احمد میر علایی مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی ارزیابی خود را درباره سینما طی چهار سال گذشته و نقش بنیاد سینمایی فارابی در سینمای ایران صحبت کرده که بخش‌هایی از آن را در ادامه می‌خوانید:
- «در فارابی به روی همه سینماگران باز است ولی برای هیچ یک از آنها دعوتنامه نفرستاده و نخواهیم فرستاد.»
- «آنچه در مسائل سینمای ایران دیده شد عدم گذشت افراد و گروه‌های مختلف سینما نسبت به یکدیگر بود. به این معنا که در این مناقشات افراد اصل مطلب یعنی پرداخت به هنر و صنعت سینما را فراموش کرده و به حاشیه رفتند. نکته دیگر اینکه در شرایط بحرانی ایجاد شده به جای حل مشکل مدام دنبال مقصر می‌گشتند. این درحالی است که هم هنرمندان و هم مدیران باید صبورانه با این موضوع برخورد می کردند.»
- «دست‌اندرکاران سینما در همه سطوح باید صبورانه برخورد می‌کردند و هریک اشکال های خود را می پذیرفتند. من با اطمینان می گویم که هر دو طرف مناقشه مقصر بودند چراکه هیچ یک به خود نگاه نکردیم تا مشکل را ریشه‌یابی کنیم بلکه همه دوست داریم در آیینه ای نگاه کنیم که عیب‌ها و اشکال‌ها را بپوشاند و در عین حال در همان آیینه با کمی تروکاژ اشکال‌های طرف مقابل را ببینیم و همین مسئله موجب شده تا سینماگران و مدیران در این عرصه از همه اهدافی که داشتند دور بمانند. در واقع غیرمنصفانه است تمام اقدامات و حرف‌ها را مغرضانه پررنگ کنیم و در عین حال فراموش کنیم که مدیران و سینماگران به هر تقدیر آورده‌هایی داشته‌اند.»
- «یک دوره مدیریتی از آغاز تا پایان، با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه است و حتما مسائل مختلفی را از سر گذرانده و در این مسیر حتما آورده و در عین حال نواقصی هم داشته است. بنابراین اینگونه نیست که تنها ایرادها را پررنگ کنیم. وقتی حرف از ارزیابی عملکرد می زنیم باید منصفانه حرف بزنیم، اما متاسفانه در مسائل اخیر سینمای ایران اغلب افراد سلیقه شخصی خود را در نظر گرفتند و همین مسائل باعث شد تا از هدف اصلی یعنی صنعت سینما دور بمانیم.»
- «من در این مناقشات شاهد بود که اشخاصی از سر دلسوزی وارد شدند اما چون این دلسوزی در جهت اهداف افراد و یا گروه‌های سینمایی نبود مورد حمله قرار گرفتند.»
- «حسین زندباف در بحث هیات ساماندهی صنوف از سردلسوزی و خیرخواهانه وارد شد، اما با برخورد نامناسب افراد مواجه شد. این درحالی است که به هیچ عنوان صلاح نیست فرد با تجربه‌ای مثل زندباف که می‌تواند از جهت اخلاقی و حرفه‌ای الگوی سینمای ایران باشد اینگونه مورد حمله قرار گیرد. با این اوصاف معتقدم که سینمای ایران گرفتار بلای بزرگی شده بلایی که همه ادیان آسمانی درباره آن هشدار داده اند و آن بلا ناشکری در برابر دستاوردهایی است که در اختیار داریم. از همین رو امیدوارم که سینما به عنوان مهمترین عنصر در بین سینماگران و البته مدیران بار دیگر اهمیت واقعی خود را به دست آورند.»
- «متاسفانه در حال حاضر در جایی ایستاده‌ایم که همه ارزش‌ها را فراموش کرده‌ایم. به نظر من عده‌ای دانسته و یا ندانسته به صنعت سینما ضربه وارد کرده‌اند. دانسته افرادی هستند که با همه مسائل فرهنگی و ارزش ها مخالفت داشته و دارند و به هر شکلی می‌خواستند بنیان‌های ارزشی کشور را زیر سئوال ببرند. نادانسته هم افرادی بودند که زبان سینما را از اساس نمی شناختند و اظهارنظرهایی که می‌کنند به این صنعت لطمه می زنند.»
