محمد بیک زاده تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز از تولید آثار سینمایی، تلویزیونی و فیلم های مستند با مضمون دفاع مقدس در غرب کشور خبر داد و گفت : در حالی که کُردهای منطقه به دنبال اهداف خاصی هستند اما خوشبختانه کُردهای ما همچنان به ایرانی بودن خودشان افتخار می کنند و ما باید ارزش وطن دوستی این مردمان کُرد را قدر بدانیم و آنان را نمایش دهیم تا آنان بدانند که ما این قدر شناسی را پاس می داریم .
متن گفتگو «محمد بیک زاده» بدین شرح است:
جناب بیک زاده ؛ شما یک قرار داد سه جانبه ای را با سپاه و مؤسسه نور گستر گلها منعقد کردید. قدری در مورد این قرار داد توضیح بدهید؟ این قرارداد یک قرار داد سه جانبه بین پروژه شهید بروجردی - دانشگاه امام حسین (ع) - مؤسسه مشاوره ای نورگستر گلها و بنده به عنوان تهیه کننده ی اصلی پروژه ها می باشد. که پروژه ی شهید بروجردی از دانشگاه امام حسین(ع) مکلف شده اسناد را در اختیار ما بگذارد و مؤسسه نورگستر گلها تأمین بودجه بکند و بنده هم اسناد را ابتدا مطالعه و بعد آنان را به فیلمنامه های قابل تولید تبدیل کنم تا در نهایت به مرحله ی تولید برسند.
این اسنادی که دانشگاه امام حسین(ع) از رشادت های رزمندگان در غرب کشور در اختیار شما قرار داده یا می دهند تاکنون به آثار سینمایی یا مستند تبدیل شده اند؟ متأسفانه هنوز چنین کاری صورت نگرفته و تأسف من هم به همین دلیل است که فیلمسازان ما کارهای جنگی زیادی ساختند و به جز برخی از این آثار ، بقیه مستند به اسناد جنگ نیست بلکه 80 درصد آنان تخیلی است و 20 درصد آن مستند است. تازه آن مستندات هم از طریق شنیده ها بوده نه اسناد واقعی .در حالی که ما قصه های بسیار زیبایی داریم که مستند هستند یعنی مکان ، چگونگی اتفاق ها و حتی آدم های آن معلوم است. اما از این اسناد استفاده نشده است.
آیا در این قرار داد مشخص است که شما باید چه حجمی از تولیدات را انجام دهید؟ این تولیدات سه بخش دارد ، یک بخش آن خوراک تبینی راهیان نور است که وقتی به یک منطقه سفر می کنند بدانند که در کدام منطقه هستند و در این منطقه چه اتفاقاتی در زمان دفاع مقدس رخ داده است. دیگری بخش مستند است و سوم تولید فیلم های سینمایی، سریال های تلویزیونی و سریال هایی برای شبکه خانگی است البته متاسفانه ما در تولید مستند، قدری ضعیف عمل کردیم - به جز چند تایی - ما مستند را به گونه ای دیدیم که یک نفر دوربینی در دست بگیرید ، راه برود و خودش هم حرف بزند ،خودش هم تصویر برداری و لابد خودش هم باید فقط نگاه کند! در حالی که کار مستند به مراتب سخت تر از کارهای نمایشی است شما کارهای نشنال جئوگرافی را نگاه کنید. کارهای مستند این شبکه حتی سخت تر از کارهای سینمایی است شاید برخی ها بگویند نشنال جئوگرافی در مورد طبیعت مستند ساخته در حالی که این شبکه در مورد جنگ بوسنی هم مستند ساخته است. بنابراین هدف ما از تولید مستندها این است که بیننده در مستند ، کمترین نیاز را به توضیح داشته باشد. در مورد تولید فیلم های سینمایی یا سریال های تلویزیونی با مضمون دفاع مقدس باید بگویم که جنگ ما را یک مشت معتاد و لات ولوت اداره نکردند بلکه بهترین مردم و برترین بچه های تحصیل کرده ای بودند که دانشگاه را رها کردند و به جبهه ها رفتند و خنده رو هم بودند، جوک هم می گفتند اما معتاد و لات هم نبودند . این رزمندگان صحنه های کمیک و تراژدی دارند و می شود نمایش داد. ما متأسفانه دفاع مقدس را بد تعریف کردیم یا آن را خیلی سطحی نشان دادیم یا خیلی آرمانی و دست نیافتنی.
شما به عنوان تهیه کننده اصلی این تولیدات ؛ می بایست کارگردانان بیشماری را به خدمت بگیرید. دوستانی که می خواهند در این کارها مشارکت داشته باشند چگونه دعوت به همکاری می شوند؟ جامعه سینمایی ما جامعه بسیار کوچکی است بنابراین همه شناخته شده هستند و حد سلیقه و توانایی آنان معین و مشخص است. لذا برحسب توانایی دوستان می شود با آنان وارد گفتگو شد. البته با چند سینماگری که من صحبت کردم و اعلام آمادگی کردند دوستانی هستند که کارشان را بلدند. اما اگر من نسبت به فیلمسازی شناخت نداشته باشم حتما باید نمونه کار آنان را ببینم.
