به گزارش هنرنیوز؛ طبیعتگردی از شاخه های متفاوتی تشکیل شده است یکی از این زیرشاخه ها غارنوردی است که متأسفانه در کشور ما ناشناخته بوده و با مشکلات زیادی روبه رو است . درباره غارهای ایران و مشکلات جذب گردشگر در این حوزه با جواد نظامدوست ـ رییس انجمن

غارنوردی و غارشناسی ایران - به گفت و گو نشستیم.

ضرورت ایجاد انجمن غارنوردی و غارشناسی ایران از چه زمانی احساس شد؟
غارنوردی رشته ورزشی و علمی است که به طور جدی تا کنون به آن پرداخته نشده است. در کنار رشته‌های موجود در کوه‌نوردی مثل سنگ‌نوردی، یخ‌نوردی، راهپیمایی، دیواره‌نوردی و رشته‌هایی از این دست، غارنوردی از جمله رشته‌هایی بوده که با بازدید غارهای کشف شده و دیدن دنیای زیرزمینی به آن‌ها مراجعه ‌شده است. اما نگاه جدی به آن بازمی گردد به زمان حضور اعضای اتحادیه جهانی غارنوردی در  کشور ( سال  2008) و ارتباط علاقه‌مندان غارنوردی ایران با این اتحادیه جهانی که نگاه علاقه‌مندان این حوزه را تغییر داد و با تشکیل انجمن تخصصی و غیردولتی این رشته، سمت و سوی غارنوردی از یک نگاه گردشگری، طبیعت‌گردی و حفظ محیط زیست به یک نگاه علمی مبدل شد.

یعنی تا آن زمان به غارنوردی نگاه تخصصی وجود نداشت؟
دانستن اطلاعات لازم زیر زمین نیازمند داشتن اطلاعاتی است که در رشته‌های مختلف زمین مثل آب‌شناسی، زمین‌شناسی، باستان‌شناسی، جانورشناسی، زیست‌شناسی و هیدروژئولوژی موجود است و برای دانشمندان زمین‌شناسی بسیار مهم است در راستای انجام این افکار از دو بعد می‌توان به موضوع نگاه کرد:
۱ - افرادی که به شکل حرفه‌ای غارنوردی می‌کنند تخصص و تجربه غارپیمایی را دارند ۲- افرادی که علم زمین‌شناسی و غارشناسی را دارند.
در راستای این اهداف انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران با دانشگاه‌های زمین‌شناسی ارتباط برقرار کرد و شروع به شناسایی علاقمندان به این علم و عملیات غارنوردی نمود و در این راه گام‌های بسیار خوبی برداشت. عضویت بیش از ۶۰ نفر از اساتید زمین‌شناسی و حضور دانشجویان این رشته بنیه علمی این انجمن را تا حدودی بالا برده و زمینه‌ساز هدف اصلی انجمن شد.

چه تعداد غار در کشور وجود دارد؟
ما در ایران غارهای زیادی داریم. تاکنون حدود ۱۲۰۰ – ۱۳۰۰ غار در سراسر کشور شناسایی شده است. مطمئناً تعداد غارهای ناشناخته زیادی با توجه به ساختار و پتانسیل مناطق مختلف، ارتفاعات و رشته کوه‌های آهکی در کشور وجود دارد،که دهانه آنها هنوز کشف نشده است.

عمیق‌ترین غار ایران در کجا قرار دارد؟
غار پَراو (= پر آب) نام غاری است که در کوه پراو ، دوازده کیلومتری شمال شرق شهر کرمانشاه و در میان کوه تاق بستان و کوه بیستون قرار دارد. غار پرآو که بزرگترین غار عمودی دنیا و دومین اثر طبیعی ملی کرمانشاه بود، در سال ۱۳۸۸ توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران به ثبت رسید.

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد غار پراو وجود دهانه آن در ارتفاع سه هزار متری از سطح دریا است که این بالاترین سطح در بین تمام غارهای دنیا بود.

پراو با ۲۷ حلقه چاه و عمق ۷۵۲ متر عمیق‌ترین غار ایران است، سالها به عنوان یکی از عمیق‌ترین غارهای آسیا شناخته می‌شد اما اخیراً به رتبه‌های پایین‌تر نزول کرده است. از آنجا که ما تیم یا گروهی نداشتیم که غارهای جدید را جستجو کنند، در نزدیکی‌ ما یعنی در آبخازیا گرجستان غار عمیق‌تری پیدا شده که در آن مشغول اکتشافات هستند و در حال حاضر آن عمیق‌ترین غار آسیا و جهان است و عمقی حدود ۲۲۵۰ متر دارد.

چرا امکان کشف جدید وجود ندارد؟
با وجود اینکه در ایران نقاط مستعد کشف غارهای بزرگ و عمیق‌تر وجود دارد اما فضا و نیروی خاصی برای این کار طراحی نشده که از کانال علمی و عملیاتی به کشف غارهای عمیق‌تر بپردازند. با این وجود غارهای دیگری از جمله غار طویل نمکدان در قشم ( استان هرمزگان) که از نظر نوع در دنیا منحصر به فرد بوده و جزو بزرگترین غار نمکی جهان هست ، کشف شده است . هم اکنون بیش از ۱۰۰ گنبد نمکی در ایران وجود دارد که از آنها غارهایی با این جنس تشکیل می‌شوند، از جمله غار دانشجو به عنوان پنجمین غار طولانی نمکی جهان در گنبد نمکی جزیره هرمز و بیش از ۲۰ غار در منطقه دشتی و خوربس و کنارسیاه فیروزآباد از جمله این غارها هستند.گنبدهای نمکی جهانی بسیار فراوانند و هنوز روی خیلی از آنها تحقیق کامل صورت نگرفته است. 

مریم اطیابی