هنر خوشنویسی هنری برگرفته از ذات فرهنگ و جوهره اندیشه ایرانی است. هنری که از سویی با فرهنگ و از سوی دیگر با زبان فارسی قرابت دارد. وابستگی خوشنویسی به زبان فارسی سبب محدود شدن این هنر به کشورهایی است که از خط فارسی استفاده میکنند.
یکی از نکاتی که در دو سالانه خوشنویسی با آن مواجهیم استفاده از هنرمندان خارجی در تیم داوری است. نکته اینجاست که استفاده از هنرمندان خارجی به علت عدم آشنایی آنها با فرهنگ و بیگانگیشان با زبان ادب پارسی، سبب ایجاد دوگانگی در آراء میشود. در واقع میتوان این سئوال را مطرح کرد که تیم داوری در رشتهای متعلق به ایران، آن هم در شرایطی که هنوز حتی ۱ اثر از هنرمندان خارجی در دوسالانه خوشنویسی شرکت نکرده است چگونه توجیحپذیر است؟ در همین راستا با احمد پیلهچی؛ مشاور هنری دبیر دو سالانه بین المللی خوشنویسی به گفتگو نشستهایم.
پیلهچی؛ در رابطه با مسائل مبهم خوشنویسی این گونه توضیح داد: دوسالانه خوشنویسی به شکل بینالمللی برگزار میشود و عدم حضور داوران خارجی در رویدادی که به این نام برگزار میشود راه را برای اعتراض هنرمندان خارجی میگشاید. این تصمیم بر پایه نوعی هم نوع دوستی استوار است. وقتی داوری مجموعی از هنرمندان کشورهای صاحب نام در عرصه خوشنویسی است این شائبه کمرنگتر شده و یا از بین میرود که داوری به نفع خوشنویسان ایرانی صورت گیرد.
دبیر دو سالانه بین المللی خوشنویسی، در توضیح این پرسش که انحصار رشتههای مختلف خوشنویسی در انحصار کدام ممالک است؛ گفت: در خط ثلث چند صد سال است که ترکیه سرآمد تمام ممالک دیگر است. در نسخ عربی نیز ترکیه در مرتبه بهتری از سایر ممالک قرار دارد. به علت برتری چند صد ساله ترکها در این مقوله خود به خود این امر مطرح میشود که هنرمندان ترکیه باید در تیم داوری حضور داشته باشند. نکته بعدی این است که خوشنویسان داخلی طی تماسهای خود بر حضور هنرمندان ترکیه در تیم داوری تأکید کردند.
او اضافه کرد: از سوی دیگر نگرش غالب در خوشنویسی ایران سبب میشود تا حقوق شاگرد بر استاد و توجه استاد به اثر شاگردش از بین برود.
وی افزود: نکته دیگر این که هنرمندی از کشورهای خارجی در جشنواره شرکت نکرده است. حال این که چگونه یک جشواره بینالمللی بدون حضور هنرمندان خارجی برگزار میگردد همانطور که واضح است تا یک هفته به آغاز دوسالانه خوشنویسی هنوز هیچ هنرمند خارجی اثری به دبیرخانه ارسال نکرده است. رایزنان فرهنگی هنوز هم در انتظار رسیدن آثار از سوی هنرمندان خارجی و حضور آنها در دو سالانهای است که تاکنون رنگ بینالملل را به خود ندیده است.
دبیر هنری دوسالانه همچنین بر این نکته تأکید کرد؛ که رایزنان فرهنگی اکو در حال جمعآوری آثار برای این دوسالانه هستند وی تأکید کرد که فایل ارسال آثار خارجی تا روز داوری باز است.
داوری با حضور اساتید خارجی برگزار میشود و تا لحظهای که داوری صورت نگیرد آثار هنرمندان خارجی را خواهیم پذیرفت.
وی اضافه کرد: از سویی انتخاب آثار صورت گرفته اما آثار خارجی به انتخاب نیز نرسیدهاند این امر که چگونه آثار خارجی بدون گذر از مرحله انتخاب به مرحله داوری راه پیدا میکنند همسانی در داوری آثار خارجی و داخلی را دچار شبهه میکند.
دبیر هنری جشنواره در پاسخ به مشکلاتی از این دست، گفت : خوشنویسی در ایران رایجترین رشته هنری است. به عبارت دیگر بینالمللی بودن آن این نکته را کمرنگ نمیکند. جشنواره در بخش ملی و بینالمللی دارای تفاوتهایی است که میتوان از تقویم زمانی نیز در این راستا نام برد. در مورد نمایشگاه قرآن کریم هم در بخش بینالملل تقویم زمانی متفاوتی پیشبینی شد. هنوز برای بخش بینالملل زمان هست!
فراخوان به صورت دو زبانه در سایت درج شد و از طریق رایزنان فرهنگی نیز اطلاع رسانی انجام شده است.
وی در پایسخ به این سئوال که آیا این اتفاق خواهد افتاد یا خیر؟ گفت: بله چند اثر ارسال شده حتی از کانادا نیز چند اثر به دبیرخانه جشنواره رسیده است اما تلاش ما بر جذب اثر از کشورهای عضور اکو است. این حرکت را از کشورهای اسلامی دنبال کردیم و منتظر رسیدن آثار هستیم.