به گزارش خبرنگار هنرنیوز، نشست چهارم «عصر اقتباس» با موضوع بررسی اقتباس سینمایی از رمان «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» نوشته «کن کیسی» با حضور «قاسمعلی فراست» نویسنده و روزنامه نگار و «ناصر هاشم‌زاده» منتقد و فیلمنامه نویس سینما در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
در این نشست «قاسمعلی فراست» داستان نويس و روزنامه نگار اظهارداشت: وقتی یک اثرادبی مانند رمان نوشته می شود قاعدتا یکی از مزیت های خوب آن اقتباس سینمایی از آن برای خلق یک فیلم سینمایی است. با توجه به اینکه من رمان «پرواز بر فراز آشیانه فاخته»«کن کیسی» را در ۳ روز خواندم می توانم بگوییم که این کتاب این مزیت را برای ساخت فیلم سینمایی داشته است.
وی با اشاره به اینکه آیا می توان از این کتاب یک فیلم سینمایی دو نیم ساعته ساخت افزود: بله این اتفاق افتاده است و «میلوش فورمن» با درک لحظات زیبای رمان «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» آن را به فیلمی سینمایی تبدیل کرده است. اما نکته مهمی که در اینجات مطرح می شود این است که درست است که فیلم زیبایی‌های خاص خود را دارد اما به پای رمان «کن کیسی» نمی‌رس و تاثیر کلام نویسنده رمان بر مخاطب چیز دیگری است وحتی تاثیر گذاری آن بیشتر هم است.
فراست تصریح کرد: میلوش فورمن به عنوان یک فیلمساز اجبارهایی داشته که به ساخت رمان «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» رفته و اما ضربه‌هایی به آن زده است و برخی از حوادث این رمان و برخی دیگر از رمان‌ها امکان گرفتن تصویر را از فیلمسازان قهار هم می‌گیرند و فورمن برای فیلمی که بر اساس این رمان ساخته است، در سال ۱۹۷۵ جایزه اسکار را از آن خود کرد و به حق هم این عنوان به او رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: کتاب «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» اشکالاتی نیز دارد که شاید مهمترین آن زاویه دید این رمان از دیدگاه اول شخص باشد اما به نظرم دست کم در ۲ جای داستان این زاویه دید مخدوش شده و کشف این مسئله به هوش بالای من برنمی‌گردد و ذره‌ای هم از توانایی کن کیسی کم نمی‌کند.
این نویسنده و رزونامه نگار اضافه کرد: کن کیسی این رمان را ۵۰ سال قبل نوشته است و زمانی که من ۳ سالم بوده است. البته برخشی از مشکلات این کتاب در ایران مربوط به ترجمه آن است که مشکل بسیاری از کتاب بهای ترجمه ای در ایران است و ای کاش رمان‌های مطرح دنیا را به هر کسی نمی‌دانند که برای ما ترجمه کند. در این کتاب هم متاسفانه آقای «سعید باستانی» زیبایهای لازم را در این ترجمه نتوانسته دربیاورد. به عنوان مثال این جمله در متن داستان آمده که «ما خرگوشیتمان را نباید فراموش کنیم» واقعا به چه معنایی می تواند برای مخاطب ایرانی داشته باشد.
فراست با اشاره به تفاوت‌های رمان و فیلم «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» تاکید کرد: در رمان برای کار‌هایی که از طرف این افراد انجام می‌شود جواب وجود دارد مانند اینکه در فیلم توضیح داده می شود که یکی از این افراد به قایقرانی علاقه دارد و می‌تواند قایق را براند اما در رمان هیچ توضیحی برای این قایق سواری در اقیانوس وجود ندارد و مخاطب از خود می‌پرسد که چطور شد که این‌ها برای ماهیگیری به دریا آمدند و ماهی گرفتند؟
وی اضافه کرد: تفاوت‌ها در داستان و فیلم وجود دارد و این در حالی است که خود رمان بسیار تصویری و خیال انگیز نوشته شده است و بسیار سخت است که بخواهیم این رمان خیال‌انگیز را به تصویر و فیلم تبدیل کرد. از سویی مک مرفی در رمان یک قهرمان است زیرا موقعیت فرار را دارد اما به دلیل اینکه در همان لحظه دوستش خودکشی می‌کند، مرفی از پنجره بیرون نمی‌رود و باعث می‌شود تا در دام پرستاران گیر بیافتد و فیلم در خاطره مخاطب باقی بماند.
