رنگ‌ها به واسطه ارزش‌های بی‌نظیر خود در جهان هستی، از اثرگذاری قابل توجهی در اندیشه بشری بهرمندند.ازین رو در یادداشتی کوتاه به شناخت ارزش رنگ‌ها در فضای زیستی خود می‌پردازیم.
برای ارتباط درست با رنگ‌ها لازم است خصوصیات آن ها بهتررا بشناسیم. تنوع رنگ‌های شناخته شده به بیش از چهار میلیون رنگ می رسد. این رقم نشان از این امر دارد که رنگ در جهان زیست ما از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. رنگ‌ها داراي نيروي خاصي هستند و هر يك از طيف‌ها يك احساس عميق را در محيط القا مي‌كنند.
رنگ‌ها بر روان آدمی تاثیر فراوانی دارند. روانشناسان بر این باورند که رفتارهای انسانی با رنگ در ارتباط است، آن چنان که می توان بسیاری از رفتار های انسانی را به وسیله رنگ کنترل کرد. رنگ‌ها در کاهش استرس، فشار خون و بسیاری از اختلالات جسمی موثرند. هم چنین رنگ‌ها می توانند آسیب های جسمی ناشی از خطرات محیط کاری را کاهش دهند.
محققان بر این باورند که شناخت و استفاده صحیح از رنگ‌ها می تواند تنش را از محیط کار یا زندگی بزداید و فضایی دلپذیر برای ساکنین فراهم آورد. در مجموع می توان گفت، رنگ‌ها عمیقا بر حالات، روحیه، رفتار و روابط عمومی و اجتماعی تاثیر می‌گذارند برخی از رنگ‌ها تاثیر بسیار مثبتی را در محیط اعمال می‌كنند.
این یافته های می توانند اهمییت رنگ‌ها را به عنوان عامل اثر بخشی در زندگی روزمره را نمایان تر کند.با علم به این موضوع لزوم شناخت اثرات طبیعت بر زندگی اجتماعی و فردی بر ما روشن تر می شود.
استفاده از رنگ بر دیوارهای دست ساخته انسانی به آغاز پیدایش معماری پیوند دارد. کاربری رنگ نزدیک کردن فضاهای داخلی به طبیعت را می توان اولین و مهم ترین دلیل استفاده از رنگ در فضاهای داخلی از ابتدا تا امروز دانست. علت دیگر استفاده از رنگ در محیط زندگی غریزه تزئین است. غریزه زینت بخشی به محیط از جادوهای ابتدایی برمی خیزد و شاید بتوان گفت تزئین ریشه در جادو دارد.
پیشینه استفاده از رنگ هر آن چه که هست، در زندگی انسان معاصر نقشی بی بدیل و موثر دارد. در جهان امروز با وجود مشکلات بی شمار جوامع بشری، یافتن راهی برای زندگی بهتر و افزایش آرامش از اهمیت شایانی برخوردار است. محققان با علم به افزایش آلودگی های زیست محیطی، آلودگی های صوتی، بصری و تنفسی و بسیاری از مشکلات رایج در زندگی روزمره از جمله مشکلات اقتصادی فرهنگی و. .. در صدد یافتن راهی مناسب برای اثر بخشی مثبت در روان انسان امروز دارند.
یافته های محققین نشان می دهد سهم عمده مشکلات کاری و زندگی در محیط منزل نه به واسطه سختی های ناشی از کار که به سبب عدم تناسب محیط با روان فرد است. این امر نشان داد، توجه به مسائلی از قبیل رضایت از محیط، راحتی در استفاده از وسایل و بسیاری از عوامل دیگر در کم کردن خستگی روانی فرد اثرهای قابل توجهی دارند. در این راه لازم است از طریق شناخت قابلیت های محیط به اصلاح آن پرداخت.
یکی از قابلیت های محیط، رنگ و استفاده درست از خصوصیات آن در فضاهای داخلی است. آن چه در ارتباط با رنگ حیاتی به نظر می رسد، تغییر حالات محیط و تغییر در اثر بخشی آن است که توجه بسیاری از محققین را به خود جلب کرده است. در مجموع می توان خاصیت های رنگ‌ها را به دو دسته تقسیم کرد. خاصیت های فیزیکی و خاصیت های شیمیایی رنگ. از جمله خاصیت های رنگ می توان به مواردی اشاره کرد.
