غلامحسین الطافی گفت: آرامش معنوي خاصي در تركيب رنگ با خط نهفته است كه منجر به خلق دنياي جديدي ميشود.
هنرنیوز: با توجه به اینکه هنر خوشنویسی بیشتر با خطاطی آیات و روایات، اشعار و سخنان بزرگان عجین شده خیلیها معتقدند این هنر تاثیر عمیقی بر روح و جان آدمی میگذارد. با توجه به اینکه نقاشیخط ترکیبی از رنگ و خط است، فکر میکنید آیا این تاثیر همچنان ادامه دارد؟
خط قابلیت ایجاد این سیر و سلوک عرفانی را دارد. بیشتر خطهای سنتی این حس را در آدمی ایجاد میکنند.هرچند نقاشیخط هم به این سخنان مزین است اما به نظر میرسد تاثیر معنوی رنگ در نقاشیخط بیشتر باشد . رنگها از نظر روانشناسی تاثیرعمیقی بر روحیه انسانها دارند و شاید به همین دلیل تمایل جوانان به نقاشیخط بیشترباشد.
هنرنیوز: چه قابلیتها و تفاوتهایی بین نقاشیخط و هنر خوشنویسی وجود دارد؟
خطهای سنتی از نظر استحکام و قوت قابلیت خیلی بیشتری نسبت به نقاشیخط دارند. این قضیه بیشتر به قدمت زیاد خوشنویسی بازمی گردد. خوشنويسي راه خود را پیدا کرده اما نقاشیخط هنري جدید است و با بکارگیری تکنیک،از ترکیب بافت،فرم و رنگ،نوعي زیبایی بصري خلق میکند و شاید تركيب این تکنیک و زیبایی به مرور جای خطوط سنتی را بگیرد البته برکسی پوشیده نیست تا هنرمند ریاضت خوشنویسی را به جان نخرد کار نقاشیخط معنا پيدا نخواهد كرد به عبارتي نقاشيخط شاگرد خوشنويسي است و راه كمال آن از دل خوشنويسي عبور ميكند.
هنرنیوز: به نظر شما آیا نقاشیخط این قابلیت را دارا است که برای کتابت قرآن مورد استفاده قرار گیرد؟
نقاشیخط این قابلیت را ندارد.شاید بتوان چند آیه یا یک آیه را با نقاشیخط به تصویر کشید اما همه آیات را نميتوان.در خطهای سنتی هم هرچند از نستعلیق برای کتابت استفاده شده اما هیچ کدام از خطوط قابلیت نسخ را ندارد.نسخ عربی از نظر خوانایی بهترین قابلیت را دارد اما نقاشیخط هرگز چنین قابلیتی ندارد.
هنرنیوز: خیلی از نسخ قرآنی در موزههای مختلف دنیا نگهداری میشوند.به نظرتان آيا اين آثار فقط از لحاظ هنري قابليت نمايش دارند يا چيزي در دل اين آثار نهفته است كه خاطب را به سمت خود ميكشد؟ بیانگر چیست؟
قرآن و هنر کتابت آن فقط مختص ایران نیست. قرآن مرزها را در نوردیده و پیامش برای همه ملتها است. کتابتهای قرآنی روی دیوارهای مساجد نه تنها درکشورهای اسلامی، بر روی مسلمانان تاثیر میگذارد،بلکه موسیقیای وجود روح نواز آن دل خارجیان بازدیدکننده از این مساجد را هم مسخ میکند. همانطور که میدانید اروپاییان،بسیاری از علوم را از کشورهای اسلامی گرفتند مگر نه اینکه اسلام و تعالیم قرآنی منجر به این پیشرفت جامعه اسلامی در گذشتههاي دور شده و این همان چیز است که خارجیان به آن اذعان دارند اما به زبان نمیآورند. آنها از اين علوم بهره گرفتند و راه پيشرفت را طي كردند. قرآن ماندگار است و از بین نمی رود. کتابت آن علاوه بر زیبایی ذاتی آن زیبایی ظاهری آن را دو چندان میکند.
هنرنیوز: آیا این حس در هنرمندان خوشنویس هم ایجاد میشود؟
خیلی از بچههای خوشنویس خطاطی آيات قرآني را با وضو و شب هنگام انجام میدهند، شب حالت عرفانی داشته و حس آن بیشتر منتقل میشود. شاید این تابلو از تابلو بازاری که بدون حس معنوی خطاطی یا نقاشیخط ميشود صد برابر تاثیر گذارتر باشد. این امور معنوی است و بستگی به عوالم هنرمند دارد اما قطعا این تاثیر از هنرمند به اثر و از اثر به مخاطب منتقل میشود.
