سلسله یادداشت‌های نمایشگاه بیست و چهارم؛/5/
گلایه‌هایی از بیست و چهارمین جشن بزرگ کتاب
تاريخ : شنبه ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۰ ساعت ۱۱:۰۶
طبیعی است که برگزاری نمایشگاه‌هایی در این اندازه و مقیاس کاری دشوار و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است؛ برخی مواقع برنامه‌ریزی‌ها با دقت انجام پذیرفته اما در اجرا مشکلاتی رخ می‌نماید که از پیش برنامه‌ریزی نشده بود؛ اما برخی موارد هم دیده شده است که اساساً در زمان برنامه‌ریزی تدبیری برای آن در نظر گرفته نشده است. به هر حال برای رسیدن به نقطه‌ی مطلوب همه باید نگاهی منصفانه همراه با نقد داشته باشیم تا حرکت‌های فرهنگی به سرانجام مطلوب برسد.
مشکلات تردد خودروهای عمومی در مسیر متروی شهید بهشتی تا شبستان
یکی از مشکلات جاری نمایشگاه این دوره به شکل خدمات‌رسانی باز می‌گردد. به این معنا که برای ایاب و ذهاب مخاطبان از محل در اصلی متروی شهید بهشی به سالن شبستان خودروهای عمومی برنامه‌ریزی شده که متاسفانه به دلیل برنامه‌ریزی نامناسب؛ کاربری این خودروها در زمان‌های شلوغ بسیار کم شده است و تا روز آخر هم این مساله ادامه داشت. این کم‌شدن کاربری، به آنجایی بازمی‌‌گشت که مسیر جداگانه‌ای به‌طور موقت برای این خودروها در نظر گرفته نشده بود و در واقع آن‌ها باید از بین مخاطبان و مراجعه‌کنندگان آن هم با احتیاط حرکت می‌کردند و همین امر هم سهولت و سرعت تردد را سلب کرده بود. به راحتی می‌شد با کارگذاری برخی نشانه‌های موقت راهنمایی و رانندگی مسیر را برای تردد راحت می‌کرد که هم راننده‌ها و هم مراجعه‌کنندگان به راحتی مسیر را تا شبستان طی کنند.
سرقت کتاب
از دیگر مباحثی که در گزارش‌های مختلف، ناشران از آن گلایه داشتند، سرقت کتاب‌های آن بود. متاسفانه بخشی از بدنه فرهیخته جامعه قایل به این نیستند که سرقت کتاب هم حکم سایر دزدی‌ها را دارد و آن‌هایی که کتاب می‌دزدند با آن‌هایی که اجناس دیگر را به سرقت می‌برند هر دو قبح مشترکی دارند. در این میان، برخی ناشران علی‌رغم اینکه از سرقت کتاب‌های‌شان ناراضی هستند اما می‌گویند کسانی که کتاب سرقت می‌کنند برای دانایی و دانش است پس نمی‌توان آن‌ها را در جرگه سایر دزدان قرار داد و البته معتقدند کتاب دزد؛ دزد محسوب نمی شود.
غرفه‌های آموزشی و دانشگاهی
بخش اعظمی از نمایشگاه امسال را غرفه‌های آموزشی و دانشگاهی تشکیل می‌دهند. به بیان دیگر بدنه‌ی دانشگاهی و علاقمند به دانشگاه و ادامه تحصیل به‌قدری در کشور ما زیاد شده که تعداد ناشران این حوزه، به سرعت در حال رشد هستند. اگر به‌دقت به این بخش از بدنه نشر و البته به‌طور ویژه به غرفه‌های دانشگاهی نگاهی بیاندازیم بیش از آنکه شاهد انتشار پژوهش‌ها و تحقیقات مجلات علمی – پژوهشی باشیم، بیشتر کتاب‌هایی را شاهدیم که در غالب کمک به ارتقاء تحصیلات تکمیلی است. به بیان دیگر اگر چه دانشگاه‌های ما در تولید دانش و نه البته صنعت و تولید صنعتی [که وظیفه دنش پژوه نیست] از کشورهای برتر جهان محسوب می‌شود؛ اما متاسفانه در حوزه انتشار این آثار، در درون کشور به‌شکلی منسجم در برنامه و نقشه‌ی فرهنگی شاهد نیستیم. شاید سالانه بسیاری از اساتید دانشگاه، پژوهش‌های ویژه‌ای را در ژورنتال‌های مختلف چاپ کنند، اما در نمایشگاه کتاب و در حوزه و بخش ناشران دانشگاهی ما کمتر این مجموعه مقالات را در کتاب یا مجله‌ای شاهدیم. ناشران دانشگاهی می‌باید به گونه‌ای، نمونه برای ناشران دیگر ما باشند. در واقع علم؛ تکنولوژی؛ فرهنگ و ادبیات و هنر، می‌بایست نخست از دریچه دانشگاه وارد کتابخانه‌های مردم و کتابخوانان شود و سپس دیگران به سراغ آن موضوعات بروند؛ اما متاسفانه امروز شاهد این موضوع نیستیم.
خرید الکترونیک و مشکل کارتخوان
اما مساله دیگری که در نمایشگاه بسیاری را ناراحت کرده بود کارکرد کارتخوانها بود. در بسیاری از موارد دیده می‌شد که فردی برای خرید کتاب به دستگاه کارتخوان اعتبار کرده اما متاسفانه در برخی از غرفه‌ها این کارتخوانها کارایی نداشته و مخاطب از این بابت رنجیده خاطر شده است.
سرویس دهی مترو و شرکت واحد اتبوسرانی
چگونگی سرویس‌دهی مترو تهران در این ایام اساساً کمکی به خریداران کتاب نمی‌کرد. فکر کنید بسیاری از کسان که به نمایشگاه کتاب آمده بودند با دست پر از آنجا باز می‌گشتند؛ و حال آنکه متروی تهران پاسخگوی این تعداد مسافر نیست. در دوره‌ی نخستی که نمایشگاه به مصلی آمده بود شیوه‌ی سرویس دهی مترو بسیار خوب بود و حتی سرویس‌های مخصوصی برای این مساله در نظر گرفته شده بود اما از آن دوره به بعد دیگر مترو تهران این نوع خدمات رسانی را تکرار نکرد. متاسفانه خدمات سرویس‌دهی اتوبوس شرکت واحد هم که خبر ی نبود. حتی پایانه اتوبوس‌رانی شهید بهشتی که به مترو نزدیک است و می‌تواند بخشی از بار ترافیک را بکاهد در ساعات بین 7 تا 9 از سرویس‌های ویژه‌ای برخوردار نبود تا مخاطب بتواند از آن برای رسیدن به منزل و محل سکونتش استفاده کند.
