به گزارش هنرنیوز، کارگاههای صنایع دستی رکن اساسی تولید آثار هستند که همواره با مشکلات فراوانی روبه رو هستند. اما برای رشد کارگاههای صنایع دستی و پیشرفت آنها به غیر از گرفتن وام چه راههایی وجود دارد؟ از چه راههایی میتوان کارگاههای صنایع دستی و مشاغل خانگی صنایع دستی را فعال کرد . راهکارهای موجود را چیست؟
جمعه بازار
جابر شکاری یکی از هنرمندان سفال و سرامیک در این باره میگوید:« جمعه بازارهای صنایع دستی یک راه حل است. دانشگاه تبریز دارای بخش کارافرینی است که تلاش میکند جمعه بازار صنایع دستی راهاندازی شود. به نظرم جمعه بازار یا هر روز بازاری دیگر فقط و فقط بازاری یک روزه نیست. قدم به قدم باید پیش رفت. فرض کنید جمعه بازاری راه بیفتد در این حالت دوستان شرکت میکنند و با ارائه کار مناسب بازار کارشان را دردست میگیرند. سفارش میدهند. شناخته میشوندن. سلیقه و قیمت قابل پرداخت از سوی مردم را کشف میکنند. ایران سرزمین پهناوریه با خواستههای متفاوت است. قرار نیست شخصی که کارگاهی را دایر کرده صرفا در منطقه خودش فعالیت داشته باشد. پیشنهادم این است که دوستان درهر شاخه ای که هستند دنبال کشف سلیقه مردم باشند. با طراحی منحصر بفرد خودشان محصولی جدید و متفاوت از قبل ارائه کنند، مطمئنا جایگاه خودشان را بازار فروش به دست میآورند.بعد از آن گالری، نمایشگاه و ورک شاپ میگذارد.»
او راه حل دیگری را نیز ارائه میدهد و اضافه میکند:« البته اگر کارگاه ها یکجا جمع بشوند یا یکارز فروشگاه برای ارائه کارهایشان راهاندازی شود بسیار مفید است. من به شخصه برای یک کارگاه به جنوب نمیروم اما اگر ده کارگاه یکجا باشند حتماً سر میزنم چرا که هم کارهای بیشتری می بینم هم در صورت نبود جنس به سراغ مغازه بعدی میروم.
فروش آنلاین یکی از راه حلهای پیشنهادی فروشگاههای آن لاین است که
یاسمن تهرانی چندان تمایلی به آن ندارد . او در این باره اظهار میکند: « به نظرم هنر مخصوصاً صنایع دستی به گونهای است که مردم با ید آ ن را لمس کنند و حس نمایند تا بتوانند با اثر ارتباط برقرار کنند. فروش آن لاین خوب است اما ارزش کار چه میشود. از سویی ما نیازمند سایتهای خوب و قوی در حوزه معرفی و تبلیغات در مقیاس جهانی هستیم.»
وی معتقد است کارها باید اصالت خود را حفظ کنند اما کیفیت و نوآوری دو بال ضروری حفظ بازار هستند. همچنین بسته بندی صنایع دستی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
تهرانی در این باره می گوید:« خجالت میکشم گاهی اینقدر اجناس نازل با کیفیت و بستهبندی بد میبینم. باید قالب خشک و سنتی را شکست و با زدن گالری به سمت ارائه کالاهای با کیفیت رفت و از حالت ارائه صنایع دستی تزئینی صرف درآمد. من موافق راه اندازی بازارهای صنایع دستی البته با کنترل کیفیت هستم. متأسفانه اکثر بازارهای محلی با کارهای غیر هنری و غیر ایرانی اشباع شده است.»
طراحی به روز
اما
فاطمه مردانی کارشناس ارشد صنایع دستی نیز تأکید میکند:« ما در طراحی خیلی ضعیف هستیم چون بین رشتهای کار نمی کنیم.کسی که در حوزه صنایع دستی مشغول فعالیت است شاید در اجرا موفق باشد اما نیاز است طراحیهایی به روز برای موفقیت در فروش داشته باشد. آرزوی من موفقیت کارگاههای کوچک است که این باعث رشد صنایع دستی و تا حد زیادی رفع بیکاری میشود.»
ویگن خردمند یکی دیگر از هنرمندان صنایع دستی هدفگیری بازارهای خارجی را راه حل این موضوع میداند و عنوان میکند: دولت میتواند برای هنرمندان با سابقه حساب خارجی در ترکیه یا دبی باز کند تا آنها هم تبلیغاتشان را بین المللی کنند و فروش داشته باشند. تومن تولید کنند و به دلار بفروشند.»
او معتقد است فروش آنلاین خیلی خوب در حال باز کردن جای خود در میان سایر روشهای فروش است چراکه اکنون نسلی که با اینترنت بزرگ شدند بین گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال قرار دارند که در سالهای آتی نسل جدید هم به آنها اضافه خواهد شد و این گروه سنی بیشترین مشتریان صنایع دستی و هنر هستند.»
