محمدرضا محقق


«ماهي» دختر روستايي با «حيران» مهاجر جوان افغاني آشنا مي‌شود و با وجود مخالفت خانواده با او ازدواج مي كند، پيوندي كه پيامدهاي بسيار دارد.


فيلم حيران اولين تجربه سينمايي بلند شاليزده عارف پور است كه بيش از اين در هيئت دستياري كارگردان در كنار رخشان بني اعتماد، محمدرضا هنرمند و عليرضا رئيسان به عشق سيما مشغول بوده و در كارنامه‌اش فيلم‌هاي مستندي همچون زير پوست باران، گل در تاريكي و درون من و نيز فيلم كوتاه سايه ماه به چشم مي‌خورد.


در همين ابتداي اين نوشتار اگر از نحوه لهجه مهرداد صديقيان (در نقش حيران) و گويش او كه به نظر مي رسد جاي كار و تمرين بيشتري براي هر چه طبيعي تر شدن داشت و نيز برخي ايرادهاي فني و ساختاري ديگر بگذريم، بايد بگوييم كه فيلم سينمايي حيران، ساخته شاليزاده عارف پور به عنوان اولين تجربيات سينمايي يك كارگردان، اثر جمع و جور و قابل دفاعي است، روايت يك قصه در ميزانسي درست و حساب شده انتخاب داستان با محوريت يك دغدغه انساني و پيگيري يك رويكرد عاطفي كه منشاء شده از عشق برق آسا و عاطفه گريز ناپذيري و گرم و بالنده كه ميان دو انسان از دو قوم و جغرافيا اما با يك همدلي و هم آوايي و گره و پيوندي كه در تداخل نگاه‌هاي دو جان معصوم پديد مي آيد، شكل مي گيرد.


فيلم روايت منسجم و رواني دارد حشو و زوايدش آنچنان نيست كه خللي در قصه گويي‌اش پديد آورد و بيان عاطف و نوع نگرش انساني كه بر فيلم حاكم است، تلاش براي يك قصه گويي خوب و خوش ريتم و جذاب را به موفقيتي نسبي نايل كرده است.


نوع بازي مهرداد صديقيان و باران كوثري در كنار بازي خوب و چشم گير و روان زنده ياد خسرو شكيبايي در تلفيق با كوشين‌هاي متناوب و به جايي كه انتخاب شده است، مسير روايت داستان را به نوعي پيش برده و آن را در اثناي درام حفظ كرده كه مخاطب تا پايان داستان همراهي نرم و صميمي و گرمي را با قصه در خود احساس مي كند و هرگز  از فيلم دور نمي‌افتد.


حيران حديث حلقه‌هاي انساني است كه مرزهاي اعتباري جغرافيايي را در هم مي شكند و فاصله‌ها را از ميان بر مي دارد و حديث دلبستگي و دلباختگي و رهايي و تلاش و .... عشق و اينكه حتي چيزي شبيه معجزه با عشق ممكن مي‌شود.


و چه تلاش به جا و قدر و قيمت داري است حركت يك قصه و پردازش يك درام در گير و دار و حال و هواي خاص سينمايي امروز ايران در ميدان عشق‌بازي معصوم و دلدادگي نحيف اما زيبا و پاك دو جوان كه با عبور از مرز خطر به رستگاري عاشقانه‌شان لبيگ مي گويند.


ريتم حيران با متن داستان، منطبق و حرف فيلم با ميزانس و نوع روايتي كه انتخاب كرده متناسب است.


نوع فضا سازي فيلم، سالم و بي ادعاست و از ادا و اطوارهاي شهرت طلبانه و شهوت پرستانه به دور و اين دستاوردها براي فيلم اول يك كارگردان، آن هم با انتخاب چنين داستان خطير و چنان روايت ريسك پذيري قابل توجيه است و ستودني و شايسته قدرداني.