چه تغیراتی باید در حوزه سینمای سینمای کودک انجام شود تا به دوره موفق خودش در دهه ۶۰ و ۷۰ برگردد؟اول اینکه مدیران واقعی سینما دوباره برگردند مدیرانی که آشنا به منابع و ماخذ و مرجع فیلمهای کودکان باشند. آشنا به شیوه ساخت، منابع و ماخذ و مرجع فیلمهای کودکان باشند. آشنا به شیوه های ساخت این فیلمها. مدیر که برگردد فیلمساز را هم سرجای خودش قرار می دهد و یا امکان آموختن را برای آنها فراهم می کند. وقتی این اتفاق می افتد بودجه های لازم برای بازسازی آن سینما در اختیار کارگردان قرار می گیرد و آن ذوق و شوق بر انگیخته می شود. آخرین کار مدیر هم بازگرداندن تمام سینماهایی است که نمایش دهنده فیلمهای کودکان و نوجوانان بودند به سر جای خودشان است. آنها را از دست سوداگران فیلم فارسی خارج کند و به دست صاحبان واقعی فیلم کودک برگرداند.
شما به عنوان یک کارگردان در این زمینه چه کار می توانید انجام دهید؟من چه این تجربه باشد و چه نباشد یعنی چه این مدیر تغییرات را انجام دهد و چه نه کار خودم را انجام می دهم. من فیلمساز کودک نیستم، چون بلد نیستم اما در ساخت فیلمهای نوجوانان تبحر دارم. می دانم فرق اساسی بین فیلم کودک و نوجوان وجود دارد. بنابراین هرگز فیلم کودک نساخته ام و فکر هم نمی کنم بسازم. ولی عجیب علاقه‌مند به ساخت فیلم برای نوجوانان هستم. این مقطع سنی را خوب می شناسم.
این شناخت از کجا می آید؟از تئوری هایی که می خوانم. مدام در حال دنبال کردن این تئوری ها هستم. منابع، ماخذ و مراجعش را مدام دنبال می کنم و این منبع دنبال کردن ریشه در ذات خود من هم دارد. به نوعی علاقه مند به دوره نوجوانی خودم هم هستم. فکر به این دوره ذوق و شوق زاید الوصفی را در من بر می انگیزد. بنابراین به شکل مکانیکی نمی توانم فیلم بسازم. کار من حسی است. شاید می شد من فیلمساز بزرگسالان باشم ولی وقتی حسی برانگیخته نمی شود، نمی سازم، نمی توانم. چیزی در درونم من را بر می انگیزد مدام درباره دوره نوجوانی بسازم. عاشقانگی همیشه در زندگی من وجود داشته، مخصوصا در دوره نوجوانی خیلی عاشقانه زندگی کردم و این عشق از مادرم در من سرچشمه می گیرد. خاطرات زیادی از دوره نوجوانی خودم و مادرم دارد که ذوق ذاید الوصفی را در من بر می انگیزد.
سینما چگونه می تواند به عنوان یک ابزار تربیتی کودکان عمل کند؟سینما یک تصویر جادویی است. جادویی بودنش هم از اینجا نشات می گیرد که موضوعاتی فیزیکال به موضوعاتی ارگانیکال تبدیل می شوند. تکنیک سینما با هر موجودیتی خودش معجزه است، سحر است و خود همین کافی است. وقتی شما وارد سینما می شوید فقط مجبورید پرده را ببینید و هرچه که روی پرده می درخشد همانجا ذهن شما را مجذوب خودش می کند، حتی اگر نفرت شما را برانگیزد. تکنیک سینما جز دستاورهای اشرف بشر است این در ذات خود سینما نهفته است، تاثیر یعنی همین.
ما می خواهیم این تاثیر را از نفرت به یک آگاهی تبدیل کنیم. از سرگرمی به نوعی آگاهی، از جنگی شادمانی به زندگی و برای این امر باید هر دوره سنی را مطالعه کنیم. برای کودک نمی توان به زبان بزرگسال صحبت کنیم، لغت نامه کودک با بزرگسال متفاوت است هر چند احساساتشان در قالب یک انسان یکی است. زبان کودک زبان نماد، اشاره و سمبل است و کودک اینها را متوجه می شود. کودک باید اینها را حس کند. کودک نماد را حس می کند نه به زبان کلام، به زبان احساس و آن را به ضمیر ناخودآگاهش می سپارد.
می شود اینها را تعریف کرد؟بله می شود، تعریف دارد، ضمیر ناخودآگاه.
هنگام نمادشناسی شما دارید در پس یک اتفاق چیزی را نقل می کنید که شاید درکش برای بزرگسال هم سخت باشد ولی به گفته شما قرار است کودک این را حس کند، این ثقیل نیست؟نه اینطور نیست. اگر اینطور فکر می کنید به این دلیل نیست که سخت است. دلیل این است که فیلم بد دیده اید. نظام فهم سمبلیک را ابتدا باید چید و بعد سمبل را گذاشت. در فیلم کودک برای هر نماد یک مقدمه چیده می شود. فیلمهای بد را بزرگسالان با شیوه آگاهی خودشان ساخته اند به شیوه آگاهی کودک توجه نکرده اند. باید برای این مقدمه چینی کرد. تکرار یک چیز آن را تبدیل به نماد خواهد کرد. نظام فهم کودک به همبن طریق است. اگر بخواهیم بگوییم چیزی دیو و دد است یک مقدمه دارد. بزرگسالان مصطلح می فهمند و نیاز به نمادسازی هم ندارند.
انتظارات بخش خصوصی برای ساخت فیلم در این حوزه چیست؟بخش خصوصی دیگر وجود ندارد. به این دلیل که سینماها بیشتر دولتی اند. اگر هم بخش خصوصی داشته باشیم در اختیار فیلم فارسی سازهاست. آثار برای آگاهی بخشی به مردم ساخته نمی شوند، برای سرگرم کردن و کسب درآمد ساخته می شوند. بخش خصوصی سینما می خواهد.
