درخشش استادان نواحی در سومین روز جشنواره
سومین روز جشنواره موسیقی نواحی ایران در چهار بخش بخش پژوهشی، اجرای ویژه، اجرای عمومی، و اجرای شهرستان‌ها در چند شهر کرمان برگزار شد، به طوری که در مقایسه با دیگر شب‌ها علاقمندان شاهد اجراهای درخشان‌تری از موسیقی اقوام و مردمی کشور بودند.
تاريخ : جمعه ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۷ ساعت ۱۹:۰۹
به گزارش هنرنیوز؛ بخش پژوهشی جشنواره در سومین روز با موضوع «روش تحقیق در موسیقی اقوام» با سخنرانی دکتر هومان اسعدی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، استاد دانشگاه هنر و پژوهشگر و در ادامه نشست با حضور دکتر ساسان فاطمی استاد دانشگاه تهران و هنر و پژوهشگر در سالن سینما هتل پارس برگزار شد. در این نشست علی ترابی، ابوالفضل صادقی‌نژاد، محمد موسوی، احمد صدری، منصوره ثابت‌زاده، فریبرز رستمی، و احمد صدری حضور داشتند.
در ابتدای این نشست اسعدی پیش‌نیازهای روش تحقیق در موسیقی اقوام را عنوان کرد و در مورد مفهوم تحقیق، معنای روش، انواع روش تحقیق، روش‌های تحقیق در موسیقی و موسیقی اقوام مواردی را بیان کرد.
وی در مورد تفاوت مطالعه و تحقیق، نسبت بین گردآوری اطلاعات و تحقیق، چیدمان اطلاعات یا کنارهم‌قراردادن داده‌ها و نسبت آن با تحقیق، تحقیق به مثابه فعالیتی رازورزانه و بسیار دور از زندگی عملی، واژه و برچسبی برای جلب توجه به کالاها یا مسائلی خاص نکاتی را مطرح کرد.
او همچنین در مورد تحقیق توضیح داد: تحقیق یا پژوهش فرآیندی است که به واسطۀ آن ما تلاش می‌کنیم تا به طور روشمند و نظام‌مند به گونه‌ای مستند و مستدل برای نخستین‌بار یا از زاویه‌ای جدید، پاسخی برای یک پرسش بیابیم یا مسئله‌ای را حل کنیم. اینکه اگر نکته‌ای از نسخه فارابی جایی بیان می‌شود می‌بایست مستندبودن آن با نسخه اصلی چک شود.
وی افزود: روش راهی است برای دستیابی به حقیقت در علوم؛ مجموعه شیوه‌ها و تدابیری که برای شناخت حقیقت و احتراز از لغزش به کار برده می‌شود.
وی معیارهای تقسیم‌بندی انواع و روش‌های تحقیق را به چند بخش زیر تقسیم کرد:
ـــ نتایج یا برون‌داده‌ها: بنیادی، کاربردی، توسعه‌ای
ـــ فرآیند اجرا: کمی، کیفی، ترکیبی
ـــ منطق اجرا: قیاسی، استقرائی
ـــ زمان: مقطعی، طولی
ـــ هدف تحقیقاتی: توصیفی، تحلیلی، اکتشافی، پیش‌گویانه
اسعدی در بحث دوم گفته‌های خود در مورد تعریف موسیقی و چیستی «موسیقی» و نسبت آن با روش‌شناسی تحقیق مواردی را بیان کرد. همچنین موسیقی را هنر سازماندهی نغمات در زمان بیان کرد و گفت: موسیقی مجموعه‌ای از نغمات سازماندهی‌شده در زمان توسط انسان‌ها برای برقراری ارتباطات انسانی است. فرهنگ و موسیقی با هم در ارتباط تنگاتنگ هستند و هر دو به‌وجودآورندۀ فرهنگ موسیقایی هستند.
او در مورد مفهم فرهنگ به مخاطبان گفت: مجموعه‌ای پیچیده و کلیتی به‌هم‌پیوسته از دانش‌ها، باورها، عقاید، هنجارها، ارزش‌ها، آداب و رسوم، رفتارها و اشیای مادی که شیوۀ زندگی گروهی از مردم را شکل می‌دهد.
و در مورد فرهنگ موسیقایی گفت: مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته از ذهنیات، فعلیات، ادوات و نغمات که شیوۀ موسیقی‌پردازی گروهی از مردم را شکل می‌دهد.
