خویشتن داری یک روحانی
نگاهی به فیلم «رسوایی»؛
خویشتن داری یک روحانی
حاج یوسف در فیلم سینمایی «رسوایی» روحانی عارف مسلکی است که خویش‌تن‌دار بوده و با توانایی هوای نفس خویش را اسیر و برده خویش کرده و توانسته از غرق شده یک نفر در منجلاب و گناه جلوگیری کند.
 
تاريخ : يکشنبه ۱ ارديبهشت ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۵۱

این روز‌ها فیلم سینمایی «رسوایی» به کارگردانی «مسعود ده‏نمکی» در حال اکران عمومی در سینماهای کشور است. فیلمی که تا کنون توانسته به فروشی بالای سه میلیارد تومان دست یابد و بسیاری براین باور هستند که ده نمکی می‌تواند با اثر جدیداش رکورددار فروش فیلم‌های پر وفروش امسال سینماهای کشور باشد. همه مخاطب سینمای کشورمان وقتی نام «مسعود ده‌نمکی» را می‌شوند به یاد سه گانه اخراجی‌ها می‌افتند. سه گانه‌هایی که توانستند در مجموع در سینما، شبکه نمایش وتلویزیون بالای ۲۰ میلیارد تومان برای ده نمکی سود آوری داشته باشند و نامشان را در فهرست پر فروش‌های تاریخ سینمای ایران به ثبت برسانند. ده نمکی که دانش آموخته رشته علوم سیاسی است و مدت‌ها به‌عنوان مدیرمسوول و سردبیر نشریاتی چون «شلمچه» مشغول به فعالیت بوده و فیلم‌سازی را با مستند‌های «فقر و فحشا» و «کدام استقلال؟ کدام پیروزی؟» را ساخت. سه‌گانه «اخراجی‌ها» و سریال «دارا و ندار» از دیگر ساخته‌های وی هستند.‌‌ همان گونه که گفته شد این روز‌ها یکه تاز گیشه سینماهای کشور فیلم سینمایی «رسوایی» به‌عنوان چهارمین اثر بلند سینمایی ده نمکی است و فیلم روایتی از همکاری روحانی وارسته‌ای به‌نام «حاج‌یوسف» با بازی «اکبر عبدی» با دختری به ظاهر بدنام به‌نام «افسانه» با بازی «الناز شاکردوست» است. در واقع فیلم به زندگی «حاج‌یوسف» به عنوان شیخ عارفی می‌پردازد که در محله‌ای قدیمی مریدانی زیاد دارد و مردم محله و بازار ارادت‏شان را نسبت به این شیخ عارف دارند. در این فیلم اکبر عبدی با گریم و بازی منحصر به فرداش به درستی توانسته در نقش «حاج یوسف» در ذهن مخاطب بدرخشد و این برمی گردد به اینکه اکبر عبدی به عنوان بهترین بازیگر سینمای ایران؛ در تمام این سال‌ها بدی در سینمای ایران در هر نقشی که بازی داشته چنان باور پذیر به ایفای نقش پرداخته است.
ده نمکی در این فیلم سینمایی برخلاف سه گانه اخراجی‌ها تلاش نمی‌کند که مخاطب را به خنده وادار کند. بلکه در این فیلم تاکید بیشتر او بر قضا وقدر الهی و خداوند است. قضا قدری که در آن به راحتی با کوچک‌ترین کاری امکان دارد آبروی کسی برود و همچین ممکن است با آبروی کسی حفظ شود. اثبات این نکته مهم که آبروی هر انسانی به دست خلق خدا نیست و بلکه آبرو و عزت هر کسی ولو آدمهای فاسد و خراب نیز از آن خداست واو هرچه بخواهد به همه می‌دهد. کارگردان فیلم در این اثر به مخاطب یادآوری می‌کند که بسیاری از اتفاقات تلخی که در جامعه ما رخ می‌دهند حاصل تفکرات و اعمال غلطی است که انسان‌ها در جامعه انجام می‌دهند. در چند در «رسوایی» فیلمنامه پراکنده، نامنسجم و پر از شاخ و برگ‌های اضافی است و فقر روابط منطقی و علت و معلولی در بسیاری از دقایق فیلم به چشم می‌خورد، تا جایی که نویسنده و کارگردان فیلم ناچار به رو آوردن به شعارهای گل‌درشت و مستقیم برای اصلاح و تاثیرگذاری بیشتر روی مخاطب می‌شود و اما مخاطب در اکثر دقایق فیلم هم دلایل برخی از اتفاقات فیلم را نمی‌داند و از وجود سکانس‌های بی‌ربطی که صرفا در خدمت انتقال مفاهیم و مضامین‌ فیلم هستند، گیج می‌شود
ضمن اینکه تمام هدف فیلم این است که به تماشاگر خود بگوید که خداونداست که تصمیم می‌گیرد آبروی چه کسی برود و چه کسی از خاک به عرش برسد. در واقع فیلم سینمایی «رسوایی» تصویری سینمایی از بیان عارفانه و دوست داشتن آدم‌ها و دعوت به امتحان است. امتحانی که هر کس به میزان معرفت‌اش می‌تواند از آن سربلند بیرون بیاید، یا اینکه شرممده همه شده و مردود شود. امتحانی که ممکن است سرنوشت یک نفردر آن رقم بخورد و به بهشت برسد و یا اینکه اسیر در وسوسه‌ها شیطانی ۷۰ سال عبادت خود را از دست بدهد. در فیلم سینمایی «ده نمکی» هم قضا حاج یوسف در امتحانی سخت قرار می‌گیرد و داستان معروف عارف و زن بدنام این بار از دریچه‏ دوربین «ده‌نمکی» روایتی متفاوت پیدا می‌کند و نام «رسوایی» برازنده‏ آن می‌شود. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین بخش این فیلم جسارت و دقت نظر کارگردان آن در نگارش فیلمنامه آن باشد که توانسته در شرایط کنونی که قدرت تحمل نقد و بررسی افراد سخت‌تر از گذشته شده، با کمک داستان‌گویی به سبک کلاسیک بتواند برای مخاطب اثری ماندگار باشد. شخصیت‌پردازی دراین فیلم برای باور پذیری بیشتر مخاطب از قضا و داستان فیلم برای مخاطب بیان می‌شود. در این فیلم «اکبر عبدی» در نقش «حاج یوسف» در نقش روحانی عارف مسلکی ظاهرشده که خویش‌تن‌دار بوده و با توانایی هوای نفس خویش را اسیر و برده خویش کرده و توانسته از غرق شده یک نفر در منجلاب و کثیفی جلوگیری کرده و در مقابل زن بدکاره علاوه بر خویش‌تن‌داری دست گیر او باشد تا او را از منجلاب فساد بیرون بکشد. در واقع حاج یوسف درحکم نجات دهنده‌ای است که تلاش می‌کند با استفاده از ثبات روحی و فکری خویش یک نفر دیگر را از میان بدبختی و کثافت بیرون بکشد. هر چند می‌توان گفت که کارگردان این فیلم با عبور از برخی خط قرمز‌ها و پرداختن به زندگی یک روحانی می‌خواسته به جامعه هشدار بدهد. هشداری که باید جدی گرفته شود و بی‌خیال و از سرشکم سیری از کنار آن عبور نکنیم. ضمن اینکه در رسوایی می‌توان گفت که انسان‌ها با توجه موقعیت، قدرت و منابع مالی که دارند، در خصوص آینده خود تصمیم می‌گیرند و امکان دارد با یک تصمیم اشتباه همه چیز را از دست بدهند.

کد خبر: 56792
Share/Save/Bookmark