نگاهی به سری جدید برنامه طنز «خنده بازار» که هر شب روی آنتن رفت؛
شوخی با چهرههای مشهور، طنز نیست// شوخی با افراد تکراری؛ «خنده بازار» را ملالآور کرده است
تاريخ : سه شنبه ۸ شهريور ۱۳۹۰ ساعت ۰۹:۵۲
برنامه طنز «خنده بازار» از نمونه برنامههای چند آیتمی است که دهه هفتاد در طنز ایران مرسوم بود و در آن زمان هم موفقیتهایی کسب کرد. در این نوع آثار تلویزیونی؛ اغلب آیتمهای کوتاه بر مبنای عادات عمومی مردم شکل گرفته و یا آنها را با بیانی طنز نکوهش میکند یا به بزرگنمایی برخی رفتارها و کلامهای ایهامدار و چند معنا میپردازد. در دهه هفتاد هنرمندان بسیاری از این نوع برنامهها به سینما و تلویزیون ایران معرفی شدند که از شاخصترین آنها میتوان به مهران مدیی؛ رضا عطاران؛ حمید لولایی؛ بیژن بنفشهخواه؛ سروش صحت؛ جواد رضویان و ... اشاره کرد. این برنامههای پر آیتم که شاید بتوان گفت با برنامههای نوروزی آغاز شد به روابط انسانها با هم در سطح اجتماع و گاه خانواده میپرداخت و مردم را از نکات ریز و درشتی که در رفتارهایشان بود و گاه به آن بی توجه بودند آگاه میکرد؛ این آیتمها بعدتر به شکل سریالهایی نود شبی درآمد و همین افراد برنامهی پر آیتم بازیگران اصلی طنزهای مرسوم به نود شبی شدند؛ اما در این بین و پس از گذشت تقریباً دو دهه دوباره با برنامه «خندهبازار» این شکل از برنامهسازی طنز رونق یافت؛ البته این به معنای موفقیت برنامه «خندهبازار» نیست چراکه این مخاطب داشتن این برنامه مرهون نقد برنامههای دیگر است نه نقد رفتارهای اجتماعی و تفاوت این برنامه با سایر برنامههای طنز و برنامههایی که در دهه هفتاد و بعدتر تولید شد در این است که سازندگان آن برنامهها چندان به آثار دیگری تلویزیونی نمیپرداختند و یا نمیتاختند؛ آنها در پی این بودند که رفتارهای اجتماعی و فردی مردم را [هر چند اگر به شکلی سخیف و سطحی] به نقد کشیده و بزرگنماییی میکردند؛ اما در برنامه «خندهبازار» چند برنامه پر مخاطب تلویزیون؛ مثل: نود؛ هفت؛ صندلی داغ و ... به صورت ممتد مورد نقد قرار میگیرد. این برنامهها نمونه رفتارهای مردم نیستند. مردم ما از قشرهای متنوع و طبقات متنوع هستند. در جامعه ما؛ مانند سایر جوامع هم کارگر هست هم استاد دانشگاه؛ «خنده بازار» فقط با نمونهسازی از چند برنامه تلویزیونی به صورت ممتد این هنرمندان و مجریان را به طنز میکشد بدون اینکه تنوعی در برنامه داشته باشد؛ فریدون جیرانی؛ بهمن هاشمی؛ احمد نجفی؛ عادل فردوسیپور؛ مسعود فراستی چه مشخصهای دارند و در کدام طبقه از اجتماع نمونههای فراوانی از آنها و رفتارهایی که در «خندهبازار» از آنها بزرگنمایی میشود؛ قابل رویت است که اینقدر روی آنها تاکید شده و تکرار میشوند. در هر قسمت از «خندهبازار» ما آیتمهای تکراری میبینیم از مثلا مأموران راهنمایی و رانندگی که برای «اعمال قانون» خودروها را متوقف میکنند. یا نقاشی که آموزش نقاشی میدهد؛ این کار برای یک یا چند بار جذابیت دارد؛ نه این که در تمام قسمتها این مسأله تکرار شود. در این مجموعه شاید چند آیتم خلاقانه وجود داشته باشد که یکی از آنها آیتمی است که در آن کسی برای خواندن انشاء پای تخته ایستاده و دستی که معلوم است معلم اوست، برای اشتباهاتی که میکند، پشت سر او میزند. این آیتم بسیار خلاقانه و بدیع است. مجموعه «خندهبازار» پیش از آنکه برای خندان مردم به هر قیمتی متوسل شده و با نمونهسازی از سایر برنامههای پر مخاطب تلویزیون و به طنز گرفتن چهرهای معروف بخواهد مخاطبی دست و پا کند بهتر بود بخشهای خلاقانه را در خود بیشتر میپذیرفت تا مجموعه به چند آیتم تکراری تبدیل و شوخی با افراد تکراری؛ ملالآور نشود .
لازم به ذکر است؛ سري اول مجموعه تلويزيوني «خنده بازار» ايام نوروز پخش شد و سري جديد آن در 50 قسمت 40 دقيقهاي از دوشنبه 10 مردادماه (مقارن با اولين شب ماه مبارك رمضان) هر شب به جز شبهاي قدر ساعت 23:30 از شبكه سه سيما روي آنتن رفت.
تهيهكننده اين برنامه فريد شبخيز و ساختار كلي آن بر منوال شوخي با برنامههاي تلويزيوني و مسائل روزمره اجتماعي بر مبناي بازسازي كمدي برنامههايي است كه با گريم و دكور كاملا مشابه برنامههاي اصلي ساخته ميشود. ساير عوامل اين برنامه تلويزيوني عبارتند از: سرپرست نويسندگان: آرش قادري، نويسندگان: حميد برزگر، شهاب عباسي، آرش عرفاني و يزدان فتوحي، مدير توليد: غلامرضا هاشمزاده، كارگردان هنري: شهاب عباسي، گريم: شهرام خلج، طراحي و ساخت دكور: طاهره رحماني، عليرضا مفاخري، تدوين: علي شبخيز، حامد حسيني، بازيگران: حميد نيكبرد، كوروش معصومي، سيامك مفيدي و ...