رنگ‌ها به دو طیف سرد و گرم قابل تقسیم است. می توان از اثرات رنگ‌ها در بهبود محیط زندگی به نحو درستی استفاده کرد. رنگ‌ها همچنین دارای قانون دیگری نیز هستند که در طراحی داخلی موثر است، این اصل، قانون وسعت سطح است. ازین ویژگی می توان در وسیع تر جلوه دادن محیط زندگی و یا کاهش وسعت آن استفاده کرد. هم چنین طول موج ررنگ‌ها به عنوان خاصیتی که سرعت انتقال رنگ به چشم مخاطب را نیز کنترل می کند. ازین خصلت می توان در فضاهای داخلی به نحو موثری بهره برد.
برای مثال رنگ‌های طیف آبی و نیز رنگ‌های طیف بنفش در وسعت بخشی به فضاهای کوچک بسیار ثمر بخش هستند. همین خصوصیت در مورد رنگ‌های طیف نارنجی قرمز و سیاه اثری به عکس دارد که از این خصوصیت در کوچک تر ساختن محوطه های بسیار بزرگ و یا سقف های بلندی بهره برد که به علت بزرگی بیش از حد برای بیننده از امنیت و گرمی لازم برخوردار نیستند.
تمامی عناصری که در فضای داخلی زاید هستند اما از وجود آن ها گریزی نیست می توانند ازین طریق در نگاه مخاطب ناپدید شوند. و یا تمامی عناصری را که باید در یک محیط به خوبی دیده شوند و یا برای تزئین انتخاب می شوند می توانند با رنگ‌هایی استفاده شوند که طول موج بیشتری دارند.
نکته پر اهمیت این جاست که رنگ‌های متعارف در دکوراسیون اثر بخشی کمتری در ذهن دارند و می توان از آن ها برای مکان هایی بهره برد که نباید برای مخاطب با جلب توجه همراه باشند و تمرکز را از بین نبرند. اداراتی که با قانون مرتبطند ازین دسته اند.
خصوصیت دیگر رنگ‌ها قانون همزمانی رنگ‌هاست.
رنگ‌ها خصوصیات دیگری نیز دارند که از آن جمله قانون رنگ‌های مکمل است. هر رنگ در ذهن مخاطب، رنگ مکمل خود را تداعی می کند.
رنگ‌ها در کنار رنگ مکمل خود جلوه بهتر و پر فروغ تری خواهند داشت. شناختن رنگ‌های مکمل به راحتی امکان پذیر است. تمامی رنگهای دایره رنگی ایتن دقیقاً روبروی رنگ مکمل خود قرار دارند. مکمل هر رنگ اصلی ترکیب دو رنگ اصلی دیگر است. چنان که مکمل رنگ سرخ رنگ سبز است که از ترکیب زرد و آبی، به عنوان دو رنگ اصلی دیگر به دست می آید. مکمل رنگ آبی، رنگ نارنجی است که از ترکیب زرد و سرخ، به عنوان دو رنگ اصلی دیگر به دست می آید. مکمل رنگ زرد، رنگ بنفش است که از ترکیب سرخ و آبی، به عنوان دو رنگ اصلی دیگر به دست می آید.
خلوص و اشباع رنگ خصوصیت دیگر رنگ‌ها است. رنگ‌ها هرچه به رنگ اصلی نزدیک تر باشند جلوه و جلای بیشتری دارند. ازین خصوصیت می توان بهره بسیاری برد. تمای اشیا و لوازمی که بهتر است به راحتی دیده شوند با رنگ‌های خالص نشان داده می شوند. نمونه این امر در کارخانه ها مشخص کردن محدوده های خطر با رنگ زرد یا سرخ است. تمامی لوله های گاز با زرد پر فروغ می شوند تا برخورد اشیاء و ابزار تیز با آن ها مشکلی ایجاد نکند.

در پایان می‌توان گفت؛ رنگ‌ها خصوصیات بسیاری دارند که شناخت آن ها می تواند مقدمه درستی برای طراحی و یا تغییر دکوراسیون به مخاطب ارائه دهد.