کشف آثار مربوط به دوره مفرغ در خراسان شمالی
کاوش‌های باستان‌شناسی هیات مشترک ایرانی و ایتالیایی در محوطه باستانی چلو به کشف آثار مربوط به دوره مفرغ در خراسان شمالی منجر شد.
تاريخ : چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۱۳
به گزارش هنرنیوز به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری هیات باستان‌شناسی به سرپرستی اکبر وحدتی و رافائل بیشونه از مرکز پژوهش‌های علمی ایتالیا این مطلب را با ارائه گزارشی در دیدار با سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه بیان کردند.
در این نشست با اشاره به اینکه در سومین فصل کاوش محوطه چلو در حوزه کالشور جاجرم در خراسان شمالی نتایج بسیار ارزنده‌ای به دست آمده، اعلام شد که در این فصل ۱۵ گور مربوط به دروه مفرغ میانه (۲۲۰۰-۲۳۰۰-۱۸۰۰-۱۷۰۰ پ. م) کاوش و در نتیجه مطالعات بررسی ژئوفیزیک شناسایی شدند.
در این فصل گاهنگاری دقیق تری انجام شد و در نتیجه دوره کالکولتیک (نوسنگی مس) متاخر و دوره مفرغ اولیه و میانه مورد شناسایی قرار گرفت.
سفالینه‌های دوره مفرغ اولیه با سفالینه خاکستری منطقه گرگان و سفالینه خاکستری سومیار و آق تپه در جنوب ترکمنستان ارتباط تنگاتنگی دارد و همچنین شواهد ومدارک به دست آمده بیانگر اینست که این منطقه در دوره مفرغ متاخر نیز مسکونی بوده است.
این گزارش می‌افزاید: در یکی از گور‌ها پلاکی از جنس مس و مفرغ با تزئینات برجسته یک مرد در حال کشیدن اسبی با طناب یافت شده که بیانگر اهلی شدن اسب در دوره برنز میانه است.
دریکی از گور‌ها بزغاله‌ای کوچک با گردنبندی از مهره‌های لاجورد به دست آمد که برای نخستین بار چنین یافته‌ای در منطقه دیده می‌شود.
در گزارش هیات باستان‌شناسی ایران و ایتالیا تاکید شده است: نتایج به دست آمده ثابت و تاکید می‌کند که فرهنگ دوره مفرغ میانه و پیشینه آن در فرهنگ نماز‌گاه به شمال شرقی ایران و همچنین در بخش‌های جنوبی آسیای مرکزی و شمال افغانستان گسترده بوده است.
حمیده چوبک رییس پژوهشکده باستان‌شناسی نیز در این زمینه گفت: با توجه به اهمیت منطقه فرهنگی که حلقه مهم ارتباط فرهنگی بین آسیای مرکزی، افغانستان و خراسان بزرگ در دوران مفرغ است، این مطالعات حداقل برای ۳ سال آینده ادامه خواهد یافت.
او افزود: بادرنظر گرفتن گسترش این فرهنگ که تاکنون تا نیشابور شناسایی شده و فرضیه گسترش آن در جنوب خراسان تا بیرجند وجود دارد، لازم است این مطالعات در آینده گستره جغرافیایی بیشتری را در برگیرد.
به گفته او در این نشست همچنین برضرورت انتشار و مطالعات انجام شده و حفاظت و مرمت بخش‌های کاوش شده در آینده مورد تایید قرار گرفت.
چوبک همچنین خاطرنشان ساخت در این دیدار حضور باستان‌شناسان ایرانی در هیات‌های باستان‌شناسی مرکز مطالعات علمی ایتالیا در خارج ازکشور به ویژه آسیای مرکزی مورد توافق قرارگرفت.
محوطه تاریخی چلو با گستره حدود ۶۰ هکتار از جمله بزرگ‌ترین استقرارگاههای پیش از تاریخ در شمال شرق کشور است که در ۷ اسفند ۱۳۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.
در دوفصل کاوش‌های باستان‌شناسی گذشته در چلو اشیایی مانند ظروف سفالی و سنگی، زیورالات فلزی و سنگی و پیکره‌های پخته شده کشف شد.
