی، کاوش و... حقوق آنها را خودش پرداخت کند. باقی هزینه‌ها هم از طریق سازمان پرداخت شود و بودجه در اختیار شرکت‌ها قرار نگیرد. گذاشتن بودجه در اختیار شرکت‌ها فسادآور است.

یگان حفاظت با دست و پای شکسته

رهبر با تأکید بر انتخاب صحیح روسای استانها افزود: مساله حفاظت از آثار فرهنگی بسیار مهم است. یگان حفاظت نیز به همین منظور پیش‌بینی شده اما نکته تأسف‌بار این جاست که دست و پایش شکسته و بسته است. به عبارتی یگان حفاظت یا فاقد امکانات و تسهیلات مناسب است یا تعداد منابع انسانی آن نسبت به ارزشهای فرهنگی جهت حفاظت مداوم کم است. در نتیجه در استانها از یگان حفاظت برای امور دفتری، نگهبانی و... استفاده می‌کنند درحالی که تپه‌ها و محوطه‌های ما دستخوش تخریبند.

اداره کل بازرسی تشکیل دهید

وی در ادامه خواهان تشکیل اداره کل بازرسی شد تا در زمینه‌های مختلف امکان بازرسی و نظارت وجود داشته باشد و همه اختیارات به مدیر استان تفویض نشود تا او به راحتی اشتباهاتش را مخفی و پاکسازی کند و به کسی پاسخگو نباشد.

لزوم شکل‌گیری شواری فنی قوی

این پیشکسوت باستان‌شناسی با تأکید بر این که برای میراث فرهنگی شورای فنی بسیار مهم است، افزود: این طور نباشد که در یک پروژه مدیر کل یا یک سرپرست اختیار تام داشته باشد. پروژه‌های میراث فرهنگی نیازمند یک شورای بسیار منسجم و قوی متشکل از کارشناسان خبره و سالم به لحاظ اخلاق کاری است تا ناظر بر تک تک اعمال در پروژه باشد.

حفظ هویت ملی در گرو حفظ میراث

وی در پایان خاطرنشان کرد: همواره طی این سال‌ها به باستان‌شناسان توصیه کرده ام هرگز زیر بار حرف ناحق فلان مدیر و بهمان مدیر کل نروید، آنچه را که خدا، پیغمبر و قانون گفته و وظیفه قانونی و ملی، شرعی و عرفی و کارشناسی شما در قبال میراث فرهنگی است، انجام دهید چرا که شما مدیون گذشتگان و ملت ایران و مسئول آیندگان این کشور هستید و وظیفه دارید از هویت ملی با حفظ میراث فرهنگی دفاع کنید. 

مریم اطیابی