علیرضا امری کاظمی با بیان این که ایران دارای فرهنگ و تمدن غنی و نیز محیط طبیعی برجستهای است، یادآور شد: خصوصیات مختلف فرهنگی و طبیعی ایران، آن را در زمرهی یکی از ده کشور سرآمد گردشگری جهان قرار داده است ( فرانسیسکو فرانجیالی، دبیر کل سازمان جهانی توریسم،۲۰۰۴) و جاذبههای باستانشناختی، فرهنگی و طبیعی آن، بستری بسیار مناسب برای توسعه ژئوتوریسم بوجود میآورد.
وی گفت: از گذشتههای دور تا کنون، اَشکال زمین شناختی توسط محققین اقصی نقاط جهان مورد مطالعه قرار گرفته است و ایران کشوری است که به « بهشت زمین شناسان » یا موزهی یک و نیم میلیون کیلومترمربعی زمین شناسی، ملقب شده است.
او ادامه داد: در حالی که ایران، طیف وسیعی از پدیدههای زمینشناختی را دارد، صنعت ژئوتوریسم تنها در مراحل ظهور و در حال برداشتن گامهای اولیهی رشد خود است.
این فعال عرصه عکاسی درباره نمونههای ژئوتوریسمی و خصوصیات جغرافیایی ایران اظهار کرد: برخی از این نمونهها شامل گدازههای ریسمانی شکل بازالتی در ماکو، منشورهای بازالتی، آتشفشانی سهند و دهانهها، آتشفشان سبلان، دره شیروان، چشمههای آب گرم سرعین، چشمههای تراورتن؛ روستای کندوان، تخت سلیمان، ستونهای حاصل از فرسایش، ماه نشان؛ غار کرفتو، غار کتله خور، قله علم کوه، آتشفشان دماوند، گل فشانها هستند.
امری کاظمی همچنین از غار علی صدر، گنبدهای نمکی، کبیر کوه، زمین لغزه، دریاچه گهر، اشتران کوه، آبشارها، کانیونها(
” در حالی که ایران، طیف وسیعی از پدیدههای زمینشناختی را دارد، صنعت ژئوتوریسم تنها در مراحل ظهور و در حال برداشتن گامهای اولیهی رشد خود است. “
درههای تنگ و باریک) و درهها، چالههای فروریختگی ( دولینها)، روستای میمند، ماسههای هرمی، یاردانگ یا کلوت، دهانههای آتشفشانی راین، دودکشهای جن ( ستونهای فرسایشی) و جزیره قشم نیز به عنوان نمونههای ژئوتوریسمی ایران یاد کرد.
او اظهار کرد: ایران داری شگفتیهای زمین شناختی زیاد و استعداد چشمگیر ژئوتوریسمی است و از هر دو نقطه نظر گردشگری عمومی و تخصصی، این نوع گردشگری، ظرفیت جذب عدهی زیادی از گردشگران را خواهد داشت.
این مترجم حوزه ژئوتوریسم تصریح کرد: برای رسیدن به چنین هدفی، نیاز مبرمی به تهیه طرح جامع توسعه ژئوتوریسم است.
وی توضیح داد: تهیه یک فهرست علمی از جذابیتهای زمین شناختی، تهیه گزارش از هر پدیدهی خاص بر حسب طبقهبندی و رتبهی آنها از نقطه نظر ارزش و اهمیت و گردآوری اطلاعات برای هر سایت براساس دادههای موجود ضروری است.
او یادآور شد: ثبت هر سایت به طور رسمی در فهرست سایتهای ملی کشور، تضمین محافظت مناسب و حراست از سایتها برای جلوگیری از هر نوع صدمه و یا خسارت ناشی از فعالیتهای عمرانی، اقتصادی و دیگر فعالیتهای انسان؛ یعنی به حداقل رساندن هر نوع اثر مخرب حاصل از فعالیتهای افراد محلی هم باید مورد توجه قرار گیرد.
مترجم اطلس توانمندیهای ژئوپارک و ژئوتوریسم ایران خاطرنشان کرد: طرح سازمانی برای توسعه پایدار ژئوتوریسم تحت نظارت کلی نهادهای رسمی دولتی یعنی سازمانهای زمینشناسی (GSI) و سازمان حفاظت محیط زیست(FPO) باید بنا نهاده شود.
