تفاوت در رویکرد برای اصلاح امور؛
پلمپ سینما؛ پایان تنبیه فرهنگی آغاز تنبیه پلیسی
آنچه در هفته گذشته درباره پلمپ دو پردیس سینمایی و لغو اجرای یک کنسرت در برج میلاد رخ داد؛ میتوانست شکل دیگری نیز از منظر اجرای تنبیه اجتماعی داشته باشد.
تاريخ : يکشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۰:۵۵
به بیان دیگر؛ نیروی انتظامی به شکلی کاملاً قهری، با دو سینما و یک اجرای کنسرت برخورد کرد، که نه باعث اصلاح رفتارهای مردم شد، نه در عرصه فرهنگ، فرهنگسازی انجام گرفت و نه این رویه شکل درستی از امر به معروف و نهی از منکر در گستره فرهنگ خواهد بود.
برای طرح بهتر مسأله، باید این نکته را واکاوی کرد که وظیفه پلیس به عنوان یک نهاد نظمدهنده، در ارتباط با نهادهای فرهنگی و فرهنگساز چیست؟ و آیا اساساً پلیس باید با همان قوه قهریهای که در ماهیت فعالیتهای قرار دارد باید با نهادهای فرهنگساز مواجه شود یا رویهای دیگر برای تعامل با این نهادها صحیح است؟
طبیعی است که در سراسر جهان، زمام امور فرهنگی و تمام آسیبهایی که بر آن وارد میشود، دست همان نهاد فرهنگی است؛ مگر اینکه خود نهاد اعلام کند که از عهده نظمدهی بر نیامده و یا اینکه امنیت عمومی کشور – بر پایه تأیید یک گروه ناظر بر فعالیت دو نهاد – به خطر بیأفتد. در واقعه اخیر که مربوط به حضور خانمها در سینماها برای دیدن فوتبال و رعایت شئونات لازم بود، هیچکدام از این دو قضیه رخ نداد و البته احتمالاً گزارشهایی هم به بازرسی و حراست نهادهایی چون وزارت ارشاد (سازمان سینمایی)، حوزه هنری و شهرداری (که پردیسهای سینمایی را در اختیار دارد) نرسیده که به اعتبار آن، بشود گفت نظم عمومی کشور و امنیت روانی خانوادهها آسیب دیده و به تبع آن هدایت و نظارت بر فعالیت هم از دست نهادهای فرهنگی خارج شده؛ بنابراین، پلیس بر پایۀ استمدادخواهی، وارد عمل شده و ایجاد نظم کرده است.
با این مقدمه و حتی اگر فرضمان این باشد که پلیس خودبهخود احساس وظیفه کرده، باز نکته اصلی و تفاوت اصلی در نوع رویکرد نهاد فرهنگی و پلیسی در امر به معروف است. طبیعی است که نقطه پایان برای تنبیه در حوزه فرهنگ «انسداد» کامل است. مسدود کردن (پلمپ کردن) سینما اما؛ نقطه آغاز یک نهاد نظامی برای ادب کردن یک مجموعه است! (برای نمونه تعطیلی خانه سینما توسط وزارت ارشاد که آخرین عکسالعمل در مشاجرات فرهنگی بود)
چرا پلیس باید وارد هر حوزهای شود که حتی ممکن است در فضای قانونی حق طبیعی او باشد و با کار نسنجیده فضای فرهنگی را منتشنج کند؟ سینما فضایی کاملاً خانوادگی شده است؛ این فضا اینقدر قدرت تغییر را در رفتارهای عمومی مردم دارد که حتی در فوتبال دیدن خانمها را در کنار آقایون میسر میکند بدون اینکه توهین و ناسزایی رد و بدل شود. پلیس اتفاقاً اگر میخواهد کمکی انجام دهد باید با رأیزنیهایش در کنار نهادهای فرهنگی باشد و حتی اگر لازم بود در سالن سینما حضور یابد که اگر خطای احتمالی از کسی سر زد و بیم از فراگیر شدن آن بود؛ با خاطی برخورد کند؛ نه این که نهادی در اندازههای سازمان سینمایی وزارت ارشاد احساس دخالت در امور محوله به او را توسط پلیس احساس کند.