عکاس مراسم ارتحال امام (ره):
ارزش سندهای تصویری را درک نکردهایم
تاريخ : چهارشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۲:۰۳
مجتبی آقایی یکی از عکاسان مراسم ارتحال امام (ره) با بیان اینکه عکسهای بجای مانده از آن دوران یک دهم گستردگی حادثه را نیز نشان نمیدهد گفت نسبت به جمعآوری چنین سندهای تصویری کم توجه بودهایم.
مجتبی آقایی، مدیر امور تجسمی سازمان فرهنگی هنری شهرداری و عکاسی که به ثبت مراسم ارتحال امام (ره) پرداخته است، در مورد عکاسی از این مراسم به خبرنگار مهر گفت: چنین لحظاتی برای عکاسان خبری و مستند اجتماعی وجود دارد . زمانهایی که احساسات و عواطف جمعی برانگیخته شده است، عکاس باید کارش را انجام دهد یا اینکه باید در آن رویداد شرکت کند.
وی در مورد عکاسی از چنین مراسمهایی اظهار داشت: عکاس همواره به عنوان یک عنصر متاثر در چنین مراسمهایی حضور دارد و با اینکه در دوراهی قرار دارد ، سعی میکند نقش خود را به عنوان مستندنگار ایفا کند مثلا در خیلی از مواقع عکاسان جنگ برسر این دوراهی قرار داشتند که باید کمک کنند یا عکس بگیرند.
آقایی سپس به احساس و تجربه شخصی خود از عکاسی مراسم ارتحال امام (ره) اشاره کرد: حال و هوای آن دوران یک شوک فراگیر در جامعه ایجاد کرده بود. بهرحال نسلی در این واقعه حضور داشتند که تعالیم ایشان را به صورت مستقیم درک کرده بودند.
وی ادامه داد: من در این 30 سال چنین خیزش جمعی و گروهی را که در آن روزها دیدم، شاهد نبودهام. به عنوان یک عکاس در آن فضا شرکت داشتم و تنهایی انبوه آدمهای زیادی را میدیدم که هر کدام در احساسات فردی خود درگیر بودند. با اینحال حتی در آن روز و اربعین امام (ره) ،آنها با تمام احساساتی که داشتند نهایت همکاری را میکردند.
این عکاس در مورد عکسهایی که از آن دوران باقی مانده است، گفت: گستردگی موضوع به حدی بود که یک عکاس نمیتوانست تمام فضا را پوشش دهد. اگر همه عکسهای آن دوران را جمع کنیم شاید عکاسان یک دهم رخدادهایی را که روی داده را پوشش نداده باشند.
آقایی همچنین به توضیح ضرورت آرشیو کردن چنین عکسهایی پرداخت: ما با عکسها و مستندهای تصویری تاریخ معاصرمان به خصوص حادثه ارتحال امام (ره) بسیار نامهربان بودهایم.مثلا تنها چند کتاب تصویری از جنگ مانده است. درحالی که تصویرهای آزادی خرمشهر، تعرض دشمن به منازل مردم و..از جمله تصایری هستند که میتوانند جز منابع تصویری عمده ما از جنگ باشند.
وی افزود: عکاسان ما از تمام این حوادث عکس دارند اما چون هنوز ارزش این منابع تصویری را درک نکردهایم، به آرشیو آنها نپرداختهایم. از طرف دیگر من یا عکاسان دیگر نیز حاضر نیستیم نگاتیوهای خود را به کسانی بسپاریم که نمی دانیم واقعا ارزش آنها را میدانند و درست از عکسها نگهداری میکنند یا نه ؟
آقایی در این مورد مثالی زد: هر سال هنگام آزادسازی خرمشهرعکسهایی روی بیلبوردها میبنیم که سال به سال محوتر میشوند و طرحهای گرافیکی جای ان را میگرید.
این عکاس مرکز اسناد انقلاب را بهترین نهادی دانست که میتواند آرشیو عکسها را انجام دهد: بهترین نهاد مرکز اسناد انقلاب اسلامی است که به عنوان سندهای مصور، آثار را خردیاری کند و ضمن حمایت از عکاسان، منبع تصویری گستردهای برای تاریخ معاصر ما ایجاد کند.