گالری‌های تهران تشنه توجه مسولان امر است. مشکلات متعدد در نمایش آثار هنری بدان حد است که خطر صدمه رساندن به بدنه هنر معاصر به وضوح قابل مشاهده است. ازین رو لازم دانستیم به این امر نگاهی دوباره بیفکنیم.

آنچه همواره در خصوص آثار هنری و نحوه ارائه آنها جلب توجه می کند، فضاهای نمایشگاهی و نحوه قرارگیری اثر هنری در آن‌هاست. موضوعی که در اثرگذاری و حتی در اقتصاد هنر از اهمیت شایان توجهی برخوردار است و در هنر معاصر اثرگذار است. این امر گرچه تا حدی به امکانات مادی و بضاعت گالری داران و مجموعه داران باز می گردد، اما نکته اینجاست که بخش اعظم این مشکلات ناشی از سهل انگاری و کم توجهی مسئولان امر به نمایش آثار هنری است. امری که در پیشرفت ، فرهنگ سازی، جلب مخاطب و بسیاری از نتایج حاصل از خلق اثر هنری اهمیت شایانی دارد. شاید علت کم توجهی بسیاری از مخاطبان به هنر نامناسب بودن فضای ارائه آثار توسط بخش خصوصی و دولتی است، که شایسته توجه و بررسی است. وجود این مشکل در بخش دولتی که متولی فرهنگ سازی است؛ جای تأمل و بررسی بیشتری دارد، نمونه بارز این امر موزه فرشچیان در مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ سعدآباد است. این موزه با مجموعه ای ارزشمند از 70 اثر استاد محمود فرشچیان یکی از غنی ترین مجموعه های هنری کشور است. در بازدید از این موزه چند نکته جلب توجه می کند که به آنها اشاره می کنیم.

• نوردهی غیر یکنواخت در ساعات مختلف روز

در موزه فرشچیان و بسیاری از موزه‌های دیگر تهران عدم نوردهی مناسب به خوبی قابل رویت است. شرایط مطلوب نوردهی و عدم نوسان نور در ساعات مختلف روز جزو استانداردهای مفروض بر یک محیط نمایشگاهی است. در چنین شرایطی اثر هنری به صورت مطلوبی قابل رویت است.

این امر در مورد موزه فرشچیان بسیار نامطلوب و آزاردهنده است. آثار فرشچیان با نهایت ظرافت پرداخت و نقوش مواج و ریزه کاری های بسیار، به فضایی مطلوب برای ارائه نیاز دارند، که شرایط کنونی موزه فاقد این استاندارد است.

• نورپردازی آثار به نحو مطلوب

نکته دیگر در نمایش آثار هنری پرداختن به این امر است که منابع نوری متمرکز بر هر اثر هنری نباید در وضوح و سهولت دید اثر هنری اختلال ایجاد کند، این امر در موزه فرشچیان قابل بررسی است.

وجود شیشه بر روی آثار این حساسیت را چندین برابر می کند. در برخورد با این مجموعه نکته ای جلب توجه می کند و آن این است، که مخاطب تابلوهای فرشچیان از هر زاویه نمی تواند آثار را به صورت مطلوب مشاهده کند. نمی توان به دور از رفلکس های نامناسب نور، تابلو را به صورت کامل مشاهده کرد.



•نکته بعدی عدم وجود فضایی برای استراحت و تأمل مخاطب

آثاری با این جزئیات نیاز به فرصت و حوصله بسیاری برای رویت دارند، که عدم وجود این امکان در موزه فرشچیان بسیار آزار دهنده است. در بسیاری از موزه های معتبر دنیا امکانات رفاحی برای بازدیدکنندگان فراهم است تا به دور از دقدقه های حاشیه ای به بررسی اثر هنری بپردازند. در این موزه آثاری فاخر از فرهنگ ایرانی به چشم می خورد، که به علت ظرافت پرداخت و نحوه تصویرگری بسیار حساس این نقوش نیاز به انرژی و توان بیشتری نسبت به نمایشگاه ها دارد. نکته این جاست که عدم توجه به اهمیت گالری به عنوان شاهرگ حیاتی اقتصاد هنر در گالری های تهران مشکلی اساسی است که به وضوح پیداست.