- « نداشتن تدبیر و اجازه ورود سینما به حاشیه و مناقشات بی‌پایه از جمله مسائلی است که اتفاقا خود سینماگران باعث آن شده و اجازه داده‌اند حرف‌ها، تهمت‌ها و قضاوت‌هایی از بیرون نصیب سینمای ایران شود. این درحالی است که باید به زیر یک چتر جمع شدن فکر کنیم و با یکدیگر تعامل کنیم. متاسفانه امروزه فراموش کرده ایم که هنرمند زبان تعامل دارد و تا زمانی که به تعامل نرسیم همین مناقشات باقی است. در واقع هیچ یک از سینماگران در جریان این مناقشات مادرانه عمل نکردند.»
- «کسانی در حال حاضر به سینما ضربه می‌زنند که برای پیشرفته نشان دادن خود در سینما، مراقب هستند هیچکس از آن‌ها پیشی نگیرد و متاسفانه این نوع نگاه به پیشرفت در سینما گریبان فارابی را نیز گرفت.»
- «همه تلاش من و همکارانم این بود که بنیاد سینمای فارابی که تحویل گرفتیم با بنیاد سینمای فارابی که تحویل می دهیم متفاوت باشد و خروجی قابل دفاعی از عمر و سرمایه ای که در طول چهارسال صرف کرده ایم به مدیریت بعدی تحویل دهیم.»
- «من به شخصه مخالف این بوده و هستم که برگزاری جشنواره فیلم فجر از فارابی گرفته شود. فارابی سال‌ها تجربه در زمینه برگزاری این جشنواره دارد و به این دلیل که ساز و کاری که در فارابی برای برپایی جشنواره طراحی شده بود ساز و کار درستی بود. به همین دلیل صرف نظر از اینکه دبیر جشنواره چه کسی باشد باید فارابی این جشن ملی را برگزار کند.»
- «در همان سالها که برگزاری فجر به عهده فارابی بود سعی کردیم جدا از مطرح شدن فیلم‌های خاص، فرصت دیده شدن را به دیگر آثار سینمایی بدهیم. همچنین در بحث اسکار نیز سعی کردیم در رعایت عدالت فیلم ها مطرح و به اسکار معرفی شوند. در واقع اصل مطلب در انتخاب فیلم برای اسکار بها دادن به وحدت ملی سینماگران ایرانی بود. در این مسیر کارهایی که انجام شد در جهت سینما و هنر فیلمسازی بوده است.»
- «حقیقت سینما این است که اگر همان فیلم‌هایی را که روزگاری رکورددار تماشاگر و فروش بوده‌اند امروزه بار دیگر تولید کنیم، مردم برای دیدن آن فیلم‌ها به سالن سینما نمی‌روند. به همین دلیل باید جذابیت و تنوع در محتوا را با توجه به محدودیت‌هایی که در جامعه داریم رعایت شود. ضمن اینکه محدودیت در سینمای ایران زیبا است و خلاقیت را در آثار هنرمندان ایجاد کرده و سینمای ایران را فراتر از مسائل انسانی برده است. رسیدن به این نقطه یکی از اهداف فارابی بود و در همان زمان هم این نکته را مطرح کردیم که عنصر جذابیت در سینمای ایران کم‌رنگ شده است.»
- « معتقدم زمانی بنیاد سینمایی فارابی باید به خودش افتخار کند که سینمای ایران در بخش خصوصی فعال شود و حتی یک فیلم با بودجه دولتی ساخته نشود. زمانی که به این مهم دست یافتیم می توان گفت که با سینمایی پویا مواجه هستیم و آن روز روزی است که بنیاد سینمای فارابی به بودن خود در عرصه سینما افتخار می کند. اما درباره دو فیلم «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» و «دربند» از نظر من اینها آثار ملی هستند که در جشنواره های جهان می تواند خوش بدرخشند.»
- «فیلم «چ» ابراهیم حاتمی‌کیا از جمله افتخارات سینمای ایران در حوزه دفاع مقدس است که در فارابی تولید شده است، اما این فیلم مانند سایر تولیدات از فضای مسموم رسانه‌ای دور نبوده است. من یادم هست در فیلم «استرداد» حرف از بودجه ۱۲ میلیارد بود و حرف و حدیث های بسیاری هم در این زمینه مطرح شد که اصلا درست نبود. متاسفانه فیلم «چ» هم از این فضاسازی‌های مسموم علیه فیلم‌های فاخر مستثنی نبوده است این در حالی است که فیلم «چ» در جشنواره سی و دو فیلم فجر اعتبار جشنواره خواهد بود.»