تولیدات دفاع مقدس تولیدات هزینه بری است. چقدر دست شما در بحث بودجه باز است؟ من بر روی توانایی های «مؤسسه مشاوره ای نور گستر گلها» به لحاظ مالی اعتقاد دارم اما من در حوزه ی فیلمسازی به عنوان یک تهیه کننده معتقد به یک فرمول هستم و آن این است که «اقتصاد سینما مبتنی بر زمان است» بنابراین من بر روی « زمان بندی» تأکید دارم یعنی آن کسی که برای تولید برنامه ریزی می کند باید به گونه ای برنامه خود را تنظیم کند که تولید را به صورت پارا لل ببیند. یعنی اگر صحنه ای به هر دلیلی ضبط نشد. صحنه بعدی بلافاصله آماده باشد. بنابراین باید در ابتدای کار ، گروه کارگردانی استوری بورد داشته باشند تا بفهمند چه کاری می خواهند بکنند. نمی شود گروه طراحی صحنه 360 درجه دکور طراحی کند تا کارگردان تازه بیاید داخل صحنه دکوپاژ کند؟! در حالی که صحنه ها قبلا باید بازبینی شده باشند و براساس استوری بورد طراحی صحنه بشوند و تحویل کارگردان داده شوند در این صورت است که کار بی جهت تعطیل نخواهد نشد مگراتفاقات غیر مترقبه.
پس با دقت نظری که شما در مورد تولید دارید احتمالا تیم های حرفه ای را دعوت به کار خواهید کرد؟ کاملا درست است.
یعنی جای گروههایی که به دنبال آزمون و خطا هستند در این پروژه ها نخواهد بود؟ نه وقت آن را داریم و نه بودجه آن را.
چه زمانی اولین کار را شروع می کنید؟ آیا مشخص شده است ؟ کار به لحاظ تحقیقاتی شروع شده و من بزودی ، اگر خدا کمک کند برای بازبینی از غرب کشور راهی آنجا خواهم شد. ضمن اینکه برای ما لوکیشن اصلی اتفاقات مهم است. یکی از اهداف اصلی ما این است که آن برنامه هایی که رزمندگان در جنگ اجرا کردند در هیچ دانشگاه جنگی وجود ندارد و یکی از اهداف ما حفظ این تاکتیک ها و تکنیک ها در خود مناطق اصلی که این اتفاقات رخ داده است. بنابراین لوکیشن برای ما مهم است.
خیلی از لوکیشن های واقعی ممکن است تخریب شده باشند آیا بازسازی لوکیشن خواهید داشت؟ البته همه جا تغییر نکرده است. می شود در همان منطقه، یک جای مشابهی را پیدا کرد که همان حس و حال را داشته باشد. اگر ما در لوکیشن واقعی باشیم می توانیم از خودِ مردم منطقه هم بویژه در تولیدات مستند استفاده کنیم و به نوعی بزرگترین لوکیشن ما، انسان شناسی مردم بومی منطقه خواهد بود.
پس در فیلم ها از خودِ مردم منطقه هم استفاده خواهید کرد؟ حتما همین طور است. چه بسا در فیلم های مستند، خودِ مردم جلوی دوربین حاضر شوند و ماجرا را توضیح دهند. قبول کنید اگر یک بومی ماجرای شهر خودش را بیان کند، مخاطب بیشتر با او همذات پنداری می کند چرا که او اسم و پیشنه دارد.
استارت کار به صورت سینمایی خواهد بود یا مستند؟ و آیا زمان آن قبل از ایام عید است یا در سال جدید؟ برنامه ای را که ما پیش بینی کردیم تولید یک فیلم سینمایی و یک مستند است که می خواهیم همزمان آن را شروع کنیم اما اینکه تاریخ آن چه زمانی باشد هنوز مشخص نیست.
شما تولیدات را به صورت مستقل انجام خواهید داد یا خواستار حمایت های دولتی و دیگر ارگانها هم هستید؟ ما کار را به صورت مستقل تولید خواهیم کرد. اما دست نیاز به سوی همه کسانی که دغدغه دفاع مقدس و دغدغه ی وطن دارند و ایران را دوست دارند دراز می کنیم و از آنان کمک می خواهیم. چرا که دفاع مقدس، متعلق به شخص خاصی نیست بلکه متعلق به همه اقشار ملت است. هر کسی مشتاق است بسم الله ، ما در خدمتیم.
نکته پایانی ؟ معتقدم ما در برهه بسیار حساسی بسر می بریم. در حالی که کُردهای منطقه به دنبال اهداف خاصی هستند اما خوشبختانه کُردهای ما همچنان به ایرانی بودن خودشان افتخار می کنند و ما باید ارزش وطن دوستی این مردمان کُرد را قدر بدانیم و آنان را نمایش دهیم تا آنان بدانند که ما این قدر شناسی را پاس می داریم. ما باید این خوبی ها را ببینیم. حضرت امام(ره) جمله ای را دریکی از سخنان خودشان فرمودند که خیلی مهم بود و آن این است که « این مردم خوبند، این خوب ها را نگه دارید». این جمله در عین حال سادگی اما بی نهایت عمیق و استراتژیک است. امیدواریم که بتوانیم با تولیداتی که انجام می دهیم این خوب ها را نگه داریم.
گفتگو از : مجید معافی
