موزه علی اکبر صنعتی در حالی بازگشایی شده که شرایط نگهداری آثار همچنان نامناسب و تابلوها و مجسمهها بدون چینش سامان یافته و گاهی در میان زبالهها به معرض دید عموم گذاشته شدهاند.
به گزارش هنر نیوز به نقل از مهر، موزه قرار است محلی برای نگهداری مناسب و ایمن آثاری باشد که بخشی از تاریخ و هویت ما را در خود جای دادهاند. با این حال این روزها اگر به موزه 13 آبان یا همان علی اکبر صنعتی بروید نه تنها با چنین صحنهای روبرو نمیشوید بلکه انبوهی از آثار را میبینید که به دلیل کمبود فضا در کنار یکدیگر چیده شدهاند تا آنجا که برخی تابلوها روی زمین و تکیه داده شده به دیوار قرار دارند.
علی اکبر صنعتی به عنوان نقاش و مجسمه ساز تنها فردی در ایران است که دو موزه به نام وی در تهران و کرمان تاسیس شده است. صنعتی در طول 62 سال کار خود نزدیک به 1000 نگاره و 400 مجسمه خلق کرد. وی از نخستین مجسمه سازان و نقاشان واقعگرای دوره معاصر است. هر چند اصلیت صنعتی کرمانی بود دلیل تاسیس موزهای به نام وی در تهران ازآنجا ناشی شد که سازمان هلال احمر تعدادی از آثار وی را خرید و تصمیم گرفت محلی به عنوان موزه برای به نمایش گذاشتن تابلوها و مجسمههای این هنرمند اختصاص دهد. با این همه، چند سالی است که وضعیت موزه علی اکبر صنعتی در تهران، مناسب نیست. این مکان که در ضلع شمال غربی میدان امام خمینی (ره) واقع شده است، مدتی تعطیل بود و بازدیدکننده عمومی نداشت. شاید به خاطر نبود تابلو و ورودی مناسب اگر هم فعالیت داشت، توجه هیچ عابری را جلب نمیکرد.
در واقع آنها که از وجود چنین موزهای خبر ندارند اگر روزی گذرشان به حوالی این محل رسید به دلیل شلوغی و هیاهوی دستفروشان احتمالا هرگز از اینکه در کنار آنها موزهای از یکی از بزرگترین مجسمهسازان کشور وجود دارد باخبر نمیشوند. البته آنها نیز که با قصد بازدید از این مکان به میدان امام خمینی (ره) میورند اگر ندانند موزه در کنار سازمان هلال احمر قرار دارد ممکن است بدون نتیجه باز گردند.
میثم ثمررخی، مدیر موزه هنرهای معاصر صنعتی کرمان نیز در همین رابطه به خبرنگار مهر گفته بود: با گذشت سالها به دلیل عدم تبلیغ مناسب این مکان فرهنگی از رونق افتاد و به دلیل هجوم دستفروشان به خیابانهای اطراف حتی ورودی آن در هیاهوی دستفروشان گم شد.
وی با تاکید بر لزوم مدیریت تخصصی این موزه با توجه به آثار منحصر بفرد و حجیم عنوان کرده بود: بعضا برخی از این آثار ابعادی چند متری دارند و در دیوارهای موزه ثابت شده اند و به دلیل برخی عوامل همچون نم زدگی در معرض خطر قرار میگیرند. فعالیت در این موزه در بلیط فروشی و اجرای طرحهای حفاظتی محدود شده است در حالی که نگهداری از این آثار به تخصص نیاز دارد.
در همین میان بود که هفته گذشته خبر بازگشایی مجدد موزه علی اکبر صنعتی اعلام شد. مجتبی موسوی، مدیر امور حجم سازمان زیباسازی که از برگزارکنندگان جلسات ماهانه هنرهای تجسمی در نگارخانه برگ است اختصاص یکی از همین جلسات ماهانه را موجب بازگشایی موزه دانسته بود.