- «اتفاق‌هایی که در جشنواره فیلم فجر برای جوایز افتاد به هیچ عنوان ربطی به اراده و خواست برای دیده شدن فیلم‌های استاندارد نداشت وگرنه «هیس! دخترها فریاد نمی زنند» و«دربند» خوب دیده می‌شدند.»
- «من با چنگ و دندان بودجه ها را تامین می کردم. در شرایطی که دلار چند برابر شده و به هیچ عنوان حتی یک ریال هم سوبسید دریافت نکردم. این در حالی است که وقتی فارابی را تحویل گرفتم حدود ۵۰ درصد سوبسید می‌دادند، اما در حال حاضر این امکان قطع شده است. به همین دلیل مدام دنبال این بودم که ببینم کجا پول می دهند تا هزینه های جاری و مشکلات مالی پروژه ها را تامین کنم بنابراین بخش بزرگی از مشکلات ناشی از بودجه در سینما است.»
- «اصلا رقم های ۵ میلیارد و هفت میلیارد قابل توجه نیست در سینمایی که این همه جمعیت دارد. باور کنید فروش آش و حلیم در ماه رمضان بیشتر از گردش مالی سینما در همین ماه بوده است. ایران کشوری است با مردم پویا و به همان اندازه که انرژی هسته ای می خواهیم به همان اندازه هم موسیقی، تئاتر و سینما نیازمند است و آنچه می تواند اهداف بلندمدت نظام و مردم را نشان دهد هنر سینما، موسیقی و تئاتر است، اما واقعا چطور می توان انتظار داشت با این بودجه های اندک کارهای بزرگ و اساسی انجام داد و اساسا بخش بزرگی از این مناقشات به دلیل کمبود بودجه بوده است.»
- «از روز اول در فارابی قرار گذاشتیم و گفتیم که در فارابی به روی همه فیلمسازان باز است ولی برای هیچ‌کس کارت دعوت نمی‌فرستیم چراکه ساز و کار بنیاد سینمایی فارابی و مکان آن مشخص است. بنابراین فیلسمازی را دعوت نکردیم که اینجا بیاید تا درباره ساخت فیلم صحبت کنیم.»
- «درباره بهرام بیضایی هم همین اتفاق افتاد این فیلمساز دو فیلمنامه دارند و ما با نمایندگان بیضایی در تهران صحبت کردیم. چون او را هیچگاه از نزدیک ندیدم و تنها با نماینده ها در ارتباط بودیم. در پی صحبت با آنها اعلام کردیم که آمادگی همکاری با بیضایی را داریم.یا حتی درباره جعفر پناهی، قبل از اعلام حکمش به فارابی آمد و قرار بود یک فیلم جنگی بسازد و من هم با آقای شمقدری در میان گذاشتم که با پناهی فیلم مشترک کار خواهیم کرد و مدیر سازمان سینمایی هم استقبال کرد اما بعد اعلام کردند که ممنوع الکار شده است و ادامه کار متوقف شد. البته به اعتقاد من درباره چنین حکم هایی باید تجدید نظر شود چراکه به هنرمندی که آگاهانه و یا ناآگاهانه خطا می کند باید گوشزد کرد نه اینکه از انجام فعالیت های هنری منع اش کرد.»
- «محمدرضا هنرمند از دوستان خوب من است، اما هیچگاه در مدتی که من در فارابی بودم مراجعه نکردند. من معتقدم بیت‌المالی که در فارابی می آید متعلق به همه فیلمسازانی است که در چارچوب نظام فیلم می‌سازند. به کیومرث پوراحمد اشاره کردید باید بگویم که دو فیلمنامه دارند که قراراست با هم همکاری کنیم. یکی از این فیلمنامه ها را قرار است با لشکر نجف کار کند و بنیاد هم وارد کار می شود. جدا از این فیلمسازانی که اسم بردیم تهمینه میلانی، همایون اسعدیان هم آماده همکاری با بنیاد هستند. بنابراین در فارابی به روی هیچ فیلمسازی بسته نیست.»