مجری طرح ژئوتوریسم سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران افزود: ثبت سایتهای ژئوتوریسم کشور به عنوان زمینگردشگرها ( ژئوپارکها ) و معرفی محدودههای خاص در برگیرندهی تعریف ژئوپارک توسط سازمان یونسکو، چنانچه حمایت این سازمان را جلب نماید، از جمله مواردی است که باید به آن توجه کرد.
او در عین حال تلاکید کرد: در حالی که توریسم طبیعتگرا، از تاریخچه طولانی برخوردار است، نه تنها در مورد ایران، بلکه در کل جهان، ژئوتوریسم یک شاخهی جدید و تخصصی از صنعت گردشگری است.
امری کاظمی با بیان این که تأسیس این صنعت، ممکن است با مقاومتهای
” ایران داری شگفتیهای زمین شناختی زیاد و استعداد چشمگیر ژئوتوریسمی است و از هر دو نقطه نظر گردشگری عمومی و تخصصی، این نوع گردشگری، ظرفیت جذب عدهی زیادی از گردشگران را خواهد داشت. “
اولیه در مورد توجیه مزیتها و منافع مربوط به آن در سازمانهای دولتی یا بخش خصوصی مواجه شود؛ افزود: دلیل این مقاومت آن است که تامین بودجهی توسعه و پیشرفت این صنعت دشوار است. همچنین مشکل دیگری وجود دارد که در کشورهای در حال توسعه روی میدهد و آن، عدم حفاظت و حراست از پدیدههای زمین شناختی است.
وی دربارهی حفاظت و حراست مناسب توسعهی مربوط به ژئوتوریسم اظهار کرد: به علت طبیعت آسیبپذیر اغلب غارها، باید بازدید از آنها تحت نظارت راهنمای گردشگری انجام پذیرد. و کار دیگری که میشود انجام داد، ایجاد راهروها و وادار ساختن گردشگران به استفاده از مسیرهای تعیین شده است و ایجاد روشنایی الکتریکی مناسب برای تأثیرگذاری بصری و نیز توجه به تغییر رنگ پدیدهها در اثر رشد خزهها است.
او تصریح کرد:همچنین لازم است علایم توضیحی، برنامههای منسجم و نقشههای کلی تهیه شود. باید بازدید از اشکال زمین شناختی مثل اشکال فرسایشی و پدیدههای طبیعی زیبا، چشمههای معدنی و مخروطهای تراورتن وقتی مجاز باشد که گردشگران طوری در حداقل فاصله از جاذبههای مزبور قرار گیرند که از هر گونه تاثیر مخرب جلوگیری به عمل آید.
امری کاظمی گفت: به ترتیب در مورد کوهها، درهها و کانیونها که بعنوان جاذبههای ژئوتوریسم گسترش مییابند، مطالعه همه جانبه، قبل از ایجاد هر نوع برنامهی توسعه لازم است.
او بیان کرد: ساختارهای زیربنایی همچون مسیرهای پیادهروی با در نظر گرفتن نکات ایمنی ساخته شوند چنانکه گردشگر قادر باشد به سهولت و بدون ایجاد تاثیرات منفی زیست محیطی و با نظارت، از جاذبههای ژئوتوریسمی بازدید نماید. نصب تله کابین در چنین مناطقی مفید خواهد بود.
امری کاظمی استفاده از امکانات سنتی و محلی در سایتهای مختلف زمینشناختی، را موجب افزایش جذابیت این سایتها دانست که میتواند شامل تسهیلات ورزشی و یا امکانات مربوط به پر کردن اوقات فراغت از قبیل شترسواری در نواحی بیابانی باشد.
او تاکید کرد: همهی اینها، عناصر حیاتی و لازمهی ژئوتوریسم پایدار هستند. بازشناسی زمین در میان اشکال طبیعی اولین گام در دستیابی به ژئوتوریسم است. و لازم است با مطالعه مستقیم و غیر مستقیم اقتصادی، علمی و فرهنگی ادامه یابد و در نهایت لازم است فواید روحی و جسمی مربوط به ژئوتوریسم – چون ارتباط نزدیک با طبیعت - بررسی شود.