وی در ادامه در مورد هر یک از این کلمات توضیح داد: ذهنیات: عقاید و باورها دربارۀ موسیقی، فعلیات: فرهنگ مادی و آلات موسیقی، ادوات: فرهنگ مادی و آلات موسیقی، و نغمات: رپرتوار و ساختار موسیقی است که به آن ارکان فرهنگ موسیقایی گفته می‌شود. همچنین مواردی چون موسیقی و نظام باورها، زیبایی‌شناسی موسیقی، موقعیت‌ها و بسترهای اجرای موسیقی در زیرمجموعه‌ی ذهنیات قرار داشته و توضیح جداگانه برای هرکدام موجود است.
او در مورد بحث نغمات (رپرتوار و ساختار موسیقی) به ویژگی‌های کلی و سبک‌شناختی نظام موسیقایی، انواع و گونه‌ها و قالب‌های ساخت و اجرای موسیقی، نسبت موسیقی و کلام (متون و اشعار)، فرآیندهای ساخت و اجرای موسیقی (آهنگسازی، بداهه‌پردازی)، نحوۀ انتقال و آموزش موسیقی، نسبت موسیقی و حرکت اشاره کرد.
در ادامه این نشست، ساسان فاطمی در مورد اهمیت تحقیق گفت: تحقیق در موسیقی‌های اقوام یا موسیقی‌های مردمی طبیعتاً کار میدانی محسوب شده و از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بین اولاً با منابع زیادی رو به رو نیستیم تا به آن اکتفا کنیم، ثانیا اغلب این موسیقی‌ها زنده‌اند، روش تحقیق متأخر از نیمه دوم قرن بیستم روش تحقیق میدانی است. بدین معنا که این روش پشت میزی نبوده و در رابطه با روش تحقیق میدانی نیز آقای اسعدی اشارۀ کلی به موضوع کردند و در کل بحث مفصلی است.
وی افزود: اگر بخواهید در مورد ساختارهای موسیقایی یک فرهنگ یا یک نظام موسیقایی قومی تحقیق کنید باید به این مؤلفه‌ها بپردازید، لزوماً نباید یک قوم‌موسیقی شناس صرفاً ساختارها را بررسی کند، و از مسائل دیگر غفلت کند، و باید بحث فواصل، مدها و ایقاعات را مورد بررسی قرار دهد.
پایان‌بخش این نشست به پرسش و پاسخ اختصاص داشت که هر یک از حاضرین در این رابطه سوالاتی از اسعدی و فاطمی پرسیدند.
بخش دوم این جشنواره عصر همان روز با اجراهای شادیانه‌های اقوام ادامه پیدا کرد. جشنواره موسیقی نواحی با حضور ۱۴۰ هنرمند در کرمان در حال برگزاری است و جشنواره در بخش عمومی و تخصصی با حضور گروه‌های مختلف موسیقی نواحی از استان‌های مختلف کشور و سه گروه خارجی پیگیری می‌شود.
در حالی‌که بسیاری از شهروندان کرمانی استقبال خوبی از اجراهای عمومی در پارک مادر کرده‌اند اما تالار اجتماعات اتاق بازرگانی به دلیل تعطیلی روز پنجشنبه از جمعیت کمتری در بخش راویان اصالت و پیشکسوتان برخوردار بود. این در حالی است که در اغلب معابر عمومی شهر کرمان تبلیغات محیطی گسترده‌ای انجام گرفته است.
از جمله مشکلاتی که در روز اول جشنواره به وضوح مشهود بود فقدان کیفیت صدابرداری و ساندچک میکروفن نوازندگان و خوانندگان در تالار اجتماعات بود که بر نحوه اجرای گروه‌ها و هنرمندان تأثیر گذاشته بود.
برخلاف بخش قبلی، آخرین بخش که شامل اجراهای عمومی در پارک مادر برگزار می‌شود با استقبال گسترده مردم شهر کرمان روبرو شد. استقبال مردم به گونه‌ای بود که حتی در ساعت ابتدایی بامداد هم شاهد افزایش تعداد تماشاگران بودیم.
همچنین شهرهای دیگر کرمان نیز مانند کرمانشاه گروه آوای گوران، جیرفت گروه چراغ گیلانی، ترکمن‌صحرا گروه مختوم قلی، میر جاوه گروه ندای تفتان، شیروان گروه دوستان و اردبیل گروه دالغین را به این جشنواره فرستاد تا در شهرستان بافت میزبان این جشنواره باشند. شهرستان فهرج و ریگا نیز جزو شهرهای دیگر از کرمان بودند که میزبان جشنواره نواحی بود.
یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران امشب جمعه ۱۴ اردیبهشت ماه به کار خود پایان خواهد داد.