آموزش
بهروز سیفاللهی اما نکته اصلی و کلیدی را که در بحث رشد و پیشرفت تمامی مشاغل و صنایع و بویژه فعالیتهای مرتبط با رشتههای هنری همواره مورد بیمهری و غفلت قرار گرفته بحث آموزش میداند. این در حالی است که به گفتهی او در سایر کشورها بویژه کشورهای رقیب (در زمینه هنر های سنتی و دستی) به این امر مهم بسیار پرداخته و نتایج خوبی بدست آورده اند.
او میگوید:« در بحث آموزش میبایست به بخشهای مختلفی از جمله آموزشهای مرتبط با صنایع(تشریحی و عملی) اهمیت ویژه داد. آموزش در زمینه نحوه ارائه کالا (بسته بندی مناسب)، آموزش در زمینه بازاریابی و نحوه آشنایی با بازارهای هدف و ....البته در تحقق تمامی این مراحل تدارک امکانات و پیش نیازهای آموزشی بر عهده متولیان امر ( معاونت سازمان صنایع دستی کشور )است. با انجام موفقیت آمیز برنامههای آموزشی مطمئنا مراحل نهایی که شامل برگزاری نمایشگاه ها و بازارچههای موقت و دائمی است با اندوختههای علمی و عملی بصورت کاربردی پاسخگوی نیازهای صنعتگران محترم و زحمتکش کشورمان خواهد بود.»
بازاریابی
اما
بهزاد بابایی معتقد است این مباحث زمانی کاربرد دارد که کارگاهها بخواهند شروع به کار کنند و باید از آموزش خوب و دقیق در فرهنگ سازی و استاندارد سازی و کاربردی شدن محصول استفاده کرد اما این که کارگاههای فعال موجود رو چگونه باید فعالتر کرد تا درآمد زایی خوبی داشته باشند؟ پرسشی است که بابایی مطرح میکند و بدان این گونه پاسخ میدهد:« من در نمایشگاه بین المللی امسال شرکت کردم اما اصلا هیچ استقبال خوبی نشد. پس روی نمایشگاهها نمیتوان حساب خاصی کرد. باید نمونههایی که بازار فروش دارند را به جایگاههای اونکتها نشان داد یعنی بازاریابی کرد و سپس روی نمونههای موجود فعالیت کرد و سفارش گرفت. این بهترین راه برای پیشرفت کارگاهها هست. اگر بخواهیم به امید دولت باشیم هیچ پیشرفتی حاصل نمیشود.»
او تأکید می کند:« در طول سال چند نمایشگاه میتوان شرکت کرد؟ آیا شرکت در چند نمایشگاه مخارج کل سال یک هنرمند و صنعتگر را تأمین می کند ؟ آیا تا به حال دولت وامی داده که کارگاهها راحت بتوانند آن را دریافت کنند؟ پاسخ همه اینها « نه» است. پس دولت هیچ کاری انجام نداده و صرفاً به دنبال افزایش آمار و ارقام و بیلان کاری خودش هست و به کارگاه و اشتغالزایی و یا اینکه فروش یک صنعتگر در کارگاه چقدر است،اهمیت نمیدهد. پس باید خودمان شروع به حرکت کنیم و از بازار ارزیابی داشته باشیم، سلایق را شناسایی کنیم و نوآوری داشته باشیم و با کشف بازار هدف تولیداتمان را با کیفیت و بسته بندی خوب بفروش برسانیم و جذب مشتری کنیم.»
صادرات
نیما ذاکری یکی دیگر از هنرمندان صنایع دستی معتقد است دولت چون نتوانسته بنگاه اقتصادی خوبی از صنایع دستی خوب بسازد زیاد خودش را در گیر مسائل صنایع دستی نمیکند چرا که کالاهای دیگر بازار خود را به خوبی پیدا کردند و فروش خوبی دارند.
او میگوید:« ما باید با تلاش خودمان در آیندهای نه چندان دور دولت را موظف کنیم که به صادرات رو بیاورد و برنامه ریزی درستی برای فعال کردن کارگاههای صنایع دستی داشته باشد. هر چند جمعه بازار و پنج شنبه بازار ایدههای خوبی است اما اینها بازار دائمی فروش محصول یک کارگاه نیست. شاید برای فروش روزانه خوب باشد اما منبع درآمد همیشگی نیست .هر کارگاه اول باید بازار هدف داخلی را پیدا کند. بعد با کیفیت خوب کار را تولید کرده و روی بازارهای هدف داخلی متمرکز شود وقتی که توانست نمونه کارهایش را به تائید مشتری برساند، شروع به تولید در تیراژ انبوه کند البته با گرفتن مبلغ بیعانه برای خرید جنس و افزایش صنعتگر.»