علی‌اکبر شیرژیان مؤلف کتاب «عکاسی مستند» که به تازگی کتابش به بازار نشر راه یافته است درباره ضرورت تألیف این کتاب توضیح داد: این اولین کتاب تألیفی درباره عکاسی مستند است و تا پیش از آن کتاب‌های دیگر عکاسی بیشتر ترجمه‌ای از کتاب‌های خارجی بوده است که در واقع مونتاژ افکار دیگران در غیب نقطه نظر نویسنده است. در بیشتر این کتاب ها تألیف جزئی از ترجمه است در حالی که در کتاب «عکاسی مستند» ترجمه جزئی از تألیف است.
وی افزود: در بیشتر کتاب‌های ترجمه هیچ هویت ملی و تاریخی ایرانی دیده نمی‌شود چرا که کتاب برای مخاطب دیگری نوشته شده است و نویسنده آن هم در جغرافیای دیگری زندگی می‌کند.
شیرژیان با اشاره به دو فصل کتاب «عکاسی مستند» توضیح داد: در فصل اول این کتاب مطالب آموزشی و کاربردی عکاسی در سطح بین‌المللی مطرح شده است از جمله تک عکس،‌مجموعه عکس، شیوه و سبک عکاسی و ...که این مطالب برآیندی از مطالبی است که در کارگاه‌های آموزشی و دانشگاه‌ها نیز آموزش داده می‌شود اما تفاوت آن با دیگر کتاب‌ها و آموزش‌های مراکز آموزشی این است که در این کتاب همه این نکات به صورت کامل در کنار هم چیدمان شده است و این همان ضعفی است که در آموزش‌های عکاسی همیشه وجود دارد چرا که هر عکاسی روی یکی از شاخه‌ها و مؤلفه‌های عکاسی متمرکز می‌شود ولی در این کتاب همه نکات و اجزاء آموزش عکاسی در کنار هم چیدمان شده است و سعی کرده‌ام به شیوه آموزش عکاسی بین‌المللی روشی را در پیش بگیرم که مخاطب از کل به جزء برسد.
او درباره فصل دوم این کتاب هم توضیح داد: در فصل دوم که به تحلیل و نقد عکاسی اختصاص دارد، از حوزه آموزشی خارج شده و به مباحث معرفتی و تحلیلی آثار عکاسی می‌پردازیم که این تحلیل‌ها سعی شده است با نگاه بومی،‌ ملی و فرهنگی خودمان هماهنگی داشته باشد.
او در توضیح بومی کردن تحلیل‌های عکاسی مستند گفت: عکاسی مستند درباره واقعیت است اما اگر به همه کارگاه‌های آموزشی و مراکز آموزشی مراجعه کنید خواهید دید که هیچ تعریفی از واقعیت نداریم و در فقدان چنین تعریفی، در واقع دست به واقع گرایی در عکاسی می‌زنیم و این از خلاءهای این رشته است که وقتی کل را از دست می‌دهیم، در جزء دچار اغتشاش می شویم بنابراین در بخش دوم این کتاب روی واقعیت در عکاسی متمرکز شده‌ام.
او درباره استفاده از منابع مختلف برای تألیف این کتاب گفت: در فصل اول بیشتر به مباحث آموزشی در کارگاه‌های عکاسی خودم و تجربیاتی که در طول ۱۰ سال گذشته با سفر به کشورهای مختلف، مسترکلاس‌های ورلدپرس فتو و گفت وگو با استادان عکاسی در خبرگزاری‌های خارجی به دست آورده‌ام استفاده کردم و در بخش دوم از آثار ترجمه شده در زمینه عکاسی در طول سال‌های گذشته به همراه منابع علوم انسانی در کشور خودمان از جمله سخنرانی‌های محمدرضا اصلانی،‌ کتاب درباره غرب شاهرخ حقیقی، شرق شناسی ادوارد سعید، سخنرانی‌های علی شریعتی، کتاب کاوه گلستان و ... بهره‌برداری کردم
او همچنین با اشاره به بومی کردن مطالب این کتاب و استفاده از سخنان حضرت علی (ع) برای تفهیم برخی موضوعات در بخش دوم کتابش گفت: این اولین کتاب عکاسی است که در آن به سخنان حضرت علی (ع) اشاره شده است و درباره مباحث معرفتی به سخنان ایشان رجوع کرده‌ام.
او با بیان این که بسیاری از مقالات علمی ما فاقد نظرات نویسنده ایرانی است و بیشتر نظرات نویسندگان خارجی را ارائه می‌کند گفت: من در کارگاه‌های آموزش عکاسی خودم نیز به جای آن که از هگل در مباحث فلسفی سخنی بگویم سعی می‌کنم از ملاصدرا یاد کنم و چیزی را بگویم که مرتبط با فرهنگ سرزمین خودم باشد که معمولاً نیز با استقبال روبرو می‌شود.
او با اشاره به سخنان حضرت علی که در کتابش به آن پرداخته است گفت: حضرت جمله حکیمانه‌ای دارند با این مضمون که : «حقیقت را میان آدمیان جستجو نکن، از منظر خداوند به حقیقت نگاه کن.» و به این معنی است که باید حقیقت کلی وجود داشته باشد که بعد به شکل نسبی پدیدار شود.
او تأکید کرد: علم عکاسی به درستی وارد ایران نشده و بومی نشده است و من سعی کرده‌ام که این کتاب را از ماحصل برگزاری کارگاه‌های عکاسی خودم تألیف کنم و بنابراین این کتاب ابتدا در حوزه عمل نوشته شد و سپس وارد حوزه نظر شده است. 
علی‌اکبر شیرژیان در مقدمهٔ نخستین کتابش با عنوان «عکاسی مستند» نوشته است: «این کتاب معطوف به عکاسی مستند می‌باشد و در آن تلاش می‌شود تصویری روشن از واقعیات عکاسی مستند در مقوله فراگیری، نقد و تحلیل ارائه شود. برگزاری کارگاه‌های عکاسی مستند و ارتباط مستقیم با عکاسان، نگارنده را به این مسئله رهنمون نمود که پراکندگی محتویات آموزشی، سد محکم در راه تبدیل محتوا به معناست. مطالب پراکنده به خاطر نداشتن فصل مشترک، ذهن را به «فرهنگ لغت» تبدیل می‌کند که علیرغم برخورداری کلمات از فقدان معنا رنج می‌برد و در راه بیان خاستگاه فکر دچار اشکال می‌گردد.»
تعریف عکاسی مستند، مجموعه عکس یا سری عکس، یافتن سبک و استایل شخصی، استثناها در عکاسی مستند، پرتره محیطی مستند، نوشتن پروپوزال، بیانیه هنرمند، تئوری واقعه-واقعیت، نقد و تحلیل عکاسی مستند و ژورنالیستی در ایران، تفاوت ورک‌شاپ و مسترکلاس، عکاسی مستند مردم‌نگاری، قوم‌نگاری و ایران‌شناسی از جملهٔ مباحثی است که در این کتاب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
علی‌اکبر شیرژیان متولد ۱۳۶۰ در تهران است که به از سال ۱۳۸۱ در زمینه عکاسی مستند و خبری فعالیت دارد.
وی در سال ۲۰۰۹ به عنوان یکی از دوازده عکاس منتخب زیر ۳۰ سال جهان برای شرکت در ورک‌شاپ بنیاد ورلد‌پرس فتو در آمستردام انتخاب شده بود.
چاپ نخست کتاب «عکاسی مستند» با تالیف علی‌اکبر شیرژیان در ۲۸۶ صفحه از سوی انتشارات شورآفرین به بازار عرضه شد.