فلسفه بايد گسست‌ها را بررسي كند
 
تاريخ : سه شنبه ۲۶ مرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۱:۵۰
مترجم كتاب «اجتماع آينده» اين اثر مكتوب را بيش از آن كه بيان‌گر انديشه سياسي «جورجو آگامبن»(نويسنده كتاب) بداند، آن را شرح فسلفه او برشمرد و گفت: آگامبن با تأكيد بر مفهوم «تكينگي» معتقد است فلسفه به جاي آن كه ميان شكاف‌ها پل بزند، بايد گسست‌ها را بررسي كند و دورن حفره‌ها عمق بگيرد.

به گزارش هنر نیوز ،محمدرضا قرباني، مترجم اين كتاب، در گفت‌وگو با ايبنا، ضمن اشاره به ترجمه ديگري از اين كتاب با عنوان «همبودگي آينده» كه ماه گذشته توسط نشر ققنوس منتشر شد، گفت: من خودم را به عنوان مترجم يكي از اين دو اثر، مجاز به مقايسه و برتر دانستن يكي از آنها نمي‌دانم، زيرا چنين كاري بر عهده منتقدان است.

وي واژه «اجتماع» را جايگزين بهتري براي واژه انگليسي «‌community» كه در عنوان كتاب به كار برده شده، دانست و گفت: «همبودگي» را مي‌توان ترجمه واژه «existence» دانست.

به اعتقاد قرباني، هر ترجمه‌اي تفسير تازه‌اي از يك كتاب است. وي طبق تفسيرش از اين كتاب سعي كرده رابطه بينامتني انديشه آگامبن را برجسته كند. او توجه به انديشه «ژيل دلوز» طي ترجمه را يكي ديگر ويژگي‌هاي كتابش برشمرد.

اين مترجم ادامه داد: در انديشه آگامبن، اصطلاحاتي يافت مي‌شود كه تاكنون چندان ترجمه واضحي از آنها ارايه نشده است. يكي از اين واژه‌ها «تكينگي» است كه شرح معناي آن در ترجمه‌ها به چشم نمي‌خورد.

وي با بيان اين كه «در اين ترجمه با توضيح چنين اصطلاحاتي كوشيدم رابطه بينامتني را حفظ كنم» گفت: ترجمه اصطلاحات يك نويسنده بر مبناي افق بينامتني‌اي است كه در ذهن مترجم وجود دارد. با رعايت رابطه بينامتني در اين كتاب، هر اصطلاح تنها با يك لفظ و ترجمه به كار برده شده‌اند و از اين نظر، يكدست است.

قرباني معتقد است اين كتاب را بايد ابتدا در حوزه هستي‌شناسي طبقه‌بندي كرد و با رويكردي هستي‌شناسانه به آن نگريست تا بتوان از خلال آن راه را براي دريافت انديشه سياسي آگامبن گشود. وي گفت: اين نوشتار را نبايد تنها شامل نقدهاي آگامبن به امپرياليسم و ليبراليسم دانست.

به اعتقاد وي، اين كتاب بيشتر اثري فلسفي است تا سياسي و اين نكته‌اي است كه وي در مقدمه نيز به آن اشاره و در ترجمه كتاب لحاظ كرده است.

قرباني درباره واژه تكينگي (singularity) كه تأكيد ويژه‌اي براي شرح آن در كتاب داشته است، گفت: اين كلمه، اصطلاحي در رياضيات و فيزيك محسوب مي‌شود و در دو رويكرد رياضياتي به كار گرفته مي‌شود. يكي از اين رويكردها مربوط به نظريه مجموعه‌هاست كه آگامبن و بديو به عنوان فيلسوفاني كه گرايش هستي‌شناسي رياضي دارند، از آن بهره مي‌‌برند.

قرباني ادامه داد: اين دو متفكر، هستي‌شناسي‌شان را بر اساس نظريه مجموعه‌ها رياضياتي كردند. از سوي ديگر متفكراني مانند «ژيل دلوز» هستي‌شناسي رياضياتي را بيشتر از دريچه حساب ديفرانسيل تعريف مي‌كنند، نه نظريه مجموعه‌ها.

قرباني معتقد است؛ آگامبن «تكينگي» را با توجه به نظريه مجموعه‌ها بيان مي‌كند، اما در برخي موارد با نگاه دلوز نيز به اين موضوع مي‌پردازد. اين مترجم در مقدمه تأكيد مي‌كند كه اين دو نگاه رياضياتي بايد در ابتداي مطالعه كتاب در نظر گرفته شوند.

وي گفت: آلن بديو نيز اين سوال را مطرح كرده است كه در هستي‌شناسي جديد آيا بايد بر اساس رياضيات مبتني بر نظريه مجموعه‌ها تفكر كرد يا حساب ديفرانسيل و اين نبرد دو رويكرد است.

قرباني ادامه داد: آگامبن در اين كتاب بيشتر به نظريه مجموعه‌ها توجه دارد، اما در بخشي از اين اثر به دلوز نزديك مي‌شود. دقت در شرح واژه تكينگي براي من اهميت ويژه‌اي بود، زيرا مي‌خواستم ذهن خواننده را معطوف به آن كرده، تاريخ آن را شرح دهم، برخلاف ساير ترجمه‌ها كه تنها ترجمه‌اي از آن را ارايه دادند.

كتاب اجتماع «آينده» به‌تازگي از سوي انتشارات رخداد نو منتشر شده است.
کد خبر: 15355
Share/Save/Bookmark