با اینکه آغاز به کار مجدد موزهای که تعدادی از آثار علی اکبر صنعتی را در اختیار دارد میتواند خوشحال کننده باشد ولی به نظر میرسد شرایط نگهداری آثار همچنان نامناسب است. تابلوهای نقاشی که بیشتر آنها پرترههایی از شخصیتهای تاریخی مانند امام خمینی (ره)، آیت الله بهبهانی، شیخ محمد خیابانی، محمد طباطبایی و.. هستند، روی دیوار، به صورت نامنظم و در کنار مجموعه مجسمههایی نصب شدهاند که ارتفاع بلندی دارند که دیدن تابلوها از نزدیک را میسر نمیکند.
البته اینها تابلوهایی هستند که حداقل روی دیوار نصب شدهاند چون در بخشی از ستون مرکزی موزه که تعدادی از مجسمههای حجیم قرار دارند تعدادی تابلو روی زمین و در حالی که تنها به دیوار تکیه داده شدهاند قرار دارند و معلوم نیست چه بلایی قرار است سر آنها بیاید.
آثار حجمی نیز وضعیت بهتری ندارند. در بخشی از دیوار تالاری که آثار گرداگرد آن و در کنار هم چیده شدهان، مجسمهای با عنوان "شاه عباس کبیر" که سوار بر اسب قرار دارد و ارتفاعی در حدود سه متر دارد به چشم میخورد. در کنار این اثر مجموعه حجمی با نام "عدهای از مردم که در زمان جنگ جهانی دوم میزیستند" به همراه چند مجسمه دیگر قرار دارد.
اما آنچه تاسف بازدیدکننده را به وجود میآورد اسباب و وسایلی است که در قسمت پشت و اطراف این مجسمهها وجود دارد. بخشهایی از جالباسی و جعبههای قهوهای که اگر قابل دور ریختن نباشند حتما جای آنها در انبار است نه در موزه و در میان آثار حجمی.
البته این وضعیت در بخشهای دیگری از موزه نیز تکرار شده است. تکههای روزنامههای باطلهای که در لابهلای مجسمه "ملانصرالدین" خود نمایی میکنند یا سطل کوچک آشغال با کیسه سیاه رنگی که در بخش مرکزی موزه و در کنار یکی دیگر از مجسمهها رها شده است.
از دیگر نمونههای این نابسامانی تابلوی گربهای است که در کنار مجموعه حجمی جای داده شده است. این مجموعه تعدادی زیادی از زندانیان را به تصویر کشیده است که تعدادی پلیس مشغول نگهبانی آنها هستند. این اثر عرضی بیش از دو متر و ارتفاعی نزدیک به سه متر دارد و تابلوی گربه در این میان شکلی ناهمگون به آن بخشیده است.
از دیوارهای نمدار که در بیشتر موارد گچکاریهای آن ریخته است، اگر بگذریم، خیلی از آثار شناسنامه ندارند و برخی از کارهایی نیز که شناسنامه دارند به دلیل فضای کم موزه و چسبانده شدن آثار در کنار هم باید از سوی خود بازدیدکننده تشخیص داده شود که متعلق به کدام اثر است.
البته مدیر امور حجم سازمان زیباسازی گفته بود قرار است همزمان با بازگشایی موزه، سازمان هلال احمر بازسازی ساختمان را نیز آغاز کند که دست کم این خبر میتواند نوید دهنده باشد اما تا آن زمان اگر قصد دارید به این مکان سربزنید توجهی به درب سفید بسته آن نکنید.
اگر در ساعات کاری مراجعه کردید چند دقیقه پشت درب آن که بایستید و شانس همراهتان باشد احتمالا یکی از کارکنان هلال احمر شما را میبیند و به سرایدار اطلاع میدهد تا با 200 تومان ورودی بتوانید وارد موزه شوید. اگر هم غیر از ساعات کاری مراجعه کردید به گفته فلاح که سرایدار و نگهبان موزه است و 20 سال است آنجا زندگی میکند در را بکوبید تا وی متوجه شود و با وجود ظاهر نامناسب موزه با گرمی خاصی که دارد از شما استقبال کند.