هنرنیوز: فکر میکنید نقاشیخط چقدر توانسته در بین هنرهای دیگر به جایگاه شایستهای دست یابد؟
نقاشيخط راه طولاني پيش رو دارد. گلها، درختان،آرايش کره زمین، آدمها، دشت و دمن، درختان و گلها.آرامش موجود درطبیعت با ترکیب رنگ نقاشیخط قابلیت ماندگاری دارند. نقاشیخط جای زیادی برای کار کردن دارد و به نظرم هر نوع تغییراتی در آن گامی مثبت خواهد بود.هر چند هنوز به جايگاه اصلي خود دست پيدا نكرده و از آن با نام "گرايشهاي نوين خوشنويسي" نام برده ميشود اما من به شخصه نسبت به آينده اين هنر اميدوارم.
هنر زبان بین المللی است و دین، عرفان، اخلاق، شادی، دوست داشتن، آرامش و همه چیزهای خوب دنیا در دل هنر نهفته است. گواه این مطلب برگزاری نمایشگاه نقاشیخط در بلاروس بود. با اینکه مردم اين كشور چیزی از هنر نقاشیخط نمی دانستند اما از آن استقبال بینظیری کردند. هنر زبان دلها است و زبان دلها زبان بین المللی است، روح را پالايش ميدهد و روح تازه اي در جان آدمي ميدمد.
هنر نیوز: در حال حاضر هنر در ایران در مقایسه با سایرکشورها چه و ضعیتی دارد ؟ آیا به موقعیت تثبیت شدهای دست یافته است ؟
متاسفانه هنر آنطور که باید به مردم شناسانده نشده و مردم و مسئولين آنگونه که باید برای آن ارزش قائل نشدند.مردم سایر کشورها هنر را کاملا میشناسند،با آن آشنایی دارند و با هنر زندگي مي كنند؛ یا حداقل اگر هنر را نمیشناسند برای هنر و هنرمند احترام و ارزش قائلند. این احترام از پولی که برای هنر و در راه هنر خرج میکنند مهمتر است.البته گفتم آنها هنر را میشناسند شاید حدود ده تا بیست درصد مردم با هنرآشنایی ندارند اما در كشور ما مردم بسياري از هنرها و هنرمندان اصيل خود را نميشناسند و اين براي جامعهاي كه به قول معروف ميگويد هنر نزد ايرانيان است و بس مايه تأسف است. اين وظيفه رسانهها و مسئولين است كه هنر را به مردم بشناسانند.آشنايي با هنر راه تعالي همه جوامع بوده ،هست وخواهد بود.
هنرنیوز: چرا از نقاشیخط در خارج از کشور استقبال میشود؟
نقاشیخط در خارج از کشور با استقبال زیادی روبرو است اساسا هر چیز که با رنگ و لعاب در ارتباط است و حالت معنوی ایجاد میکند، مورد توجه قرار ميگيرد. از نظر روانشناسي رنگها تأثير بسزايي در ايجاد آرامش رواني دارد و تركيب رنگ با خط كه تركيبي از رنگ و فرم است ميتواند دنيايي را خلق كند كه آرامش معنوي خاصي را به دنبال دارد.خوشبختانه در ايران هم از نقاشيخط استقبال ميشود و اگر اين هنر به درستي به مردم معرفي و آموزش داده شود،قطعا جايگاه شايستهاي پيدا خواهد كرد.
درباره غلامحسین الطافی:
غلامحسین الطافی درسال 1350 در تهران متولد شد.او سالها نزد استاد علیتن به کسب هنر خوشنویسی پرداخته و تاکنون 7 نمایشگاه انفرادی و9 نمایشگاه گروهی،1 نمايشگاه در كشور بلاروس و يك نمايشگاه درمجتمع فرهنگي روسيه در تهران برگزار كرده است. از نمایشگاههای انفرادي استاد غلامحسین الطافی (ممتاز انجمن خوشنویسان ایران - استاد دانشگاه آزاد اسلامی)مي توان به برپايي نمایشگاه در فرهنگسرای ابنسینا، اقوام،خاتم، مجتمع رعد وابسته به بهزيستي و دانشجو اشاره کرد. او مدت 3 سال از عمر خود را به کسب هنر نقاشی خط پرداخته و تعدادی از آثار این نمایشگاه نقاشی خط محسوب میگردد. آخرين فعاليت هنري الطافي شركت درنمايشگاه گروهي آيه هاي نور( آثار نقاشيخط) در موزه هنرهاي معاصر فلسطين در ماه مبارك رمضان بود.
مريم اطيابي